Βραβευμένη ηθοποιός, περφόρμερ, σκηνοθέτις. Εργάζεται ανά τον κόσμο αλλά επιλέγει ως βάση την Ελλάδα. Φέτος πρωταγωνιστεί στον «Παιχνιδοποιό» που παρουσιάζεται στο θέατρο Μικρό Γκλόρια αλλά και στη σειρά «Γλυκάνισος» που προβάλλεται από τον ΣΚΑΪ…
Συνέντευξη στην Ισμα Τουλάτου/ Action Press
Η Ραφίκα Σαουίς είναι μια πολύπλευρη καλλιτέχνιδα: βραβευμένη ηθοποιός, περφόρμερ, σκηνοθέτις –μια νεαρή γυναίκα με πολλά ταλέντα και στέρεες απόψεις για τη δουλειά αλλά και για τη ζωή της. Γεννημένη στην Αθήνα από πατέρα Αγγλοσύριο και μητέρα Ελληνίδα, σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου αλλά και στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ενώ έχει συμμετάσχει σε σημαντικά πρότζεκτ τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό (Νορβηγία, Βενετία, Βερολίνο, Μεξικό, Νέα Υόρκη, Πουέρτο Ρίκο κ.α).
Φέτος τον χειμώνα πρωταγωνιστεί στον «Παιχνιδοποιό» του χολιγουντιανού αστέρα Γκάρντνερ ΜακΚέι που ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα και στο θέατρο Μικρό Γκλόρια έχοντας αγαπηθεί ιδιαίτερα από κοινό και κριτικούς ανά τον κόσμο. Παράλληλα, συμμετέχει και στην τηλεοπτική σειρά «Γλυκάνισος» που προβάλλεται από την συχνότητα του ΣΚΑΪ έχοντας ως θέμα τον έρωτα δυο ανθρώπων που τους χωρίζουν η πίστη, τα έθιμα, οι κουλτούρες αλλά τους ενώνει η δυνατή αγάπη που νιώθουν ο ένας για τον άλλον. Για όλ΄αυτά η Ραφίκα Σαουίς μιλά στην ActionPress.
–N’ αρχίσουμε από το θέατρο και τη φετινή σας δουλειά;
– Ερμηνεύω τον ρόλο της Μωντ Κρίστοφερ στο διάσημο ψυχολογικό θρίλερ «Παιχνιδοποιός» του Γκάρντνερ ΜακΚέι. Πρόκειται για ένα πραγματικό κομψοτέχνημα γραφής με τρομερό σασπένς. Η ηρωίδα μου είναι μία νευροψυχολόγος η οποία εστιάζει σ΄έναν εγκληματία που πραγματοποιεί κατά συρροή επιθέσεις στις ανυποψίαστες γυναίκες της πόλης μ΄έναν τρόπο εξαιρετικά παράδοξο. Δεν τις δολοφονεί. Δεν τις βιάζει. Σαγηνεύει τα θύματά του, τα οδηγεί οικειοθελώς στο κρεβάτι και στο τέλος τα ακινητοποιεί με λοβοτομή μετατρέποντάς τα σε άβουλα παντοτινά του παιχνίδια. Στο σημείο αυτό υπάρχει ένα μεγάλο κενό στον νόμο καθώς ο άνθρωπος αυτός που καταδικάζει γυναίκες να μείνουν «φυτά» για το υπόλοιπο της ζωής τους δεν κατηγορείται για φόνο, αλλά για ένα απλό αδίκημα που τιμωρείται με 2-6 χρόνια φυλάκιση. Αυτό κυριολεκτικά την τρελαίνει τη Μωντ και ως γυναίκα και ως ανθρωπίστρια…
– Τί είναι αυτό που σας κεντρίζει ιδιαίτερα στον ρόλο;
Δεν είναι μόνο ο ρόλος. Με κεντρίζει το ίδιο το έργο που είναι από τα πιο ωραία και σημαντικά δείγματα γραφής του αμερικανικού ρεαλισμού. Ο συγγραφέας κάνει τρομερή λεπτοδουλειά στους χαρακτήρες, έχει αγωνία, ρυθμό, εναλλαγή καταστάσεων και σχέσεων τις οποίες επεξεργάζεται σε βάθος. Γενικά είναι ένα κείμενο που δίνει πολλά στον ηθοποιό…
–Πόσο κοντά σας είναι ο χαρακτήρας της Μωντ;
-Δεν θα έλεγα ότι είναι κοντά μου. Αυτή η γυναίκα ως γιατρός έχει μια πιο αυστηρή δομή, είναι απόλυτη. Ωστόσο, εμπλέκεται συναισθηματικά με το κομμάτι των φόνων εξαιτίας της ιδεολογίας της. Στο ιδεολογικό κομμάτι μπορώ να πω ότι ταιριάζω μαζί της γιατί κι εγώ εξοργίζομαι κι επαναστατώ με την αδικία και με τη βία. Παρόλ΄αυτά, όπως είπα, διαφέρουμε σε σημαντικές πτυχές…
-Θα λέγατε ότι προτιμάτε τους κόντρα ρόλους;
-Δε σκέφτομαι με ρόλους. Ποτέ δεν είχα αγαπημένους ρόλους- αυτό που σε ρωτάνει όλοι «Ποιόν ρόλο ονειρεύεσαι να παίξεις», ας πούμε… Μ΄ενδιαφέρουν οι ιστορίες. Αν μια ιστορία που είναι το περιβάλλον του ρόλου, η ζωή του έχει ενδιαφέρον τότε ναι, θέλω να μπω σ΄αυτόν τον κόσμο και να τον εξερευνήσω. Η μυθοπλασία με κεντρίζει, η πλοκή…
-Το κομμάτι των συνεργασιών;
-Αυτό ναι, φυσικά. Ειδικά στις μέρες μας ποιός δεν το κοιτάει; Είμαι πολύ χαρούμενη που δουλεύω με τον Αλέξανδρο Κοέν για δεύτερη φορά. Οι πρόβες είναι πραγματική γιορτή, από τις σπάνιες εμπειρίες που μπορεί να ζήσει ένας ηθοποιός. Σε βάζει σε μια διαδικασία τρομερής ασφάλειας να ψάχνεις την κάθε λεπτομέρεια του ρόλου μέσα σ΄ένα περιβάλλον ευφορίας, έρευνας, παιχνιδιού, εμβάθυνσης. Είμαι επίσης τυχερή που εν προκειμένω συνεργάζομαι επί σκηνής με τον Γιώργη Παρταλίδη ο οποίος είναι τρομερά διαθέσιμος ηθοποιός, πολύ ευλύγιστος ψυχικά. Οπότε, είναι χαρά να βρίσκεσαι σε μια τέτοια ομάδα…
-Την ανασφάλεια που χαρακτηρίζει τη δουλειά του ηθοποιού, τη γρήγορη εναλλαγή συνθηκών πώς την αντιμετωπίζετε;
-Αυτή είναι η μοίρα του ελεύθερου επαγγελματία. Κάθε φορά μένεις άνεργος και ξαναρχίζεις από την αρχή. Πρέπει να βρεις κάτι που όχι μόνο καλύπτει τα προς το ζην αλλά κάπως προσεγγίζει κι αυτό που θέλεις να εκπροσωπήσεις στο κομμάτι της εργασίας σου…
– Παρόλο που έχετε συμμετάσχει σε σημαντικά πρότζεκτ στο εξωτερικό, έχετε επιλέξει ως βάση την Ελλάδα…
-Προς το παρόν. Ποτέ δε μου αρέσει να βάζω τελείες, δεν ξέρεις πώς τα φέρνει η ζωή. Τα δικαιώματά μας μπορεί ν΄αλλάξουν αύριο μεθαύριο και να τρέχουμε μ΄ένα τσαντάκι στον δρόμο. Είναι πολύ δύσκολη η εποχή και τα πράγματα αλλάζουν πολύ γρήγορα. Προς το παρόν όντως, η βάση μου είναι η Ελλάδα γιατί στο δημιουργικό κομμάτι, στην περφόρμανς όπου έχω παρουσιάσει δουλειά μου στο εξωτερικό, δεν υπάρχουν σύνορα. Υπάρχει τρομερή αλληλεπίδραση και μπορεί να λειτουργήσει η ανταλλαγή πληροφοριών, εργαλείων…μπορείς να ταξιδεύεις, να χτίσεις μόνιμες συνεργασίες με χώρους τέχνης, με θέατρα. Είναι εφικτό αυτό και το θεωρώ μεγάλο δώρο. Δε χρειάζεται ν΄αλλάξουμε πατρίδα, να πάμε αλλού, ν΄ανταποκριθούμε σε άλλες οικονομικές απαιτήσεις…Δε χρειάζεται να χάσουμε οικογένεια και φίλους. Γιατί αν δεν πάρεις μια απόφαση να στήσεις μια ζωή κάπου όταν είσαι πολύ μικρός νιώθω ότι είναι κάπως δύσκολο να το κάνεις αυτό μετά, όταν έχεις δημιουργήσει ένα πλαίσιο γύρω σου. Οταν έχεις οικογένεια, φίλους, μια βάση γενικά η οποία συγκροτεί και την ποιότητα της ζωής σου. Δεν είναι μόνο η εργασία, είναι ένα σύμπλεγμα πραγμάτων που χρειάζεσαι για να μπορείς να είσαι καλά στη ζωή σου. Από τη στιγμή που δεν υπάρχουν σύνορα είμαστε στην ευχάριστη θέση να ταξιδεύουμε και να επιλέγουμε τη βάση που θέλουμε.
–Με τις αλλεπάλληλες κρίσεις που συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια και πιο πρόσφατα με τον πόλεμο, φοβάστε ότι αυτή η ανταλλαγή κινδυνεύει να περιοριστεί;
-Οχι, ειδικά όταν υπάρχουν κρίσιμα γεγονότα οι εργάτες της τέχνης συσπειρώνονται, γίνονται κοινότητες και είναι πάντα στην πρώτη γραμμή γιατί το νόημα της δουλειάς αυτής είναι να προβληματίζει, να εγείρει ερωτηματικά, να ξεσηκώνει, να απορρίπτει, να επαληθεύει. Οπότε δε φοβάμαι ότι θα κλείσουν οι πόρτες. Τώρα, αν τα πράγματα φτάσουν σε σημείο απόλυτης διάλυσης, εκεί πλέον δε σε νοιάζει κιόλας η ανταλλαγή εργαλείων, σε νοιάζουν άλλα πράγματα, η επιβίωση. Γενικά όμως δεν τους φοβάμαι τους ανθρώπους που δουλεύουν στο κομμάτι της Τέχνης στις δύσκολες εποχές. Είναι οι πιο ανθεκτικοί και οι πιο δυνατοί.
-Εσάς τί συναισθήματα σας προκαλεί η εποχή μας; Σας φοβίζει;
-Προσωπικά θεωρώ ότι αυτά που ζούμε συνέβαιναν σε όλες τις εποχές, δεν πρωτοτυπούμε. Πάντα υπήρχαν αρρώστιες, πάντα ξεσπούσαν πόλεμοι…Τώρα συμβαίνει να ζούμε σ΄αυτή την καμπή. Το δυστύχημα είναι ότι δεν έχει αλλάξει τίποτε, είμαστε σ΄έναν μόνιμο, φαύλο κύκλο. Το μόνο που έχει αλλάξει, σε αντίθεση με το παρελθόν, είναι ότι πλέον μπορεί κανείς να μιλήσει ελεύθερα για ό,τι θέλει και ό,τι τον ενοχλεί και ίσως ακουστεί κιόλας. Αυτό είναι πραγματική κατάκτηση…
– Να πάμε τώρα στα τηλεοπτικά και στον «Γλυκάνισο»;
-Κατ΄αρχάς το θεωρώ πολύ σημαντικό ότι μυθοπλαστικά γίνεται ένα βήμα που μιλά για μια κατάσταση την οποία βιώνουμε τώρα. Από ‘ κει και πέρα είναι μια πολύ προσεγμένη δουλειά, μια πολύ ακριβή παραγωγή. Μυθοπλαστικά έχει πολύ ενδιαφέρον αυτό που έχει γράψει ο Γιώργος Κυρίτσης και όλο το τιμ των σκηνοθετών, ο Σταύρος Ποταμάρης, ο Κώστας Βούλγαρης, προσπαθούν για το καλύτερο αποτέλεσμα. Βέβαια, όλ΄αυτά φιλτράρονται μέσα από τον τηλεοπτικό σωλήνα που είναι συγκεκριμένος. Δεν παύει όμως να είναι μια πολύ γενναία σειρά, γίνεται ειλικρινής προσπάθεια…
– Και ο ρόλος σας, η Φάζια;
-Μου αρέσει πολύ. Είναι μια Σύρια πρόσφυγας που έχει έρθει στη Λέσβο και ζει στο νησί τα τελευταία επτά χρόνια. Εχει πλέον το δικό της διαμέρισμα και προσπαθεί να δημουργήσει τον κόσμο της, να προσασρμοστεί στις νέες δομές και να επαναπροσδιορίσει την ταυτότητά της, ν΄αναγεννηθεί από τις στάχτες της. Προσπαθεί να δημιουργήσει μια νέα πραγματικότητα απενοχοποιημένα. Οταν πιάσεις πάτο και ό,τι ήξερες έχει διαλυθεί, τότε δυο πράγματα μπορεί να συμβούν: ή θα σε ρουφήξει το μαύρο σκοτάδι ή θα προσπαθήσεις να χτίσεις κάτι εντελώς νέο. Η Φάζια αγωνίζεται για το δεύτερο. Είναι ονειροπόλα, ακτιβίστρια,ελπίζει, βοηθά την κοινότητά της, βοηθά τα παιδιά, προσπαθεί να επενδύσει στο όνειρο. Προσπαθεί επίσης να βοηθήσει τη φίλη της τη Ραζάν να ζήσει τον έρωτα, ν΄απενοχοποιηθεί, ν΄απελευθερωθεί από δεσμά , φόβους και προκαταλήψεις. Η διαδρομή του ρόλου είναι πολύ ωραία γιατί όλ΄αυτά δεν είναι χωρίς εμπόδια. Συμβαίνουν και πράγματα που εμποδίζουν την προσπάθειά της να ορθοποδήσει…
Info: Ο «Παιχνιδοποιός» θα παρουσιαστεί στο θέατρο Μικρό Γκλόρια (Ιπποκράτους 7). Μετάφραση-σκηνοθεσία: Α. Κοέν. Με τους Ραφίκα Σαουίς και Γιώργη Παρταλίδη. Προγραμματισμένη πρεμιέρα: 22/10.