Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, απάντησε στην προσφώνηση του Προέδρου της Δημοκρατίας της Λετονίας Egils Levits στο δείπνο που παρέθεσε προς τιμήν της, κάνοντας αναφορά και στην Τουρκία.
«Αγαπητέ κύριε Πρόεδρε, αγαπητέ Έγκιλς,
Η επίσκεψη αυτή μου δίνει μεγάλη χαρά και επιβεβαιώνει τις άριστες σχέσεις και την αμέριστη φιλία του ελληνικού με τον λετονικό λαό. Σας ευχαριστώ για τη θερμή σας φιλοξενία στην εντυπωσιακή Ρίγα, με τη μαγευτική αρχιτεκτονική και το ιστορικό της κέντρο, μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ουνέσκο.
Σε όλους μας είναι γνωστός ο πολιτισμός και η παράδοση της όμορφης Λετονίας. Xώρας του ποιητή Ράινις και της γυναίκας του, επίσης ποιήτριας και φεμινίστριας, Ασπαζίγια, που εμπνεύστηκε το όνομά της από την αρχαία Ελληνίδα Ασπασία· των ζωγράφων Μάρκ Ρόθκο και Πουρβίτις· των λογοτεχνών Μάρα Ζαλίτε, Άνσλαβς Εγκλίτις και Βίσμα Μπεζελβίτσα· του μεγάλου λαογράφου Κριστιάνις Μπάρονς, που επεξεργάστηκε τα πολυάριθμα dainas και έφερε στο φως την αρχαία και δημοτική παράδοση της Λετονίας, και τόσων άλλων.
Η συνάντησή μας συμπίπτει με τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την έναρξη των ελληνο-λετονικών διπλωματικών σχέσεων, ένα σημαντικό ορόσημο που έθεσε τα θεμέλια μιας στενής συνεργασίας με έναν πολυδιάστατο σήμερα χαρακτήρα, αφού οι δύο χώρες μας είναι ευρωπαίοι εταίροι και σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ, ενώ στα Κοινοβούλια των δύο χωρών έχουν θεσμοθετηθεί ομάδες φιλίας Ελλάδας-Λετονίας. Και βέβαια δεν ξεχνάμε ότι στην Αθήνα, το 2003, υπεγράφη η συνθήκη προσχώρησης της Λετονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι δε γνωστή, κύριε Πρόεδρε, η δική σας συμβολή, το 1990, στην διακήρυξη της αποκατάστασης της ανεξαρτησίας της χώρας σας, η θητεία σας ως πρώτου Λετονού Δικαστή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και η συνεισφορά σας στην προάσπισή τους, καθώς και στην εξέλιξη του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου.
Στην ευρωπαϊκή μας γειτονιά σήμερα αντιμετωπίζουμε πολλές προκλήσεις, με αποκορύφωμα τη βάναυση ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, 48 χρόνια μετά την τελευταία εισβολή επί ευρωπαϊκού εδάφους, εκείνης της Κύπρου από την Τουρκία. Η βίαιη προσβολή της κυριαρχίας ενός ανεξάρτητου κράτους, η αμφισβήτηση με στρατιωτικά μέσα της αρχής της εδαφικής του ακεραιότητας και η απειλή μαζικής καταστροφής με τη χρήση πυρηνικών όπλων, όχι μόνο παραβιάζουν κατάφωρα το διεθνές δίκαιο και τις κοινές μας αξίες και αρχές, αλλά επιχειρούν και την αναθεώρηση του μεταπολεμικού κεκτημένου της ειρήνης και της προόδου και την επιστροφή στις πιο μελανές σελίδες της ιστορίας.
Στον πόλεμο αυτό, η εδώ και τρεις μήνες ηρωική αντίσταση του ουκρανικού λαού μας συγκινεί βαθύτατα και εμπνέει την ανθρωπότητα. Χρέος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της διεθνούς κοινότητας είναι να υπερασπιστούν την ασφάλεια και τη σταθερότητα του κόσμου, επιδεικνύοντας πνεύμα αλληλεγγύης.
Ο αναθεωρητισμός άλλωστε είναι υπαρκτή απειλή και για την Ελλάδα, η οποία υφίσταται καθημερινά την έμπρακτη αμφισβήτηση της εθνικής της κυριαρχίας και των κυριαρχικών της δικαιωμάτων από την Τουρκία, συμπεριφορά που θέτει και σε κίνδυνο τη σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής και της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ.
Αποτελεί πάγια πεποίθηση της χώρας μου ότι ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης των απειλών, από όπου κι αν προέρχονται, είναι η αμοιβαία υποστήριξη και συσπείρωση εκείνων των κρατών που τάσσονται με το διεθνές δίκαιο και θέλουν να διαφυλάξουν τη διεθνή νομιμότητα.
Ο συνδυασμός, μάλιστα, της ανθρωπιστικής τραγωδίας που προκάλεσε ο πόλεμος στην Ουκρανία με μια σειρά άλλων κρίσεων, όπως η πανδημία, η ενεργειακή κρίση, ο κίνδυνος επισιτιστικής ανεπάρκειας και η κλιματική αλλαγή – για να αναφέρω μόνο ενδεικτικά κάποιες – δημιουργεί, όπως τόνισε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες, συνθήκες «τέλειας καταιγίδας» για τον κόσμο, την οποία μόνο ενωμένοι θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε.
Αγαπητέ κύριε Πρόεδρε,
Οι μακροχρόνιες και φιλικές διμερείς μας σχέσεις βρίσκονται σε υψηλότατο επίπεδο και διαπνέονται από πνεύμα αμοιβαίου σεβασμού και εκτίμησης. Επιθυμία και στόχος είναι η περαιτέρω ενδυνάμωσή τους όχι μόνο σε πολιτικό, αλλά και σε οικονομικό και εμπορικό επίπεδο, και σε τομείς που έχουν μεγάλο περιθώριο ανάπτυξης, όπως οι μεταφορές, η ενέργεια και ο τουρισμός.
Οι χώρες μας μοιράζονται το ίδιο όραμα για μια ενωμένη και ισχυρή Ευρώπη, για την πρόοδο και την ευημερία των πολιτών τους. Η περαιτέρω επέκταση και εμβάθυνση της συνεργασίας μας, προς όφελος των λαών μας και της ισχύος της ευρωπαϊκής μας οικογένειας, αποτελεί κοινό στόχο.
Με τις σκέψεις αυτές υψώνω το ποτήρι μου, ευχόμενη υγεία και δύναμη σε σας και τον λετονικό λαό, και προσβλέπω να σας συναντήσω και πάλι στην Αθήνα».
