Τα αρνητικά σημεία του νομοσχεδίου για τα ΑΕΙ

Αξίωμα: Όταν δέχεσαι πυρά από εκείνους, που σε διαβάλουν καθημερινά, σε θεωρούν αντίπαλο, εχθρό και σε χαρακτηρίζουν «νεοφιλελεύθερο καθεστώς», σε υβρίζουν χυδαία και ψηφίζουν σε όλα όχι (ακόμη και όταν υλοποιείς ιδέες που εκείνος πρότεινε), σημαίνει ότι κάτι καλό κάνεις και εκείνος το πράττει διότι επιθυμεί πάραυτα να καταλάβει την εξουσία.

Ιωακείμ Γρυσπολάκης – Action24Press

Όταν όμως δέχεσαι τεκμηριωμένη και αυστηρή κριτική από εκείνους, που σε στήριξαν, συνεχίζουν να σε στηρίζουν και έχουν καταβάλει κάθε προσπάθεια να σου μεταφέρουν τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους, προκειμένου να επιτύχεις τις επιβαλλόμενες μεταρρυθμίσεις, αλλά εσύ τους αγνοείς, τότε θα πρέπει να προβληματιστείς. Και μάλιστα πολύ σοβαρά. Ο εύκολος δρόμος είναι να ακολουθήσεις τους κόλακες και τους υστερόβουλους. Εκείνους, που δηλώνουν «φίλοι» και «υποστηρικτές» σου, προκειμένου να αποκομίσουν προσωπικά οφέλη. Η δύναμη και η ικανότητα ενός ηγέτη είναι ανάλογη της θέλησης να απορρίπτει τις προτάσεις των κολάκων και των υστερόβουλων και να φιλτράρει τις προτάσεις των «άλλων».

Η κριτική, που υφίσταται το σχέδιο νόμου για τα ΑΕΙ είναι σκληρή. Γίνεται, όμως, από ανθρώπους, που έχουν μεγάλη εμπειρία, που στήριξαν ανιδιοτελώς τον σημερινό πρωθυπουργό και την σημερινή υπουργό παιδείας και έχουν ως στόχο την βελτίωση των Ελληνικών πανεπιστημίων. Αντιθέτως, οι αντίπαλοι σιωπούν, αναμένοντας να πανηγυρίσουν την αποτυχία.

Το προσχέδιο νόμου έχει πολλές σημαντικές ρυθμίσεις, που επαναφέρουν σημαντικά άρθρα του νόμου Διαμαντοπούλου. Αφήνω την ίδια την υπουργό, αλλά και τους συντάκτες του νόμου να τα τονίσουν και προβάλουν. Εδώ θα επικεντρωθούμε στην καταγραφή των αρνητικών και στη στηλίτευσή τους, διότι, όχι μόνον δεν είναι προς όφελος των πανεπιστημίων, αλλά είναι και καταστροφικά.

1. Το Συμβούλιο Διοίκησης (ΣΔ) ελέγχει και εκλέγει τον  πρύτανη μεταξύ των έξι εσωτερικών μελών, που είναι καθηγητές, και ο οποίος προεδρεύει του Συμβουλίου, της Συγκλήτου, της Επιτροπής Ερευνών, του ΔΣ της Εταιρείας Αξιοποίησης της Περιουσίας του ιδρύματος και του Κέντρου Επιμόρφωσης & Δια Βίου Μάθησης. Όπως αντιλαμβανόμαστε ο πρύτανης θα είναι ένας υπεράνθρωπος παντοκράτωρ εντός του πανεπιστημίου. Επιπλέον, υποτίθεται ότι το Συμβούλιο δύναται να καθαιρέσει τον πρύτανη με πλειοψηφία 8/11, εφ’ όσον διαπιστωθεί πλημμελής άσκηση των καθηκόντων του. Εάν, λοιπόν, ένα μέλος του ΣΔ θεωρεί ότι ο πρύτανης πρέπει να καθαιρεθεί, θα πει στον πρύτανη – πρόεδρο του ΣΔ: «παρακαλώ κ. πρύτανη – πρόεδρε να θέσετε ως θέμα την καθαίρεσή σας στην επόμενη συνεδρίαση του ΣΔ». Αστειότητες, διότι ο ελεγχόμενος είναι και πρόεδρος του ελέγχοντος οργάνου.
2. Το άρθρο 8 του νόμου 4009/2011 προέβλεπε ότι όλα τα τμήματα της ίδιας Σχολής λειτουργούν στην ίδια πόλη. Και αυτό προκειμένου να υπάρχουν οικονομίες κλίμακος σε υλικοτεχνική υποδομή, σε καθηγητές και σε εργαστηριακούς βοηθούς καθώς και αλληλεπίδραση μεταξύ προσωπικού και φοιτητών. Αυτό όχι μόνον δεν προβλέπεται στο σημερινό νομοσχέδιο, αλλά θεωρείται από κάποιους ως «κάτι που δεν αγγίζουμε». Λάθος, που στοιχίζει τόσο οικονομικά όσο και ακαδημαϊκά.
3. Το 2019 η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα με υπουργό παιδείας τον Κ. Γαβρόγλου κατήργησε όλα τα ΤΕΙ και τα προήγαγε σε πανεπιστήμια με τον ν.4610/2019. Φυσικά χωρίς ίχνος αξιολόγησης. Και επιπλέον, η κατάργηση της βαθμίδας της Τεχνολογικής Εκπαίδευσης είχε ως αποτέλεσμα να προαχθούν σε πανεπιστημιακά τμήματα ακόμη και οι επεξεργαστές ξύλου και οι κατασκευαστές μουσικών οργάνων. Η σημερινή κυβέρνηση δεν άγγιξε αυτό το κεφαλαιώδες θέμα. Συμφωνώ ότι η αλλαγή του σημερινού καθεστώτος και η επαναφορά των ΤΕΙ είναι ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα. ¨Όμως, ο πρωθυπουργός έχει αποδείξει ότι μπορεί να αντιμετωπίζει τις δύσκολες καταστάσεις. Αντιθέτως, επιμένει να νομοθετήσει, επιβεβαιώνοντας και επισφραγίζοντας την ανιστόρητη και αντιακαδημαϊκή ενέργεια, που διέπραξαν οι Τσίπρας και Γαβρόγλου (καθαρόαιμη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ). Το σημερινό νομοσχέδιο δίνει τη δυνατότητα οργάνωσης εντός του ίδιου πανεπιστημίου σχολών Τεχνολογικών Εφαρμοσμένων Επιστημών με 3.5 έτη σπουδών. Ως παράδειγμα αναφέρω ότι ένα πανεπιστήμιο (ΑΠΘ, ΔΠΘ, Παν. Θεσσαλίας, Παν. Πατρών κ.α.) μπορεί να λειτουργεί Πολυτεχνική Σχολή, που θα απονέμει διπλώματα μηχανικών 5ετούς φοίτησης, αλλά και Σχολή, που θα απονέμει διπλώματα μηχανικών 3,5 ετών φοίτησης. Και όλοι αυτοί (τόσο εκείνοι που έχουν σπουδές 5 ετών όσο και εκείνοι που έχουν σπουδές 3,5 ετών) θα ενταχθούν στο έκτο (6^ο) επίπεδο του Εθνικού & Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων (άρθρο 47, ν.4763/2020), όπως προβλέπει το νομοσχέδιο. Έχει τονισθεί κατ’ επανάληψη ότι οι τεχνολογικές σπουδές αποτελούν εφαρμογές των επιστημών και πρέπει να αποτελούν ξεχωριστή βαθμίδα εκπαίδευσης τριετούς διάρκειας εκτός πανεπιστημίων.
4. Εκλογή μέλους ΔΕΠ: ο νόμος 4009/2011 (άρθρο 18, παρ. 5) προέβλεπε ότι κάποιος, ο οποίος έλαβε Διδακτορικό Δίπλωμα (ΔΔ) από το πανεπιστήμιο Α δεν μπορεί να υποβάλει υποψηφιότητα για πρόσληψη σε οιαδήποτε θέση στο ίδιο πανεπιστήμιο, πριν παρέλθουν τουλάχιστον τρία (3) χρόνια. Επιπλέον, εάν είχε ολοκληρώσει και τους τρεις κύκλους σπουδών στο ίδιο πανεπιστήμιο, προκειμένου να υποβάλει υποψηφιότητα για θέση μέλους ΔΕΠ ή εντεταλμένου διδάσκοντος, θα έπρεπε να έχει υπηρετήσει σε άλλο ομοταγές πανεπιστήμιο ή ερευνητικό κέντρο της ημεδαπής ή της αλλοδαπής. Στο άρθρο 143, παρ. 4 του νομοσχεδίου έχει απαλειφθεί η υποχρέωση τουλάχιστον 3ετούς υπηρεσίας σε άλλο ίδρυμα. Δηλαδή ένας, που ολοκλήρωσε και τους τρεις κύκλους σπουδών στο ίδιο πανεπιστήμιο, μπορεί να παραμείνει στο ίδιο ίδρυμα για 3 χρόνια ως συμβασιούχος διδάσκων ή ως συμμετέχων σε κάποιο ερευνητικό πρόγραμμα και στη συνέχεια να υποβάλει υποψηφιότητα για θέση ΔΕΠ. Αυτή είναι η επιτομή της υβριδικής αναπαραγωγής του σώματος των καθηγητών.

Υ.Γ. Έχουμε πει κατ’ επανάληψη ότι τέτοιας εμβέλειας μεταρρύθμιση θα έπρεπε να είχε νομοθετηθεί στη διάρκεια του πρώτου χρόνου της κυβέρνησης, ώστε αφ’ ενός μεν να προλάβει να εφαρμοσθεί αφ’ ετέρου δε να απορροφήσει τις αντιδράσεις από τους γνωστούς οπισθοδρομικούς κύκλους. Τώρα, είναι μοιραίο η κυβέρνηση και δεχθεί τα πυρά τόσο από φίλους όσο και από αντιπάλους.