Κύμα μαζικών παραιτήσεων στη μετά covid εποχή, για καλύτερο εργασιακό μέλλον- Εκατομμύρια Αμερικανοί αποχωρούν οικειοθελώς από την εργασία τους διεκδικώντας καλύτερο μισθό και πιο ανθρώπινες συνθήκες.
Σπύρος Χριστόπουλος/ ActionPress
Τα περιοριστικά μέτρα, τα lockdown και η γενικότερη τρομοκρατία που επέφερε η εισβολή του κορωνοϊού στη ζωή μας δεν επηρέασε μόνο τον ψυχισμό μας για το πόσο ευάλωτοι είμαστε τελικά, αλλά συντάραξε ολόκληρη την κοσμοθεωρία μας. Η περίφημη «Μεγάλη Παραίτηση», το κύμα των οικειοθελών παραιτήσεων από τη δουλειά με στόχο να υπάρξει μια καλύτερη ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής, είναι ενδεικτική.
Η «Μεγάλη Παραίτηση» είναι ένα φαινόμενο που παρατηρείται με ιδιαίτερη ένταση πρωτίστως στις ΗΠΑ και δευτερευόντως στη Μ. Βρετανία και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ο όρος προέκυψε τον Μάιο του 2021 για να «αποτυπώσει» τη μαζική αποχώρηση εργαζομένων από τις θέσεις εργασίας τους. Είναι χαρακτηριστικό πως το 2021 περίπου 47 εκατομμύρια Αμερικάνοι παραιτήθηκαν από τη δουλειά τους είτε αποχωρώντας οριστικά από τον εργασιακό βίο (εξαιρετικά μικρό ποσοστό) είτε αναζητώντας μια νέα εργασία υπό τελείως όμως διαφορετικές συνθήκες όσον αφορά το μισθό, το περιβάλλον και το ρυθμό (για αυτό άλλωστε και η «Μεγάλη Παραίτηση» ακούει και σε «Μεγάλη Αναβάθμιση», «Μεγάλη Επαναδιαπραγμάτευση»).
Το να αφήνουν οι εργαζόμενοι θέσεις εργασίας για άλλες με υψηλότερες αμοιβές, προφανώς και δεν είναι κάτι καινούριο. Ούτε είναι ασυνήθιστο να τις αφήνουν για άλλες που προσφέρουν κάτι περισσότερο όσον αφορά την επαγγελματική εξέλιξη. Αλλά το κίνητρο για τις περισσότερες από τις μαζικές παραιτήσεις του 2021 δεν ήταν τόσο τα χρήματα ή η καριέρα. Ήταν κυρίως μια αλλαγή στην ευρύτερη αντιμετώπιση του όρου «εργασία», μια αλλαγή στις προσδοκίες από το επαγγελματικό περιβάλλον.
Πάντως, υπάρχει και η εκτίμηση ότι το φαινόμενο κατέστη τόσο μαζικό το 2021, διότι πολλοί που σκόπευαν να παραιτηθούν (στις ΗΠΑ από το 2009 έως το 2019 καταγραφόταν μια μέση αύξηση αποχωρήσεων της τάξης του 0,1% σε ετήσια βάση), δεν το έπραξαν λόγω της ανασφάλειας που προκάλεσε η πανδημία. Όταν όμως η κατάσταση άρχισε να ομαλοποιείται, «έσκασαν» όλες μαζί με αποτέλεσμα να διογκωθεί ο αριθμός τους.
Η ισορροπία
Σε κάθε περίπτωση, η αγορά εργασίας βιώνει πρωτόγνωρες αλλαγές την τελευταία διετία λόγω της πανδημίας. Ολοένα και περισσότεροι άρχισαν να σκέφτονται διαφορετικά για τη σημασία της δουλειάς και για το ρόλο της στην καθημερινότητα τους, με αποτέλεσμα να διαμορφώσουν μια νέα αντίληψη για την ισορροπία που πρέπει να υπάρχει μεταξύ της επαγγελματικής και προσωπικής τους ζωής.
Είναι χαρακτηριστικό πως το 63% υποστηρίζει πως η «ικανοποίηση» αυτού του ζητούμενου είναι πλέον βασική προτεραιότητα στην επιλογή μιας νέας δουλειάς. Μάλιστα και δεδομένου ότι πρόκειται για ένα μαζικό φαινόμενο, οι εργαζόμενοι βρίσκονται στην ευχάριστη θέση να έχουν αποκτήσει όχι μόνο πολύ περισσότερες επιλογές, αλλά και πολύ ισχυρότερη διαπραγματευτική δύναμη για την ικανοποίηση των αιτημάτων τους.
Ο τελευταίος να κλείσει την πόρτα
Οι έρευνες δείχνουν ότι η τάση του 2021, συνεχίζεται και το 2022 καθώς σύμφωνα με τη PwC, ένας στους πέντε εργαζόμενους λέει ότι προτίθεται να αλλάξει εργοδότη, ενώ το 35% υποστηρίζει ότι προτίθεται να ζητήσει αύξηση μισθού, μια και οι συνθήκες στην αγορά εργασίας είναι ιδιαίτερα ευνοϊκές (πράγματι στις ΗΠΑ το ποσοστό ανεργίας είναι κάτω του 3%, με την αναζήτηση νέας εργασίας να έχει μετατραπεί σε ένα εθνικό χόμπι).
Πέρα από τα χρήματα, άλλοι παράγοντες που ωθούν στην αλλαγή δουλειάς είναι η ικανοποίηση από την εργασία για το 69% καθώς και η εύρεση μιας εργασίας, στην οποία να μπορεί κανείς να είναι ο εαυτός του (66%). Σε αυτήν την εργασιακή αναβάθμιση των προσωπικών «θέλω», εντάσσεται και το αίτημα της δυνατότητας ευελιξίας όσον αφορά την φυσική παρουσία στο γραφείο. Ολοένα και περισσότεροι επιθυμούν ένα μοντέλο που να προκρίνει την εξισορρόπηση μεταξύ της παρουσίας και της εξ αποστάσεως εργασίας.
Η ευελιξία σχετικά με την παρουσία στον χώρο εργασίας προαναγγέλλει το τέλος του παραδοσιακού μοντέλου της 5νθήμερης εργασίας στο γραφείο. Πρόκειται για μια πρακτική που αρχίζουν και την εφαρμόζουν μικρές και μεγάλες εταιρείες, ακόμα και οι τεχνολογικοί «γίγαντες» της Sillicon Valley, οι οποίοι έχουν δαπανήσει δισεκατομμύρια δολάρια για να κτίσουν πολυτελή κτήρια και ξεχωριστά γραφεία.
Δεν είναι τυχαίο ότι το 77% των εργαζόμενων υποστηρίζει ότι θέλει να συνεχίσει να εργάζεται από το σπίτι και στην επόμενη δουλειά του, ενώ το 47% επισημαίνει πώς το δικαίωμα του να επιλέξει που θα εργάζεται, είναι μια παράμετρος που εξετάζει πολύ σοβαρά πριν λάβει την τελική απόφαση για το που θα καταλήξει εργασιακά.
Μόλις τον περασμένο Μάρτιο, μια έρευνα έδειξε πως το 50% των Αμερικάνων ήταν αποφασισμένο να παραιτηθεί παρά να επιστρέψει στο γραφείο, με χαρακτηριστική περίπτωση τον Ian Goodfellow, έναν από τους διευθυντές της Apple, ο οποίος παραιτήθηκε λόγω της αντίθεσης του στην πολιτική «επιστροφής» που είχε ανακοινώσει η εταιρεία. Αντίθετο ήταν και το 76% των εργαζόμενων της Apple, το οποίο κάλεσε τη διοίκηση να τους αφήσει να αποφασίσουν αυτοί πώς μπορούν να εργαστούν καλύτερα.
Αφήνουν και τον παράδεισο της Sillicon Valley
Παραιτήσεις υπάρχουν και στον «παράδεισο» της Sillicon Valley, του μέρους με τις πιο προηγμένες τεχνολογικά και πιο καινοτόμες εταιρείες παγκοσμίως (META, Facebook, Amazon, Apple, Netflix, Google). Παρά τους υψηλούς μισθούς, τα πολυτελή γραφεία των δισεκατομμυρίων δολαρίων, τους προχωρημένους σχεδιαστικά χώρους, οι εργαζόμενοι και εδώ συνειδητοποίησαν ότι μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους χωρίς να είναι παρόντες.
Μάλιστα πολλά στελέχη και υψηλά αμειβόμενοι υπάλληλοι φεύγουν, στρεφόμενοι σε εταιρείες κρυπτονομισμάτων ή εταιρείες που ασχολούνται με το Web 3.0 ή σε startups όπου νιώθουν ότι μπορούν να δημιουργήσουν κάτι μοναδικό από την αρχή χωρίς να πρέπει να υποστούν το burnout και τη «γραφειοκρατία» των μεγάλων εταιρειών, ενώ και σε αυτόν τον «ευλογημένο» τομέα το ένα τρίτο λέει πως θα προτιμούσε να φύγει από τη δουλειά, προκειμένου να μπορεί να έχει έναν καλύτερο έλεγχο της επαγγελματικής και προσωπικής του ζωής.
Είναι προφανές πως αυτά συμβαίνουν στην αμερικανική αγορά εργασίας που καμία σχέση δεν έχει με την ελληνική πραγματικότητα, όπου «βασιλεύουν» η εργασιακή ανασφάλεια με μισθούς «πείνας» και η γενικότερη απαξίωση των εργαζομένων.
Αντιδρούν και οι μάνατζερ
Όμως δεν είναι μόνο οι εργαζόμενοι, είναι και οι μάνατζερ που δεν την παλεύουν. Έρευνα της Visier έδειξε ότι ο ρυθμός των παραιτήσεων των μάνατζερ αυξήθηκε από 3,8% που ήταν το πρώτο εξάμηνο του 2021, στο 5% το αντίστοιχο διάστημα του 2022 (υψηλότερα σε σχέση με τους λοιπούς εργαζόμενους), τη στιγμή που στοιχεία από την Gusto (εταιρεία παροχής λογισμικού μισθοδοσίας, παροχών και διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού) αναφέρουν πως ο ρυθμός των παραιτήσεων των μάνατζερ ήταν τον Ιούνιο του 2022 ίδιος με αυτόν του περσινού Ιουνίου, όταν στους υπόλοιπους εργαζόμενους η τάση αυτή μειώνεται.
Στο ερώτημα γιατί αποχωρούν και οι μάνατζερ, η απάντηση μάλλον θα πρέπει να αναζητηθεί στο burn out που βίωσαν καθώς κλήθηκαν να διαχειριστούν ένα εντελώς διαφορετικό εργασιακό περιβάλλον – π.χ. με μαζικές αποχωρήσεις και παραιτήσεις, με την ανάγκη συντονισμού εργαζομένων από διαφορετικά περιβάλλοντα -, για το οποίο ούτε προετοιμασμένοι ήταν ούτε μπόρεσαν να το διαχειριστούν.
Αριθμοί
- 47 εκατομμύρια Αμερικάνοι παραιτήθηκαν το 2021
- 20% των εργαζόμενων στις ΗΠΑ θα αλλάξει δουλειά και το 2022
- 77% των Αμερικανών εργαζομένων θέλει να δουλεύει και από το σπίτι
- 50% των Αμερικανών εργαζομένων προτιμά να παραιτηθεί παρά να επιστρέψει στο γραφείο
