Πεισματάρης και στοχοπροσηλωμένος αλλά και φούλ αντιδραστικός. Ο πρώτος ανοιχτά gay υπουργός σε ελληνική κυβέρνηση μιλά στο ActionPress.
Χωμένος μέσα στα βιβλία από την μέρα που γεννήθηκε. Με αυτονομία σκέψης και αντίληψης και με αρχικό όνειρο να γίνει διπλωμάτης το οποίο εγκατέλειψε όταν συνειδητοποίησε ότι έχει περιορισμούς και επετηρίδα.
Ο Νικόλας Γιατρομανωλάκης ο πρώτος ανοιχτά gay υπουργός σε ελληνική κυβέρνηση γεννήθηκε πριν από 47 χρόνια στο κέντρο της Αθήνας κοντά στο Λυκαβηττό. Μοναχοπαίδι μιας οικογένειας πανεπιστημιακών με υψηλή μόρφωση και κουλτούρα.
Από τότε που συνειδητοποιεί τον εαυτό του θυμάται να διαβάζει ακατάπαυστα. «Ότι βρισκόταν μπροστά μου το διάβαζα. Υπήρχαν άπειρα βιβλία στις βιβλιοθήκες έπαιρνα χωρίς να ρωτήσω όποιο βιβλίο ήθελα, κάποια βιβλία τα διάβασα πριν από την ώρα τους, κάποια κανονικά. Έπαιρνα την εγκυκλοπαίδεια και την διάβαζα από την αρχή μέχρι το τέλος γράμμα γράμμα. Επειδή δεν είχα και αδέρφια να παίξω, το διάβασμα ήταν για μένα μια συντροφιά».
Στο σπίτι του Νικόλα υπήρχαν πάντα άνθρωποι του πολιτισμού και των γραμμάτων άλλωστε ο πατέρας του για πολλά χρόνια έκανε την επιμέλεια του έργου του Ανδρέα Εμπειρίκου και στο σπίτι έμπαινα καθημερινά άνθρωποι από το λογοτεχνικό κύκλο. Ο πατέρας του τον πήγαινε σε εκδοτικούς οίκους, σε τυπογραφεία, σε θέατρα, σε μουσεία και κυρίως όπως λέει το καλοκαίρι του έστελνε καραβιές βιβλία για να διαβάζει.
Τα πρώτα βήματα στην πολιτική
Στην κλασική ερώτηση παιδί του πατέρα η της μάνας απαντά με βεβαιότητα κανενός. «Στην οικογένεια είμαστε όλοι πάρα πολύ αυτόνομοι και εγώ από μικρός είχα μια μεγάλη αυτονομία σκέψης , κριτικής και αντίληψης». Ίσως αυτή η μεγάλη αυτονομία τον έκανε και αντιδραστικό: «ό,τι και να μου πεις να κάνω εγώ θα κάνω το αντίθετο» λέει χαμογελώντας. Γι’ αυτό αποφάσισε τελικά να μην ακολουθήσει ακαδημαϊκό δρόμο αλλά να δουλέψει στην ιδιωτική πρωτοβουλία και έτσι η οικογένεια τον χαρακτηρίζει με χιούμορ «μαύρο πρόβατο» επειδή δεν έχει διδακτορικό. Από αντίδραση όμως εκείνος απαντά «ναι, αλλά εγώ πήγα στο Χάρβαρντ. Το Χάρβαρντ είναι μια από τις πιο προοδευτικές περιοχές σε όλες τις ΗΠΑ». Η σχολή του ήταν βαθιά προοδευτική και πολιτική. Γνωρίζεις σημαντικούς ανθρώπους της διεθνούς πολιτικής και όχι μόνο. Από τον Κόφι Ανάν μέχρι την Χίλαρι Κλίντον.
«Η 11η Σεπτεμβρίου αλλάζει την Αμερική και τον κόσμο. Ξαφνικά επικρατεί η λογική “κάποιοι είναι Αμερικανοί και κάποιοι είναι ξένοι”». Έτσι το 2002 επιστρέφει στην Ελλάδα.
Αρχικά δουλεύει σε μια επιχείρηση βαριάς βιομηχανίας στο κομμάτι της επικοινωνίας και της στρατηγικής και λίγο αργότερα τον προσεγγίζει η Microsoft. Ακολουθεί η V+O, ο τηλεοπτικός σταθμός Αlpha και το ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Το μικρόβιο της πολιτικής υπάρχει πάντα μέσα του αλλά όπως λέει και ο ίδιος δεν ήταν ο τύπος που θα έβαζε γνωστούς και φίλους να πάρουν τηλέφωνα.
«Δεν τα ‘χω κάνει ποτέ στη ζωή μου αυτά θα προτιμούσα να ανοίξει η γη να με καταπιεί». Εκείνη την εποχή μιλάει για τις φιλοδοξίες του σε πολιτικούς από δύο κόμματα και η απάντηση που του δίνουν είναι περίπου σοκαριστική: «Μου είπαν καλός είσαι και με καλές σπουδές αλλά με το προφίλ που έχεις και το γεγονός ότι είσαι gay και δεν έχεις τα κλασικά χαρακτηριστικά του πολιτικού δε σε βοηθάει. Στην καλύτερη περίπτωση να γίνεις μέχρι σύμβουλος κάποιου. Αυτό μου το είπαν πολιτικοί από δύο διαφορετικά κόμματα.Αυτό με πείσμωσε και με τσάντισε και λειτούργησε μέσα μου η αντίδραση και είπα “καλά θα δούμε.”»
Γνωρίζει τυχαία τον Σταύρο Θεοδωράκη ξεκινά να αρθρογραφεί στο Protagon και το 2013 του εξομολογείται ότι σκέφτεται να κάνει κόμμα και ότι θα ήθελε να είναι φουλ από την αρχή μαζί του και να αναλάβει την προεκλογική του εκστρατεία. Βγάλαμε δύο ευρωβουλευτές και ο Σταύρος ως ένα βαθμό μου πίστωσε αυτή την επιτυχία.”Αποχωρεί από το Ποτάμι.
«Η επιλογή Μητσοτάκη έσπασε το ταμπού»
Το 2015 δουλεύει εκ νέου στον ιδιωτικό τομέα και το 2020 έρχεται η συνεργασία του με την κυβέρνηση Μητσοτάκη αρχικά ως γενικός γραμματέας σύγχρονου Πολιτισμού και μετά ως υφυπουργός: «Υπήρξαν κάποιοι άνθρωποι που ήταν γύρω από τον Κυριάκο και μίλησαν για μένα, ανάμεσα τους και ο Άκης Σκέρτσος που γνωριζόμασταν. Πριν τους πω το “ναι” τους είπα το ξέρετε ότι είμαι ανοιχτά gay, μη σας έρθει καμιά έκπληξη και ψάχνετε έτσι; Μου λένε “ναι κανένα πρόβλημα όλα καλά”.». Η Νέα Δημοκρατία δε μου είχε περάσει ποτέ από το μυαλό κι άλλωστε όλη αυτή η συνεργασία έγινε με τον Μητσοτάκη. Εάν ήταν κάποιος άλλος στη θέση του Μητσοτάκη ούτε αυτός θα με ήθελε αλλά ίσως ούτε και εγώ θα ήθελα να είμαι. Για μένα έχει κάποια χαρακτηριστικά που τα θεωρώ πολύ κοντά με τα δικά μου: είναι φιλελεύθερος, προοδευτικός, ευρωπαίος».
Όπως λέει ο ίδιος δεν περίμενε ποτέ ότι θα είναι υπουργός στην κυβέρνηση ενός λεγόμενου συντηρητικού κόμματος ενώ είναι ανοιχτά gay.
“Στην αρχή υπήρξαν αντιδράσεις . Το θέμα είχε και διεθνή διάσταση. Υπήρξαν αντιδράσεις και από συντηρητικούς κύκλους ,τι θα πούμε πως θα το δικαιολογήσουμε στους ψηφοφόρους μας και από την άλλη πλευρά ότι τον βάζεις για να δικαιολογήσεις ότι δεν είσαι δεξιός.
Όμως όταν βλέπει κανείς την μεγάλη εικόνα κατανοεί ότι η επιλογή Μητσοτάκη έσπασε το ταμπού, το στεγανό ότι δεν μπορεί ένας gay να γίνει πολιτικός. Δόθηκε ορατότητα σε ΛΟΑΤKI άτομα να απομακρυνθούν από στερεότυπα για το τι μπορούν να κάνουν επαγγελματικά σε όλους τους τομείς.”
Στο υπουργείο ξεκίνησε από το μηδέν . Πήγε χωρίς ομάδα χωρίς προσωπικό μόνος του. “ Και μετά από λίγο άρχισε να χτυπάει το τηλέφωνο και να προκύπτουν ζητήματα που χρειάζονταν χειρισμό οπότε αναγκάστηκα μπαίνεις πολύ γρήγορα στα πολύ βαθιά”. Η βασική δυσκολία που αντιμετωπίζει καθημερινά από την καρέκλα του υφυπουργού είναι πως οι διαδικασίες είναι εξαιρετικά χρονοβόρες και εξαιρετικά περίπλοκες με πάρα πολλούς εμπλεκόμενους.
«Η πολιτική δεν είναι αυτοσκοπός»
Ήρθε στην πολιτική για να μείνει ο Νικόλας Γιατρομανωλάκης; Ο ίδιος απαντά πως δεν ξέρει και ότι σίγουρα δεν εξαρτάται μόνο από κείνον.
“Η πολιτική για μένα δεν είναι αυτοσκοπός. Ήμουν στο ποτάμι και σηκώθηκα και έφυγα όταν είδα ότι δεν περπατάει. Στο μυαλό μου δεν έχω ότι θα μείνω εδώ μέχρι να πεθάνω.
Μου έχει γίνει μία πρώτη κρούση για να κατέβω στις εκλογές αλλά δεν έχει γίνει η τελική κουβέντα. Και δεν βιάζομαι να γίνει αυτή συζήτηση”.
Επειδή όμως είναι μεθοδικός αν τελικά κατέβει στις εκλογές έχει ήδη σκεφτεί το προεκλογικό του σύνθημα.
“Ο πρωθυπουργός με διόρισε στην θέση που είμαι δεν μπορείς να ζητάς όλα να σου τα δίνουν στο χέρι, το θεωρώ ανήθικο. Κατά συνέπεια όπου με χρειαστεί ο πρωθυπουργός θα είμαι εκεί. Μπορώ να δουλέψω σε πολλούς τομείς όπου ο πρωθυπουργός με θεωρεί χρήσιμο.
Υπάρχουν πάρα πολλά ενδιαφέροντα πράγματα που μπορείς να κάνεις παντού και δεν έχω στεγανά. Δεν είμαι ο τύπος που θα κάτσει να κάνει παζάρια το θεωρώ χυδαίο”.
Την θητεία του στο υπουργείο πολιτισμού την θεωρεί την πιο συναρπαστική εμπειρία στη ζωή του γιατί συνειδητοποίησε ότι η εξουσία του δίνει τη δυνατότητα να μετασχηματίσει πράγματα να βρει κάτι και να το αφήσει καλύτερο από πριν. «Η εξουσία έχει ουσία όταν έχεις τη δυνατότητα να αλλάξεις πράγματα αυτό δεν μπορείς να το κάνεις σε αυτή την κλίμακα με κάνει άλλο τρόπο”».
Και τελικά η εξουσία -όπως λέει -τον άλλαξε κι εκείνον μάλλον προς το καλύτερο. «Υποστηρίζω πιο σθεναρά τις απόψεις μου πατάω πιο γερά στο έδαφος και προσπαθώ να γίνω πιο υπομονετικός. Η υπομονή δεν ήταν ένα από τα χαρακτηριστικά μου. Αλλά αυτή η δουλειά σε αναγκάζει να αλλάζεις».
