Εχει χαρίσει πάνω από μισό εκατομμύριο βιβλία σε απομακρυσμένα χωριά, ακριτικά νησιά και προσφυγικές δομές, «ζωντανεύοντας» τις άδειες βιβλιοθήκες σε μονοθέσια δημοτικά σχολεία και νηπιαγωγεία. Τι λέει στο Action24Press η Ελένη Γερουλάνου που υλοποίησε το όραμά της πριν από 9 χρόνια.
Θέμα της Βίκυς Κατεχάκη για το σαββατιάτικο έντυπο Action24Press.
Τη μέρα που ένα κιβώτιο γεμάτο βιβλία έφτανε με το πλοίο στο Μαθράκι, ο Τάσος, είχε ένα μεγάλο χαμόγελο στα χείλη. Δικαιολογημένη η χαρά του. Ως μοναδικός μαθητής του μικρού νησιού των 35-40 μόνιμων κατοίκων, ήξερε ότι όλη η κούτα τού ανήκε. Το Library4All, η αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία που για 9 χρόνια υποστηρίζει και ενισχύει της σχολικές βιβλιοθήκες της Ελλάδας, του έστελνε 40 εξωσχολικά βιβλία για να τα διαβάσει τη σχολική περίοδο που μόλις είχε ξεκινήσει. Τα βιβλία είχαν επιλεχθεί με προσοχή: Μυθολογίας, ιστορικά, κόμικ, με περιεχόμενο για την ανακύκλωση, μυθιστορήματα. Ο μαθητής της τρίτης δημοτικού, θα είχε την ευκαιρία να περάσει δημιουργικό χρόνο σε μία μοναχική σχολική αίθουσα. Μαζί και η δασκάλα του.
«Ένιωσα μεγάλη συγκίνηση όταν παραλάβαμε τα βιβλία. Κάποιοι μας είχαν σκεφτεί κι ας είμαστε τόσο μακριά, στο βορειοδυτικό άκρο της Ελλάδας», λέει η δασκάλα του Τάσου, Ελευθερία Βύζα. Η φετινή χρονιά ήταν η τρίτη στη σειρά που εργαζόταν ως εκπαιδευτικός σε δημόσιο σχολείο, αλλά η πρώτη σε ένα τόσο απομονωμένο νησί και μάλιστα σε ένα δημοτικό που λειτουργούσε για πρώτη φορά μετά από 21 ολόκληρα χρόνια. «Έπρεπε να στήσω το σχολείο από το μηδέν. Το σχολικό κτίριο του νησιού ύστερα από δύο δεκαετίες είχε κριθεί ακατάλληλο και χρειάστηκε να διαμορφώσω την κοινοτική αίθουσα σε σχολική τάξη. Το εγχείρημα ήταν δύσκολο, όμως, τόσους μήνες μετά αισθάνομαι ότι -μαζί με τον Τάσο- τα καταφέραμε», αναφέρει.
Οι δυο τους ακολουθούν το σχολικό πρόγραμμα της τρίτης τάξης, με την ύλη να τελειώνει γρηγορότερα, καθώς δεν υπάρχουν άλλοι μαθητές στην αίθουσα. «Είμαι ο καλύτερος και ο χειρότερος μαθητής της τάξης», λέει αστειευόμενος ο μικρός που τον περασμένο Σεπτέμβριο ήρθε να ζήσει μόνιμα με τη μητέρα του στο Μαθράκι των Διαπόντιων νήσων, έχοντας περάσει τα πρώτα 9 χρόνια της ζωής του στη Φρανκφούρτη και έχοντας φοιτήσει τα τρία πρώτα χρόνια σε γερμανικό σχολείο.
«Η αλλαγή στη ζωή του ήταν πολύ μεγάλη. Άλλαξε χώρα, ήρθε σε ένα απομακρυσμένο σχολείο χωρίς άλλους μαθητές, έπρεπε να μάθει να γράφει ελληνικά από την αρχή. Εγώ έγινα η δασκάλα και μαζί η φίλη του», λέει η κ. Βύζα και τονίζει τη σημασία πρωτοβουλιών όπως αυτή του Library4all, και της εμπνεύστριάς του, Ελένης Γερουλάνου. «Η ίδια με κάλεσε στο τηλέφωνο στις αρχές του περασμένη Σεπτέμβρη, λίγο πριν ξεκινήσουμε και με γέμισε με δύναμη και κουράγιο για αυτό που θα έκανα. Προσπαθεί με όλες τις δυνάμεις να ενισχύσει τους μαθητές με βιβλία προσαρμοσμένα στο γνωστικό τους επίπεδο, εξασφαλίζοντας μάλιστα αξιόλογες εκδόσεις και συγγραφείς. Από τα 40 βιβλία που μας έστειλε, κάποια τα αξιοποιήσαμε σε προγράμματα όπως αυτό της ανακύκλωσης».
Εξακόσια σχολεία σε αναμονή
Μαθαίνοντας για τη δράση του Library4all, πολλοί εκπαιδευτικοί και διευθυντές σχολείων προσεγγίζουν την οργάνωση για να εξοπλίσουν τις -συνήθως- άδειες σχολικές βιβλιοθήκες.
«Από τα email που δεχόμαστε, καταλαβαίνουμε πως τα τελευταία χρόνια οι ανάγκες σε όλα τα σχολεία είναι πολύ μεγάλες και ότι η κρίση της τελευταίας δεκαετίας μεγέθυνε τα προβλήματα. Τα μηνύματα που φτάνουν καθημερινά είναι πολλά και υπάρχει μια τεράστια λίστα αναμονής. Σήμερα που μιλάμε, 600 σχολεία περιμένουν υπομονετικά. Η δράση του Library4all έρχεται να ικανοποιήσει ένα μέρος από αυτές τις ανάγκες, έτσι ώστε οι δάσκαλοι και οι νηπιαγωγοί να έχουν στη διάθεσή τους βιβλία για να εμπνέονται και να προσφέρουν στα παιδιά τις γνώσεις και τα ερεθίσματα που απαιτεί η εκπαιδευτική διαδικασία», τονίζει η Ελένη Γερουλάνου.
Η θερμή ανταπόκριση, η ικανοποίηση και η χαρά τόσο των εκπαιδευτικών όσο και των μαθητών προσφέρουν μεγάλη δύναμη για τη συνέχιση της προσπάθειας των ανθρώπων του Library4all, λέει η ίδια, και αναφέρει μία από τις πιο συγκινητικές στιγμές που έζησε όταν επισκέφθηκε το νοσοκομείο Σωτηρία, προκειμένου να προσφέρει βιβλία, τον πρώτο καιρό της πανδημίας.
«Σε μία συναισθηματικά φορτισμένη ατμόσφαιρα παραδώσαμε μαζί με τη συγγραφέα Άλκηστη Χαλικιά βιβλία της για τα παιδιά των γιατρών, νοσηλευτών και ανθρώπων της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας του Νοσοκομείου Σωτηρία, ως μία συμβολική κίνηση αναγνώρισης της τεράστιας προσπάθειας που καταβάλλουν καθημερινά για να προστατεύσουν όλους εμάς από την Covid-19. Εκείνη την ώρα μάλιστα μόλις είχαν αποσωληνώσει έναν ασθενή και αισθάνθηκαν πως τους φέραμε γούρι. Αρχίσαμε να χειροκροτάμε με δάκρυα στα μάτια!»
«Πολύτιμο δώρο»
Πίσω στο Μαθράκι. Ο Τάσος, περιμένει υπομονετικά το καλοκαίρι για να έρθει στο νησί, όπως και πέρυσι, ο φίλος του ο Διονύσης από την Κέρκυρα. Μέχρι τότε μιλάει καθημερινά μέσω zoom με τον Ερκούτ, τον παλιό φίλο και συμμαθητή του από τη Γερμανία. Είναι η μοναδική συνομήλικη παρέα που έχει εδώ και πολλούς μήνες στο νησί, έστω και διαδικτυακά. Tον υπόλοιπο χρόνο του τον περνά διαβάζοντας εντατικά τα βιβλία του σχολείου του, καθώς και πολλά εξωσχολικά. Αγαπημένος του ήρωας είναι ο Οδυσσέας.
«Τα βιβλία έδωσαν την ευκαιρία στον Τάσο να διευρύνει τις γνώσεις του, αλλά και να μάθει να χρησιμοποιεί καλύτερα την ελληνική γλώσσα», μας λέει η μητέρα του, Τζένη Γιαννοπούλου. «Το δώρο τού ήταν πολύτιμο διότι τον βοήθησε όχι μόνο ουσιαστικά με τις γνώσεις, αλλά τον ενθάρρυνε και ψυχολογικά στη δύσκολη περίοδο της προσαρμογής μας στο νησί», λέει η ίδια.
Παρά τα στοιχήματα που έβαζαν οι ντόπιοι τον χειμώνα, ο Τάσος και η μητέρα του όχι μόνο άντεξαν σε ένα τόσο μικρό και απομονωμένο σημείο του χάρτη, αλλά σκέφτονται να παραμείνουν για πολλά ακόμη χρόνια στο νησί. Με αίτηση προς την πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, που μάλιστα είχε επισκεφθεί πέρυσι το Μαθράκι, έχουν ζητήσει, όπως λένε, -σε συνεννόηση και με άλλα μονοθεσία σχολεία της Ελλάδας- τη δημιουργία ενός Γυμνασίου υβριδικού τύπου που θα εξασφαλίζει δύο θέσεις καθηγητών -ενός φιλόλογου και ενός μαθηματικού στο νησί- καθώς και τη δυνατότητα εκπαίδευσης μέσω διαδικτύου για τα υπόλοιπα μαθήματα. Η πρόκληση είναι μεγάλη και οπωσδήποτε είναι μία ακόμη που ανοίγεται μπροστά τους.
Περισσότερα από 500.000 βιβλία σε 9 χρόνια
Λίγο πριν συμπληρώσει την πρώτη δεκαετία του, το Library4all, έχει προσφέρει περισσότερα από μισό εκατομμύριο βιβλία -καινούργια ή σε άριστη κατάσταση- σε 4.200 σχολεία, επτά παιδιατρικά νοσοκομεία, 250 φορείς, κοινωνικές υπηρεσίες, ιδρύματα και σε 30 δομές φιλοξενίας παιδιών προσφύγων. Τα βιβλία του έχουν ταξιδέψει και εκτός συνόρων, σε ελληνικά σχολεία στην Ίμβρο, στο Κατάρ, στην Τιφλίδα, στη Νάπολη, στη Χάγη, στο Cambridge, στη Νυρεμβέργη και στη Νέα Υόρκη.
«Οι αριθμοί είναι ενδεικτικοί της προσπάθειας που καταβάλλουμε, αλλά αυτό δεν μας κάνει να επαναπαυόμαστε. Χρειαζόμαστε διαρκώς νέα βιβλία, γιατί η λίστα αναμονής των σχολείων είναι τεράστια και μεγαλώνει καθημερινά. Θα ήταν ευχής έργο να μη μας χρειάζονται πια τα σχολεία, γιατί αυτό θα σημαίνει ότι έχουν καλυφθεί πλήρως οι ανάγκες τους», λέει στο «Action24Press» η Ελένη Γερουλάνου, ιδρυτικό μέλος του Library4all και διευθύντρια του Νηπιαγωγείου της Σχολής Μωραΐτη, τονίζοντάς ότι το όνειρό της, όπως και των συνεργατών της, παραμένει ίδιο από την πρώτη στιγμή. «Όλα τα σχολεία να έχουν μία προσβάσιμη, ενημερωμένη βιβλιοθήκη, συνδεδεμένη με τη ζωή του σχολείου, με ράφια γεμάτα βιβλία, με βιβλιοθηκονόμο και με ετήσια κονδύλια για αγορά βιβλίων. Μία βιβλιοθήκη πραγματικά για όλους και όλες».
Τα βιβλία που προσφέρει η μη κερδοσκοπική εταιρεία, προέρχονται κυρίως από δωρεές ιδιωτών, εκδοτών, βιβλιοπωλείων, συγγραφέων, αλλά και μέσα από book drives που διοργανώνουν σχολεία. Από τους αρχικούς υποστηρικτές της παραμένουν το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου – ΚΙΚΠΕ που πίστεψαν στην ιδέα του Library4all, ενώ μεγάλη είναι η συμβολή και των εθελοντών με σημαντικότερη της Μαρίνας Σπυρίδωνος, η οποία από το 2014 καταχωρεί καθημερινά τα αιτήματα και ενημερώνει ότι πλησιάζει ο καιρός για την παραλαβή των βιβλίων.
Θυμάται μία από τις πολλές -γεμάτες χαρά- αντιδράσεις όταν επικοινώνησε με κάποιο σχολείο. «Όταν ενημέρωσα εν μέσω lockdown ότι ήρθε η σειρά ενός σχολείου να παραλάβει τα βιβλία, η εκπαιδευτικός μου απάντησε “Φέτος νομίζαμε ότι δε θα έρθει ο Άγιος Βασίλης, αλλά τελικά θα έρθει με την προσφορά σας”».
*Όποιος θέλει να υποστηρίξει το Library4all, μπορεί να στείλει ένα email στο info@library4all.com με τα στοιχεία του και τo είδος των βιβλίων που θα ήθελε να προσφέρει.
