Μόλις ανέβηκε στη σκηνή της Μόσχας ο Τζέιμς Χέτφιλντ άνοιξε τα μάτια του και κοίταξε το αμέτρητο πλήθος κόσμου. Δεν είχε ξαναδεί κάτι παρόμοιο. Διακόσιοι χιλιάδες άνθρωποι είχαν έρθει να δουν τους Metallica.
Εκατοντάδες χιλιάδες Ρώσοι συγκεντρώθηκαν σε ένα παλιό αεροδρόμιο, υπό το άγρυπνο βλέμμα χιλιάδων αστυνομικών και ενός ελικοπτέρου που πετούσε επίμονα πάνω από τα κεφάλια τους. Τα mosh pits ήταν κάτι εντελώς καινούργιο για τη Σοβιετική Ενωση και οι αρχές δεν τα πήραν με καλό μάτι εξαρχής.
«Είδαμε τη μεταμόρφωση μίας κλειστής κοινωνίας προς την ελευθερία μπροστά στα μάτια μας», θυμάται ο Χέτφιλντ. «Ηταν εντυπωσιακό».
Το φεστιβάλ που έπαιξαν οι Metallica αποκαλούνταν Monsters of Rock και έγινε το 1991 και ήταν από τα πρώτα που διεξήχθησαν μετά την πτώση της Σοβιετικής Ενωσης. «Τα φεστιβάλ του 1989 και του 1991 ήταν σαν ένα δείγμα αλληλεγγύης για ότι γινόταν στη Σοβιετική Ενωση», λέει ο κριτικός μουσικής Αρτέμι Τρόιτσκι. «Ηταν ένα σπουδαίο συναίσθημα, νιώθαμε μέρος του πλανήτη».
Πριν αρχίσουν οι μεταρρυθμίσεις του Γκορμπατσώφ στα τέλη της δεκαετίας του 1980, δεν επιτρεπόταν στις ξένες μπάντες να παίξουν στη Σοβιετική Ενωση. Παρόλα αυτά, οι λάτρεις της μέταλ έβρισκαν τρόπους (συνήθως παράνομους) για να προμηθευτούν τους δίσκους. «Οι δίσκοι έφταναν» λέει ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Βλαντιμίρ Κοζλώφ «όχι όμως οι ίδιες οι μπάντες».
Το 1991 μία ομάδα Σοβιετικών ηγετών έντονα δυσαρεστημένη με τους χειρισμούς του Γκορμπατσώφ προσπάθησε να αναλάβει τα ηνία της χώρας, επιχειρώντας να κάνει πραξικόπημα. Τελικά, το πραξικόπημα απέτυχε λόγω των μεγάλων συγκεντρώσεων που διεξήχθησαν στη Μόσχα, ηγέτης των οποίων ήταν ο μελλοντικός πρόεδρος της χώρας Μπόρις Γιέλτσιν.
Ενα μήνα αργότερα, διεξήχθη το φεστιβάλ Monsters of Rock στο αεροδρόμιο Tushino στα βορειοδυτικά προάστια της Μόσχας. Το φεστιβάλ ήταν αφιερωμένο, σύμφωνα με τον Τρόιτσκι που ήταν ανάμεσα στους διοργανωτές, στην «ηρωική νεολαία» της πόλης που βοήθησε στην αποτυχία του πραξικοπήματος. Στο φεστιβάλ, στο οποίο εκτός από τους Metallica συμμετείχαν οι AC/DC και οι Pantera, συγκεντρώθηκαν πάνω από 200 χιλιάδες άνθρωποι.
Η ατμόσφαιρα ήταν τόσο ηλεκτρισμένη που σύμφωνα με τον Χέτφιλντ μέχρι και οι αστυνομικοί συμμετείχαν στα pits. «Μετά από τρία ή τέσσερα τραγούδια ήταν σαν να είπαν “δεν γαμιέται”», λέει ο frontman της μπάντας. «Εβγαλαν τις εξαρτήσεις τους και άρχισαν να χτυπιούνται και να περνούν καλά».
Αυτό φαίνεται ότι ήταν το κλίμα συνολικά στη Σοβιετική Ενωση. «Τον Σεπτέμβριο του 1991 ήταν μία εποχή που νιώθαμε ότι τα πάντα ήταν δυνατά» λέει ο Τρόιτσκι «και η δημοκρατική, δυτικοποιημένη νεολαία ήταν το αφεντικό». Σχεδόν τρεις μήνες αργότερα, η Σοβιετική Ενωση διαλύθηκε σε 15 διαφορετικές χώρες, αναγκάζοντας 300 εκατομμύρια ανθρώπους να αλλάξουν τις πολιτικές και πολιτιστικές τους πυξίδες. Στα περισσότερα κράτη που προέκυψαν μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ αυτό που ακολούθησε ήταν μία επώδυνη μετάβαση σε διάφορες μορφές δημοκρατίας, εξανεμίζοντας κάθε ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον.
Με πληροφορίες από Ozy