Η άμβλωση δεν είναι αντισύλληψη. Είναι μια πολύ σοβαρή Ιατρική πράξη με πιθανές σοβαρές επιπλοκές, π.χ. μετάγγιση αίματος, χειρουργική επέμβαση στην κοιλιά, εισαγωγή σε εντατική, σήψη, υπογονιμότητα σε βάθος χρόνου. Όπως κάθε Ιατρική πράξη, οφείλει να προλαμβάνει ή να θεραπεύει νόσο ή αναπηρία. Αυτό που επιχειρεί να θεραπεύσει, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, είναι η θυματοποίηση της γυναίκας, φυσική ή κοινωνική, καθώς η τεκνοποίηση αντιπροσωπεύει μέγα βιωματικό και κοινωνικό γεγονός και συνεπάγεται πολύπλευρη φυσική και κοινωνική έκθεση.
Δημήτρης Α. Κουντουράς/ ActionPress
Οι αμιγώς ιατρικές ενδείξεις για άμβλωση δεν είναι όλες απόλυτες και αναγκαστικές και απαιτούν τη συναίνεση της γυναίκας. Η εμβρυϊκή ανωμαλία είναι η συχνότερη ιατρική ένδειξη για διακοπή της κύησης στο πρώτο τρίμηνο ή η μητρική ασθένεια (π.χ. πρώιμη έναρξη σοβαρής προεκλαμψίας) στο δεύτερο τρίμηνο. Η πρόωρη ρήξη των μεμβρανών στο δεύτερο τρίμηνο μπορεί επίσης να αποτελεί ένδειξη τερματισμού της κύησης.
Παγκοσμίως, το εκτιμώμενο ποσοστό για αμβλώσεις από το 2010 έως το 2014 ήταν 35 ανά 1000 γυναίκες ηλικίας 15 έως 44 ετών. Το ποσοστό στις πλούσιες σε πόρους χώρες ήταν 27 ανά 1000 και στις χώρες με περιορισμένους πόρους ήταν 37 ανά 1000. Το υψηλότερο ποσοστό ήταν στην Καραϊβική (65 ανά 1000) και το χαμηλότερο ποσοστό ήταν στη Βόρεια Αμερική (17 ανά 1000) και στο βόρειο τμήμα ή τη δυτική Ευρώπη (18 ανά 1000). Υπολογίζεται ότι το 25 τοις εκατό των κυήσεων παγκοσμίως κατέληξαν σε προκαλούμενη άμβλωση.
Τα δεδομένα ειδικά για τις Ηνωμένες Πολιτείες από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) το 2018 περιλαμβάνουν:
- Το ποσοστό διακοπής της εγκυμοσύνης ήταν 11,3 ανά 1000 γυναίκες ηλικίας 15 έως 44 ετών ή 189 ανά 1000 γεννήσεις ζώντων, υψηλότερα για τις ηλικίες 20 έως 24 ετών (19,1 ανά 1000 γυναίκες) και 25 έως 29 ετών (18,5 ανά 1000 γυναίκες). Το ποσοστό των αμβλώσεων στους εφήβους ήταν 6 ανά 1000 γυναίκες για τις ηλικίες 15 έως 19 ετών σε σύγκριση με 0,4 ανά 1000 γυναίκες για τις ηλικίες <15 ετών.
- Οι περισσότερες αφορούσαν άγαμες ασθενείς (85%) και εκείνες που είχαν ένα ή περισσότερα παιδιά (59%). Το σαράντα τοις εκατό των αμβλώσεων ήταν σε ασθενείς που είχαν κάνει προηγούμενη άμβλωση.
- Τα ποσοστά αμβλώσεων ανά 1000 γυναίκες ανά φυλετικές και εθνοτικές ομάδες ήταν 6,3 για τις μη Ισπανόφωνες Λευκές Αμερικανίδες, 21,2 για τις μη Ισπανόφωνες Μαύρες Αμερικανίδες, 11,9 για τις άλλες φυλές και 10,9 για τις Ισπανοαμερικανικές γυναίκες.
Η συντριπτική πλειονότητα των τερματισμών κύησης πραγματοποιήθηκαν στο πρώτο τρίμηνο: 78 % στις ≤9 εβδομάδες και 92% στις ≤13 εβδομάδες κύησης, όμως το 58 % των ασθενών που έκαναν επεμβάσεις δεύτερου τριμήνου ήταν ήδη πέρα από το πρώτο τρίμηνο μέχρι τη στιγμή που έκαναν ένα τεστ κύησης.
Πιθανά εμπόδια στην πρώιμη άμβλωση περιλαμβάνουν καθυστέρηση στην αναγνώριση και επιβεβαίωση της εγκυμοσύνης, μητρικές ή εμβρυϊκές επιπλοκές που διαγιγνώσκονται ή αναπτύσσονται μετά το πρώτο τρίμηνο, έξοδα, νόμοι για τη γονική συμμετοχή και φυσικά η έλλειψη πρόσβασης σε πάροχο άμβλωσης.
Είναι κατοχυρωμένο και αδιαμφισβήτητο δικαίωμα της γυναίκας να έχει τον έλεγχο του σώματός της και όσων συμβαίνουν πάνω της. Η φύση ωστόσο έχει επιλέξει να δημιουργείται η ζωή μέσα της. Το χρονικό και βιολογικό όριο που είναι πέραν κάθε συζήτησης δικαιωμάτων της γυναίκας, είναι ο τοκετός. Η κύηση χαρακτηρίζεται από την αυξανόμενη βιωσιμότητα και την πιθανότητα δημιουργίας ενός ανθρώπου και ο τοκετός από τη βεβαιότητά της. Ο νόμος συνήθως περιορίζει το δικαίωμα στην άμβλωση μετά τη προσδιοριζόμενη βιωσιμότητα του εμβρύου, αν και ο ορισμός της βιωσιμότητας ποικίλλει ανάλογα με τις κρατικές και μητρικές-εμβρυϊκές εξαιρέσεις που αντισταθμίζουν το καταστατικό βιωσιμότητας και διαφέρουν ανάλογα με το κράτος.
Ενώ η θανάτωση του νεογέννητου θεωρείται χωρίς καμιά εξαίρεση ανθρωποκτονία, το ερώτημα που καλείται να απαντήσει η κοινωνία των ανθρώπων είναι το πότε το έμβρυο είναι άνθρωπος κι αυτό θα παραμείνει μια πολύ δύσκολη ιατρική, φιλοσοφική και ηθική ερώτηση. Μέχρι τότε, η φτώχεια, ο κοινωνικός αναλφαβητισμός, οι προκαταλήψεις και η πολιτισμική αποπροσωποποίηση θα αναμιγνύονται με τη σχετικότητα, την απελπισία του Νόμου και την κοινωνική υποκρισία και θα καταστρέφουν το θαύμα της αγάπης, της μητρότητας και της ζωής.
*O Δημήτρης Α. Κουντουράς είναι Παθολόγος – Ηπατολόγος / Ιατρικός Διευθυντής στο Τμήμα Προληπτικής Ιατρικής και Μακροβιότητας / Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ