Οι θάνατοι χιλιάδων εργατών, η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι αντιδράσεις κι οι αποζημιώσεις που δεν καταβάλλονται απ’ τη FIFA – Το κόστος της διοργάνωσης, τα μέτρα ασφαλείας κι η διαμονή των φιλάθλων.
Σταύρος Κουράκος/ ActionPress
Μπορεί να μην το έχουμε συνειδητοποιήσει καλά-καλά, όμως πλέον απέχουμε 43 μέρες απ’ την έναρξη του Παγκοσμίου Κυπέλλου ποδοσφαίρου (σέντρα στις 20 Νοεμβρίου) που θα διεξαχθεί στο Κατάρ, για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού σε χειμερινή περίοδο. Μόνο και μόνο απ’ αυτό είναι σαφές ότι πρόκειται για κάτι το διαφορετικό, κάτι που δεν έχουμε συνηθίσει, κάτι που ενδεχομένως θα μας βγάλει εκτός «ρουτίνας», αφού το Μουντιάλ είναι ταυτισμένο με μπίρες και πίτσες στο μπαλκόνι.
Τη θέση της βεράντας είναι πιθανόν να πάρει ο χώρος δίπλα στο τζάκι και το χριστουγεννιάτικο δέντρο, αφού ο τελικός θα διεξαχθεί στις 18 Δεκεμβρίου. Ομως αυτό είναι μάλλον το μικρότερο κακό που μπορεί να συμβεί, αφού ήδη αυτό το Μουντιάλ καταγράφει αρκετά ρεκόρ, τα περισσότερα αρνητικά.
Ματωμένη εργασία
Το πιο σημαντικό αφορά τις ανθρώπινες ζωές που έχουν χαθεί, στο βωμό της κατασκευής των γηπέδων και των εγκαταστάσεων που θα φιλοξενήσουν τους 64 αγώνες. Συνολικά πάνω από 6.750 εργά[1]τες (όπως αναφέρει ο Guardian) έχουν χάσει τη ζωή τους απ’ το 2010 μέχρι και σήμερα, στην πλειοψηφία τους μετανάστες.
Οι συγγενείς τους, οι οποίοι αξιώνουν αποζημιώσεις που φτάνουν στο σύνολό τους τα 338 εκατ. λίρες, καταγγέλλουν τις συνθήκες εργασίας κάτω απ’ τις οποίες οι άνθρωποί τους έχασαν τη ζωή τους, καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων κι έλλειψη μέτρων ασφαλείας προς όφελος της ταχύτητας εκτέλεσης των έργων και ελαχιστοποίησης του κόστους.
Μάλιστα παράλληλα με την καταγγελία που έχει γίνει προς τη FIFA (Παγκόσμια Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου) ζητούν απ’ τους χορηγούς της διοργάνωσης της τελικής φάσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου να τους υποστηρίξουν στην προσπάθεια που κάνουν για να πάρουν αποζημίωση, απειλώντας με μποϊκοτάζ των προϊόντων και υπηρεσιών που προωθούν, ωστόσο η στάση των μεγάλων εταιρειών-κολοσσών είναι ουδέτερη, καταδεικνύοντας μεν το πρόβλημα, αλλά τονίζοντας ότι τη λύση μπορεί να τη δώσει μόνο η διοργανώτρια αρχή.
Το παρατηρητήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων στηρίζει την κίνηση των συγγενών, όμως η FIFΑ αποζημιώνει μόνο με ποσά που αφορούν θάνατο από φυσικά αίτια, κάτι που δεν καλύπτει τους συγγενείς των θυμάτων, οι οποίοι μόνο δικαστικά μπορούν να διεκδικήσουν πλέον τις αποζημιώσεις.
Η διαμαρτυρία της Δανίας
Τον δικό της τρόπο για να διαμαρτυρηθεί για τις συνθήκες θανάτου των χιλιάδων εργατών στο Κατάρ βρήκε η εθνική ομάδα της Δανίας, η οποία θα αγωνιστεί με εμφανίσεις χωρίς να είναι διακριτό, αλλά αχνό, το λογότυπο της ομάδας. Σε συνεργασία με την εταιρεία ένδυσης Hummel, όπως τονίζουν σκοπός είναι να δώσουν ένα μήνυμα για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που έχει καταγραφεί στο Κατάρ και με το να ρίξουν κατά έναν τόνο την απόχρωση των εμφανίσεων προς το σκούρο, αλλά και να αποτυπώσουν με μη ευκρινή τρόπο το σήμα της Δανίας, θέλουν να στείλουν ένα μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση. Χαρακτηριστικά η ανακοίνωση της εταιρείας αναφέρει ότι: «Δεν θα θέλαμε αυτά τα σύμβολα να είναι ορατά κατά τη διάρκεια μιας διοργάνωσης, που κόστισε τη ζωή σε χιλιάδες εργάτες».
Η πιο ακριβή διοργάνωση στην ιστορία
Το πρώτο ρεκόρ της διοργάνωσης του Κατάρ έχει καταγραφεί πολύ πριν απ’ τη σέντρα και αφορά το κόστος κατασκευής των γηπέδων, της υποδομής των γύρω χώρων αλλά και της τέλεσης της τελικής φάσης του 22ου Παγκοσμίου Κυπέλλου. Συνολικά έχουν δαπανηθεί 220 δισεκα τομμύρια δολάρια, απείρως περισσότερα απ’ ό,τι είχε αναφερθεί ως δαπάνη σε προηγούμενα Μουντιάλ. Συγκεκριμένα, το πιο ακριβό μέχρι τώρα ήταν αυτό της Βρα ζιλίας το 2014, για το οποίο είχαν δαπα νηθεί 15 δισ. δολάρια, με το προηγούμενο της Ρωσίας, το 2018, να ακολουθεί με συνολικό κόστος 11,6 δισ. δολάρια.
Οκτώ είναι τα γήπεδα που θα φιλοξενή[1]σουν τους αγώνες του Κατάρ, με το μεγαλύτερο να είναι το «Lusail Iconic Stadium», χωρητικότητας 80.000 θεατών. Το σημαντικό είναι ότι τα επτά απ’ αυτά βρίσκονται σε ακτίνα 75 χλμ., κάτι που σημαίνει ότι οι μετακινήσεις θα είναι ελάχιστες, με τις αποστολές των ομάδων, αλλά και τους φιλάθλους, να έχουν τη δυνατότητα να μένουν στο ίδιο ξενοδοχείο για όλη τη διάρκεια της διοργάνωσης. Μάλιστα οι φίλαθλοι θα έχουν τη δυνατότητα, βάσει του προγράμματος, να παρακολουθήσουν μέχρι και τρεις αγώνες την ημέρα, εφόσον το επιθυμούν, μετακινούμενοι με το μετρό από γήπεδο σε γήπεδο, για την πρώτη φάση των ομίλων.
Το θέμα είναι βέβαια ότι οι τιμές των εισιτηρίων είναι κατά πολύ αυξημένες σε σχέση με το προηγούμενο Μουντιάλ, κατά 30% σε μέσο όρο, όμως είναι πιο φτηνά στη φάση των ομίλων. Εκεί οι κάτοικοι του Κατάρ μπορούν να βρουν εισιτήριο από 10 ευρώ, όμως όσοι ταξιδεύσουν απ’ τις χώρες τους θα χρειαστεί να βάλουν πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη, αφού τα εισιτήρια που αντιστοιχούν για τις ομάδες τους ξεκινούν από 60 ευρώ. Το φτηνότερο εισιτήριο για τον τελικό είναι 516 ευρώ και το πιο ακριβό 1.400 ευρώ. Μέχρι τώρα έχουν διατεθεί πάνω από 2 εκατ. εισιτήρια.
Για τη διαμονή των επισκεπτών έχουν εξασφαλιστεί 130.000 δωμάτια, με τιμή διανυκτέρευσης 77 ευρώ το άτομο σε δίκλινο δωμάτιο, ενώ έχουν επιστρατευτεί από κρουαζιερόπλοια μέχρι και αντίσκηνα. Πάντως και πάλι υπάρχει φόβος ότι δεν θα επαρκούν τα καταλύματα, οπότε αναζητούνται κι άλλες λύσεις. Κάποιοι σίγουρα θα βρουν τόπους διαμονής σε γειτονικές χώρες, όμως θα πρέπει να πληρώσουν επιπλέον το κόστος μετακίνησης, το οποίο αναγκαστικά θα είναι αεροπορικό και σε συχνή βάση. Συνολικά, κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης, το Κατάρ αναμένεται να επισκεφθεί περί το 1,2 εκατ. κόσμου.
Ο φόβος για τρομοκρατική επίθεση και τα μέτρα ασφαλείας
Οπως σε όλες τις αντίστοιχες διοργανώσεις, έτσι και σε αυτή υπάρχει ο φόβος για τρομοκρατική επίθεση, πολύ περισσότερο όταν πρόκειται για ένα κράτος της Μέσης Ανατολής, το οποίο βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Ηδη πάρθηκε η απόφαση για μερική επιστράτευ[1]ση πολιτών, αν και οι ντόπιοι είναι μόλις 380.000 απ’ τα 2,8 εκατ. του πληθυσμού του Κατάρ.
Γι’ αυτό τον λόγο θα επιστρατευτούν και 3.000 αστυνομικοί απ’ την Τουρκία, ενώ έχει εξασφαλιστεί η συμφωνία για σεκιούριτι από άλλες χώρες. Το θέμα βέβαια είναι ο συντονισμός όλων αυτών και πώς μπορεί να επιβληθεί η τάξη, αλλά και να διασφαλιστεί η ασφάλεια των συμμετεχόντων και των θεατών. Μέσα σε όλα αυτά θα πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν μας και την αυστηρότητα των Καταριανών περί ηθικής, αφού έχουν ανακοινώσει ότι απαγορεύεται για τους επισκέπτες το περιστασιακό σεξ (one night stand), ενώ έντονη ανησυχία υπάρχει απ’ την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ για την ασφάλεια των ομοφυλοφίλων φιλάθλων που θα επισκεφθούν το Κατάρ. Πάντως αναφορικά με τον κορονοϊό, όσοι εισέλθουν στη χώρα θα πρέπει να έχουν αρνητικό PCR test 48 ωρών ή rapid test 24 ωρών, χωρίς να λαμβάνεται υπ’ όψιν εάν έχουν εμβολιαστεί ή όχι.
