Στην τελική ευθεία το κυβερνητικό σχέδιο διάθεσης κατοικιών σε 10.000 νέους και ζευγάρια 25-39 ετών νέους, ώστε το πρόγραμμα να ξεκινήσει αρχές του 2023.
Μαρία Πέτρου// Action Press
Σε εξέλιξη βρίσκονται οι συναντήσεις με εκπροσώπους των τραπεζών ώστε να τεθούν οι όροι και οι προϋποθέσεις για την χορήγηση χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων έως 150.000.
Το πλάνο της κυβέρνησης είναι να δοθούν φθηνά δάνεια σε νέα ζευγάρια με στόχο να καταφέρουν να αποκτήσουν δική τους κατοικία, πληρώνοντας ένα ποσό για κάποια έτη. Την ίδια ώρα, τρέχει η διαδικασία για την τακτοποίηση της περιουσίας του οργανισμού ΔΥΠΑ για τα ακίνητα τα οποία θα αξιοποιηθούν με σύμπραξη και του ιδιωτικού τομέα για τη δημιουργία περί των 2000 κατοικιών.
Οδηγίες προς… ναυτιλομένους
- Αφορά 10.000 νέους και ζευγάρια 25-39 ετών. Το επιτόκιο θα είναι μηδενικό για τους πολύτεκνους (άνω των τριών παιδιών). Αυτό περιλαμβάνει το γεγονός τα τέκνα να αποκτηθούν κατά την διάρκεια εξόφλησης του δανείου. Τα χαμηλότοκα δάνεια θα καλύπτουν έως και το 90% της εμπορικής αξίας του ακινήτου με ανώτατο όριο τις 150.000 ευρώ, για αγορά πρώτης κατοικίας και έτος κατασκευής έως το 2007.
- Δικαιούχοι είναι οι νέοι με ετήσιο καθαρό εισόδημα τουλάχιστον 10.000 ευρώ και το ανώτατο όριο διαμορφώνεται στα 16.000 ευρώ για τον άγαμο και στα 24.000 ευρώ για το ζευγάρι με προσαύξηση 3.000 ευρώ για κάθε παιδί. Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, η μηνιαία δόση υπολογίζεται σε 275 ευρώ για σπίτι 100.000 ευρώ, ενώ για δάνειο 150.000 η μηνιαία δόση στα 434 ευρώ για 30 χρόνια αποπληρωμής. Για την πρώτη κατηγορία, οι ετήσιοι τόκοι είναι 1.680 ευρώ λιγότεροι και στην δεύτερη 2.640 ευρώ. Οι τράπεζες ανάλογα με το ύψος του δανείου και τα εισοδηματικά κριτήρια θα ορίσουν το ύψος του αρχικού κεφαλαίου κατά περίπτωση.
- Το δάνειο θα καλύπτει υψηλότερο ποσοστό της εμπορικής αξίας του ακινήτου (90%) σε σχέση με τα στεγαστικά δάνεια των τραπεζών που καλύπτουν συνήθως έως το 80%. Η ιδιωτική συμμετοχή που πρέπει να συνεισφέρουν οι νέοι μειώνεται στο 10% της αξίας του σπιτιού αντί για 20% που προβλέπεται στις συμβάσεις των τραπεζικών στεγαστικών δανείων. Με το πρόγραμμα αυτό αποκτούν πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό νοικοκυριά που υπό κανονικές συνθήκες δύσκολα θα πληρούσαν τα τραπεζικά κριτήρια χρηματοδότησης, όπως για παράδειγμα μισθωτοί με μηνιαίο καθαρό εισόδημα ίσο με 715 ευρώ το μήνα.
- Ορισμένα θα ξεκινήσουν άμεσα, ενώ για άλλα έχει ήδη ξεκινήσει η προετοιμασία ώστε να τεθούν σταδιακά σε εφαρμογή από το 2023.
- Άμεσα θα αυξηθεί κατά 50% το φοιτητικό στεγαστικό επίδομα, όπως και το επίδομα στέγασης για τους μαθητές στις Σχολές της ΔΥΠΑ (ΟΑΕΔ) που φοιτούν μακριά από τον τόπο κατοικίας τους.
- Από το 1ο τρίμηνο του 2023 θα ξεκινήσει η χορήγηση των χαμηλότοκων δανείων για αγορά κατοικίας από νέους. Τα προγράμματα για την αξιοποίηση της δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας χρειάζονται χρόνο, όμως, σύμφωνα με την κυβέρνηση, τα προγράμματα θα ξεκινήσουν πάντως εντός του 2023.
- Οι βάσεις τέθηκαν με το νόμο 4921/2022 «Δουλειές ξανά» που επέκτεινε τις αρμοδιότητες της ΔΥΠΑ. Για την υλοποίηση των προγραμμάτων θα χρειαστεί η έκδοση υπουργικών αποφάσεων, αποφάσεις του ΔΣ της ΔΥΠΑ για προκήρυξη διαγωνισμών ή αποφάσεις προκήρυξης των συγχρηματοδοτούμενων (ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης) προγραμμάτων.
Μετανάστες – Δημόσια περιουσία
- Το πρόγραμμα «Κάλυψη», μέσω του οποίου θα νοικιαστούν από το Δημόσιο και θα διατεθούν σε φτωχότερα νέα ζευγάρια, ιδιωτικές κατοικίες που συμμετείχαν στο πρόγραμμα «Εστία» για τη στέγαση μεταναστών, θα ξεκινήσει στις αρχές του 2023 όταν θα είναι διαθέσιμες οι κατοικίες και θα έχουν ολοκληρωθεί τυχόν επισκευές.
- Διατίθεται η αδρανής ακίνητη περιουσία του δημοσίου, χωρίς να χάνεται η κυριότητα της γης, σε μακροχρόνιες παραχωρήσεις προς ιδιώτες που εξασφαλίζουν με συμβατικές υποχρεώσεις την κατασκευή σύγχρονων κατοικιών οι οποίες θα διατεθούν με φθηνά ενοίκια. Πρόκειται για την πιο διαδεδομένη πρακτική κοινωνικής στέγης που έχει εξασφαλίσει το 20% -25% των ακινήτων πχ στην Αυστρία ή την Ολλανδία να διατίθενται με ρυθμισμένα χαμηλά ενοίκια. Παρόμοιες πρωτοβουλίες έχουν αναληφθεί και στη σοσιαλιστική Ισπανία.
- Με την κοινωνική αντιπαροχή το Δημόσιο εισφέρει ακίνητα που δεν χρησιμοποιεί και μένουν αναξιοποίητα. Οι ιδιώτες μετά από διαγωνισμό αναλαμβάνουν με δικές τους δαπάνες και με κρατικές προδιαγραφές, να χτίσουν σπίτια με την υποχρέωση τα μισά να διατεθούν για εμπορική αξιοποίηση και τα υπόλοιπα μισά σε χαμηλές τιμές για κοινωνική στέγαση.
350 εκατ. ευρώ στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω»
Ξεκινά το πρόγραμμα για την ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνιση κατοικιών για τη νέα γενιά, από 18-39 ετών. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 350 εκατ. ευρώ και εκτιμάται ότι θα αναβαθμιστούν ενεργειακά περισσότερες από 20.000 κατοικίες νέων. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τις ενότητες «Εξοικονομώ για Νέους» και «Ανακαινίζω για Νέους»:
- Στο «Εξοικονομώ για Νέους» οι δικαιούχοι πρέπει να έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 50.000 ευρώ. Το ακίνητο πρέπει να είναι ιδιόκτητο ή ιδιοκατοικούμενο ή να υπάρχει πλήρης κυριότητα ή αν ο ωφελούμενος το ενοικιάζει σε τρίτους, να έχει την επικαρπία του ακινήτου.
- Στο «Ανακαινίζω για Νέους» που παρέχει χαμηλότοκα δάνεια μέχρι 7.000 ευρώ για εργασίες αναβάθμισης της κατοικίας οι δικαιούχοι πρέπει να καλύπτουν το ίδιο εισοδηματικό όριο με το «Εξοικονομώ», προβλέπεται ωστόσο επιπλέον επιδότηση ύψους 3.000 ευρώ για όσους έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 20.000 ευρώ. Το ακίνητο πρέπει να είναι ιδιόκτητο ή ιδιοκατοικούμενο ή αν ο ωφελούμενος το ενοικιάζει σε τρίτους να έχει την πλήρη κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου.
