«Μαϊμού» διατροφολόγοι έχουν κατακλύσει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και υπόσχονται απώλεια βάρους με «προσωπικά προγράμματα» και μαγικά σκευάσματα και θησαυρίζουν θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία των ανυποψίαστων πολιτών – Τι λένε στο Action24Press ειδικοί επιστήμονες.
Ρενάτο Λέκκα / ActionPress
Μεγάλη κομπίνα με μαϊμού διαιτολόγους – διατροφολόγους έχει χτιστεί στα social media. Επιτήδειοι χωρίς γνώση προσφέρουν «μαγικές λύσεις» για απώλεια βάρους με δεκάδες ανυποψίαστους «πελάτες» να «πέφτουν στα νύχια» τους ξοδεύοντας πολλά χρήματα. Δεν είναι λίγες μάλιστα οι περιπτώσεις πολιτών που κινδύνευσε η υγεία τους.
Έναν τεράστιο κύκλο εργασιών με μια ακμάζουσα και διαρκώς διογκούμενη οικονομική δραστηριότητα έχουν χτίσει διάφοροι επιτήδειοι στο Instagram. Πρώην παίκτες ριάλιτι, body builders, μοντέλα, δημοσιογράφοι και influencers παρέχουν υπηρεσίες στο κομμάτι της διατροφής. Οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν για την υγεία των πολιτών είναι πολλοί ενώ η δράση τους φέρνει και πολύ μαύρο χρήμα καθώς αποφεύγουν τους ελέγχους. Σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει καν επιχείρηση.
Πώς δρουν
Φωτογραφίες με αλλαγμένα σώματα, φανταχτεροί δήθεν τίτλοι σπουδών και γλαφυρές ιδιότητες κρύβουν μη ειδικούς, ανύπαρκτα επαγγελματικά προσόντα αλλά και μη εξειδικευμένες (όπως θα έπρεπε) υπηρεσίες. Όπως σημειώνουν στο Action24Press νομικοί που παρακολουθούν αυτά τα ζητήματα, υπάρχουν λογαριασμοί σε facebook, instagram, tiktok που χρησιμοποιούν λέξεις -κλειδιά που δίνουν το στίγμα ότι παρέχονται διαιτολογικές υπηρεσίες. Διατροφολόγος, διαιτολόγος, διατροφολογικό κέντρο, online diet, online diatrofi, diatrofologo είναι μερικοί από τους τίτλους που χρησιμοποιούν.
«Όπως γίνεται αντιληπτό από την ονομασία της ιστοσελίδας – προφίλ στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης μέχρι το ποιος πραγματικά παρέχει την υπηρεσία υπάρχει μια τεράστια απόσταση, για τις οποίες οι αρμόδιοι φορείς της πολιτείας δεν κάνουν κανέναν απολύτως έλεγχο», σημειώνει νομικός που έχει ασχοληθεί έντονα με τις περιπτώσεις των fake διατροφολόγων. Οι «fake διατροφολόγοι» δεν έχουν την απαιτούμενη άδεια άσκησης επαγγέλματος Διαιτολόγου Διατροφολόγου. Συνήθως κάνουν αναφορά στην αγάπη και το ενδιαφέρον για την (υγιεινή) διατροφή που ποτέ όμως δεν μετουσιώθηκε σε εκπαίδευση και την απόκτηση πτυχίου που να οδηγεί σε άδεια άσκησης επαγγέλματος.
Όπως σημειώνουν στo Action24Press οι ειδικοί του χώρου «οι πιστοποιήσεις, τα σεμινάρια, οι μετεκπαιδεύσεις, οι καταρτίσεις του ΕΚΠΑ δεν είναι ισχυρά χαρτιά ή κάτι που να οδηγεί σε άδεια άσκησης επαγγέλματος». «Το να κάνει κανείς σεμινάρια πρώτων βοηθειών δεν σημαίνει ότι μπορεί κάποιος να επικαλείται ότι είναι γιατρός ή ότι μπορεί να δίνει θεραπείες. Ένας επαγγελματίας και νόμιμος Διαιτολόγος Διατροφολόγος θα αναφέρει την ύπαρξη Άδειας Άσκησης Επαγγέλματος», συμπληρώνουν.
«Ελέγξτε την άδεια άσκησης επαγγέλματος»
Μανώλης Μανωλαράκης
Διαιτολόγος – διατροφολόγος
«Το επάγγελμα του Διαιτολόγου Διατροφολόγου στην Ελλάδα αλλά και σε πολλές χώρες της ΕΕ είναι νομοθετικά ρυθμισμένο. Υπάρχει η βασική προϋπόθεση κάποιος να διαθέτει συγκεκριμένη άδεια άσκησης επαγγέλματος όπως αυτή ορίζεται από το ΠΔ 133/2014. Σε αυτήν έχουν πρόσβαση μόνο απόφοιτοι συγκεκριμένου επιπέδου σχολών. Η νομοθεσία είναι τέτοια που ακόμα και κάτοχοι πτυχίου Ιατρικής δεν μπορούν και δεν νομιμοποιούνται να παρέχουν διαιτολογικές υπηρεσίες γιατί απλά δεν μπορούν να αποκτήσουν τη συγκεκριμένη άδεια άσκησης επαγγέλματος», λέει ο Μανώλης Μανωλαράκης, διαιτολόγος – διατροφολόγος με έδρα στον Άλιμο.
«Δυστυχώς οι πολίτες πέφτουν συχνά θύματα εξαπάτησης και κακών υπηρεσιών από άτομα που είτε δεν έχουν τα τυπικά ή ουσιαστικά προσόντα είτε που διακινούν σκευάσματα και προϊόντα εταιρειών. Και η ζημιά δεν είναι μόνο οικονομική αλλά υπάρχουν και ζητήματα που αφορούν την υγεία τους. Μια και μόνο μια απλή συμβουλή. Να ζητάνε να δουν την άδεια άσκησης επαγγέλματος. Γιατί η ύπαρξή της είναι το ελάχιστο που μπορεί να τους διαβεβαιώσει ότι έχουν πραγματικά απέναντί τους ένα άτομο με ένα επίπεδο σπουδών και δεξιοτήτων. Από εκεί και πέρα μπορούν να επικοινωνούν με την Ένωση Διαιτολόγων Διατροφολόγων Ελλάδος για να τους ενημερώνει ή να καταθέτουν αναφορές και καταγγελίες για κακές πρακτικές ή παράνομες δραστηριότητες ατόμων», προσθέτει ο κ. Μανωλαράκης.
«Ανεξέλεγκτοι οι διαιτολόγοι του Instagram»
Ιωάννα Σακελάρη
(MSc) Διαιτολόγος διατροφολόγος
«Πέρα από την προσοχή των πολιτών θα πρέπει και οι αρμόδιες υπηρεσίες της πολιτείας να δράσουν. Η ύπαρξη κομπογιαννιτών διαιτολόγων του Instagram πέρα από τους κινδύνους που κρύβει για την υγεία των συνανθρώπων μας, ζημιώνει οικονομικά το κράτος. Εταιρίες – πυραμίδες με σκευάσματα χωρίς φορολογική αναφορά, προτροπή σε διατροφικά προγράμματα συγκεκριμένων εταιριών με σκοπό το κέρδος. Ευθύνη έχει και το ΕΣΡ καθώς έχουμε δει ότι εκπομπές υψηλής τηλεθέασης φιλοξενούν αναρμόδιους να δώσουν διατροφικές συμβουλές. Παράλληλα βλέπουμε μεγάλους εκδοτικούς οίκους να εκδίδουν βιβλία παρουσιαστών – που δεν έχουν καμία σχέση με τη διατροφή – με διατροφικά προγράμματα και συμβουλές», λέει στο Action24Press η διαιτολόγος διατροφολόγος Ιωάννα Σακελάρη (MSc) με έδρα στη Θεσσαλονίκη.
Τι πρέπει να προσέξουν οι πολίτες
Ειδικοί της διατροφής έχουν πολλές φορές οργανώσει δράσεις ενημέρωσης των πολιτών για το τι να αποφύγουν αλλά και τι να προσέξουν οι πολίτες για να μην πέσουν θύματα:
- Αποφύγετε κάθε αόριστη αναφορά σε επιστήμονα Διατροφής ή σε Nutrition coach (που δεν σημαίνει τίποτα) ή trasformation κάτι (δεν έχετε ανάγκη μεταμόρφωσης) ή wellness coach (απολύτως τίποτα σαν τίτλος) ή Certified personal trainer ή Fitness Expert
- Χωρίς πτυχίο (αληθινό, όχι σεμιναρίων) δεν είναι κανείς ειδικός
- Όχι στα ερωτηματολόγια που προσπαθούν μέσα από 10-15 απλές ερωτήσεις να χαρτογραφήσουν τις διατροφικές σας συνήθειες και την κατάσταση της υγείας σας
- Το πόσα κιλά είστε, το τί ύψος έχετε και το αν δεν σας αρέσουν οι μπάμιες δεν αποκρυπτογραφούν την διατροφική σας συμπεριφορά ούτε και αποκαλύπτουν ζητήματα που αφορούν την υγεία σας
- Οι γρήγορες και οι επιφανειακές λύσεις θέλουν ιδιαίτερη προσοχή
- Oχι στην απρόσωπη και αόριστη παρουσία του επαγγελματία που δίνει προτάσεις διατροφής
- Όχι στην επικοινωνίας αποκλειστικά μέσω chat ή email ή μηνυμάτων σε κινητό
- Όχι στην τηλεγραφική και με γυμναστηριακά κλισέ απάντηση ερωτήσεων
- Όχι σε ανώνυμες οδηγίες
- Οι επιστήμονες οφείλουν να υπογράφουν με το όνομά τους και τον τίτλο τους το πρόγραμμα διατροφής και τις οδηγίες που σας αφορούν.
- Η άμεση ή έμμεση προώθηση «ειδικών» σκευασμάτων είναι ένα δυνατό σημάδι αποφυγής
- Αν η προσπάθεια διαχείρισης του βάρους σας ή η τροποποίηση της διατροφικής σας συμπεριφοράς εξαρτάται από την χρήση συγκεκριμένων προϊόντων τότε πιθανότατα ο «ειδικός» είναι διακινητής προϊόντων εταιρειών πυραμίδας.
- Η προτροπή του να βγάλετε και εσείς εύκολο χρήμα είναι ένας λόγος να απομακρυνθείτε τρέχοντας.
