Σε απόγνωση ο εμπορικός κόσμος, προσπαθεί να κάνει οικονομία από όπου μπορεί ενώ ζητάει επιτακτικά στήριξη από το κράτος καθώς ο λογαριασμός του ρεύματος είναι πια «σαν δεύτερο ενοίκιο»…
Βαγγέλης Μπότσαρης/ActionPress
«Φαινόμενα Γαλλίας – Ισπανίας» έχουν αρχίσει να παρατηρούνται και στην Ελλάδα. Καταστήματα κλείνουν τις βιτρίνες τους τα βράδια καθώς δε μπορούν να καλύψουν το ενεργειακό κόστος, πολυκαταστήματα λειτουργούν χωρίς κλιματισμό, γραφεία δουλεύουν με ανοιχτά παράθυρα, φούρνοι βγάζουν λιγότερες παρασκευές.
Χωρίς φώτα τα καταστήματα
Επώνυμα καταστήματα αλλά και τοπικά σε Αθήνα και επαρχία έχουν αρχίσει να παίρνουν ήδη τα μέτρα τους εν όψει του δύσκολου ενεργειακού χειμώνα. Αυτό που παρατηρείται τις βραδινές ώρες είναι πως οι φωτεινές βιτρίνες που εντυπωσίαζαν παλιότερα πλέον δεν υπάρχουν. Πληθαίνουν μέρα με τη μέρα οι επιχειρηματίες που αποφασίζουν να μην φωτίζουν τον χώρο των καταστημάτων τους γιατί δε μπορούν να πληρώσουν το κόστος του ηλεκτρισμού. Τα ενεργειακά μέτρα τα παίρνουν μόνοι τους οι καταστηματάρχες με τις συνέπειες να είναι πολλαπλές.
Όπως σημειώνουν άνθρωποι της αγοράς που μιλούν στο Action24Press τα ενεργειακά μέτρα φέρνουν αποτέλεσμα από την μία, από την άλλη όμως υποβαθμίζουν την εικόνα των επιχειρήσεών τους και αυτό γιατί η εικόνα μίας «μαύρης» βιτρίνας απωθεί τους καταναλωτές. «Τα μικρά καταστήματα έχουν ως αποκλειστική διαφήμιση τους τη βιτρίνα. Το βιτρίνα χωρίς φως κοστίζει στην εικόνα μας αλλά δεν έχουμε άλλη λύση. Αν δεν κλείσουμε την βιτρίνα θα κλείσουμε το κατάστημά μας». Μέσα στα μέτρα είναι και το πρόωρο κλείσιμο των καταστημάτων. Φαινόμενο που παρατηρείται κυρίως στην επαρχία.
Με ανεμιστήρες τα Mall
Το «ελληνικό – επιχειρηματικό» σχέδιο δεν περιλαμβάνει μόνο το σβήσιμο των προβολέων σε βιτρίνες και εμπορικά καταστήματα. Όρια έχουν τεθεί και στον κλιματισμό των πολυκαταστημάτων. Εμπορικά καταστήματα κλιματίζονται στους 25 βαθμούς ενώ σε πολλές περιπτώσεις δεν κλιματίζονται καθόλου καθώς έχουν αντικαταστήσει τα κλιματιστικά με ανεμιστήρες. Το γεγονός ότι το Air Condition σε πολλά σημεία των Mall (η εστίαση γίνεται κυρίως σε εξωτερικούς χώρους) είναι κλειστό έχει γίνει αφορμή για παράπονα από πολλούς καταναλωτές. Την ίδια ώρα παρατηρείται ότι οι πόρτες εισόδου σε πολλά καταστήματα δεν παραμένουν ανοιχτές όπως συνηθίζονταν στο παρελθόν. Πολλά είναι και τα γραφεία (λογιστικά και δικηγορικά κυρίως) που έχουν ανοιχτά παράθυρα αντί για ανοιχτό κλιματισμό.
Μετρημένες οι φρατζόλες
Πέρα από τα μέτρα για τη δραστική μείωση του φωτισμού στις βιτρίνες και του κλιματισμού στα πολυκαταστήματα παρατηρείται και το φαινόμενο της… παραγγελίας. Φούρνοι που δουλεύουν με φυσικό αέριο ή ηλεκτρισμό για να ψήσουν ψωμιά, πίτες και γλυκά έχουν αρχίσει να μειώνουν αισθητά τα προϊόντα τους. Προσπαθούν να βγάζουν συγκεκριμένες ποσότητες για να μην χρειάζεται να χρησιμοποιούνται συχνά τα μηχανήματα των παρασκευών τους.
Μικρά κυλικεία – καφέ που βρίσκονται κοντά σε νοσοκομεία, γραφεία ή δημόσιες υπηρεσίες ρωτούν τους τακτικούς τους πελάτες για παραγγελίες που μπορεί να έχουν μες την εβδομάδα για να βγάζουν συγκεκριμένες ποσότητες. Όπως εξηγεί ιδιοκτήτης φούρνου το γεγονός ότι βάζουν το φούρνο να δουλέψει δύο με τρεις φορές λιγότερο μες τη μέρα έχει ήδη φέρει αποτέλεσμα. «Τα μέτρα δεν σημαίνουν μόνο εξοικονόμηση ενέργειας, αλλά και εξοικονόμηση του κόστους», τονίζει θυμίζοντας παράλληλα ότι και στο παρελθόν ένα από τα βασικά κριτήρια για την τιμή των προϊόντων τους ήταν το κόστος της ενέργειας. «Για να κρατήσουμε στα ίδια τις τιμές πρέπει να πάρουμε μέτρα μόνοι μας».
Κραυγή αγωνίας από τον εμπορικό κόσμο
Οι επιχειρηματίες εκφράζουν την ανησυχία τους για τη βιωσιμότητα των καταστημάτων τους, καθώς οι τιμές στην ενέργεια είναι στα ύψη. Με τα σενάρια για την επόμενη μέρα να είναι δυσοίωνα οι καταστηματάρχες ζητούν power pass και για τις επιχειρήσεις τους:
«Δεν υπάρχει Power Pass για μας…»
«Ήταν επόμενο με αυτήν την αύξηση που είχαμε να μηχανεύονται οι συνάδελφοι οποιαδήποτε τρόπο τη μείωση του ενεργειακού κόστους. Και στα μεγάλα εμπορικά κέντρα κλείνουν νωρίτερα τον Air Condition. Έχουν αντικατασταθεί με ανεμιστήρες. Είναι προβληματικό εις βάρος της κατανάλωσης και μην έχεις κλιματισμό και να σβήνεις τα φώτα από την βιτρίνα σου. Κάποιος που περπατάει το βράδυ δεν θα έχει δει την βιτρίνα σου. Χάνεις πελατεία με αυτόν τον τρόπο.
Το ρεύμα έχει φτάσει να μοιάζει με ένα δεύτερο ενοίκιο σε πολλές περιπτώσεις. Λογικό είναι ο επαγγελματίας να προχωρά και σε τέτοιες ενέργειες. Δε μπορεί να κάνει τίποτα διαφορετικό. Έχουμε μία υστέρηση στις χορηγήσεις από την πολιτεία. Δεν υπάρχει Power Pass για μας. Δεν έχουμε επιστροφή στις τιμές ενέργειας μέχρι και το Ιούλιο. Τα πράγματα δυσκολεύουν πολύ για τις επιχειρήσεις. Η πολιτεία πρέπει να το δει το θέμα σοβαρά. Να δούμε και πόσο καιρό θα μπορεί να επιχορηγεί λογαριασμούς. Θα πρέπει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Έρχεται βαρύς χειμώνας και θα είναι πολύ δύσκολη περίοδος. Να δούμε τα πράγματα από την αρχή για να δημιουργήσουμε ασπίδα προστασίας».
«Κλείνουν νωρίς τα μαγαζιά για οικονομία..»
«Υπάρχουν συνάδελφοι στην Μυτιλήνη τα απογεύματα που κλείνουν νωρίς τις επιχειρήσεις τους όταν δεν έχει δουλειά γιατί σκέφτονται το ενεργειακό κόστος. Γνωρίζουν ότι θα είναι περισσότερο αυτό που θα χάσουν από αυτό που θα κερδίσουν. Κλείνουν πιο νωρίς γιατί δε θέλουν να ξοδέψουν ρεύμα. Το είχαμε διαπιστώσει περισσότερο το χειμώνα. Δε μπορούσαν να αντέξουν οι επιχειρηματίες. Ο χειμώνας θα είναι δύσκολος. Θα έπρεπε να υπάρχει επιδότηση για την ενέργεια σε κάθε επιχείρηση. Τουλάχιστον στην Μυτιλήνη που έχουμε υποστεί τα πάνδεινα. Να βοηθηθούν οι επιχειρήσεις. Έχουμε υποστεί όλες τις κρίσεις εδώ στο νησί. Δεν είχαμε την στήριξη στον τουρισμό και την προβολή που μας αναλογεί. Ήμασταν οι τελευταίοι σε σχέση με άλλα νησιά στην προβολή. Δεν μπορούμε να πούμε ότι είχαμε καλό τουριστικό καλοκαίρι».
«Οι έμποροι δεν έχουν καμία βοήθεια»
«Η ενεργειακή κρίση έχει φέρει ιδιαίτερες αναταραχές στον χώρο του εμπορίου στη χώρα μας. Αφενός οι καταναλωτές δεν μπορούν να διαθέσουν χρήματα στην αγορά αφετέρου οι έμποροι δεν έχουν καμία βοήθεια στο θέμα της ενέργειας από το κράτος. Χαρακτηριστικό γεγονός είναι ότι αρκετά καταστήματα, αδυνατούν να κρατήσουν έστω κάποια λίγα φώτα αναμμένα μετά το κλείσιμο, με αποτέλεσμα οι αγορές να μένουν σκοτεινές. Το κράτος θα πρέπει με κάποια ρύθμιση να αντιμετωπίσει το σοβαρό πρόβλημα της ενεργειακής κρίσης εκτός από τα νοικοκυριά και στους επαγγελματίες».