Κόμματα και πολιτικοί, ειδησεογραφία και κουτσομπολιά ασχολούνται ήδη με τις επερχόμενες πολιτικές εξελίξεις στην χώρα. Κάτι που θα εντείνεται μέχρι τις εθνικές εκλογές. Ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι ενεργειακές επιπτώσεις του. Η μεγάλη ακρίβεια, που γονατίζει νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Η πανδημία του covid 19, που αποκλιμακώνεται αλλά ακόμη είναι εδώ. Και ποικίλα άλλα προβλήματα της καθημερινής ζωής.
Μάκης Γιομπαζολιάς – Action24Press
Όλα αυτά σε κλίμα πολιτικής αντιπαράθεσης, που ίσως φτάσει σε ακραία πόλωση και ανοιχτά ερωτηματικά: Πότε θα γίνουν οι εθνικές εκλογέςς; Θα έχουμε αλλαγή κυβέρνησης ή θα επικρατήσει πάλι η ΝΔ του ΣΥΡΙΖΑ ή αντίστροφα; Ποια θέση και με ποιες δυνατότητες θα πάρει το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ; Ποια από τα μικρότερα ή νέα κόμματα θα καταφέρουν κοινοβουλευτική επιβίωση ή θα μπουν στην Βουλή; Θα σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργασίας μετά από τις εκλογές με απλή αναλογική; Αν χρειαστούν δεύτερες εκλογές με ενισχυμένη αναλογική, θα δώσουν αυτοδύναμη κυβέρνηση ή ποιας συνεργασίας; Και με αυτό ή εκείνο το αποτέλεσμα, ποια θα είναι η προοπτική της χώρας μέσα σε αυτό το διεθνές χάος;
Η ψήφος των πολιτών και η πολιτική συμπεριφορά τουλάχιστον των τριών μεγαλύτερων κομμάτων θα δώσουν την απάντηση στα ερωτήματα αυτά. Η βούληση των πολιτών, όπως εκφράζεται στις εκλογές, είναι η κυρίαρχη στην κοινοβουλευτική Δημοκρατία μας.
Εκείνο που ελάχιστα απασχολεί είναι το μήπως ήρθε ο καιρός, να συζητήσουμε σοβαρά ενδεχόμενη αλλαγή του πολιτικού μας συστήματος. Γιατί μέσα σε αυτό το σύστημα που έχουμε, ζήσαμε καλές και δυσάρεστες φάσεις της εθνικής μας ζωής και της δημοκρατικής λειτουργίας μας. Αλλά τα αποτελέσματα όλης αυτής της πορείας δεκαετιών δεν θα τα έλεγε εύκολα κανείς και ζηλευτά.
Διευκρινίσεις
1. Άλλο το πολιτικό σύστημα, που δεν δείχνει να μας απασχολεί και άλλο το εκλογικό σύστημα, που συνήθως μας ενδιαφέρει.
2. Δεν τίθεται θέμα εκ βάθρων μεταβολής του πολιτικού και δη του πολιτειακού συστήματος. Μιλάμε για αλλαγές στο υπάρχον πολιτικό σύστημα, που θα αποσκοπούν στην θεραπεία διαπιστωμένων παθογενειών του. Όπως η κυβερνητική αυθαιρεσία, η πρωθυπουργική απολυταρχία, η μη διάκριση των εξουσιών, η πολιτικοοικονομική διαπλοκή, ο πολιτικός επαγγελματισμός, η πολιτική ασυλία, η συνήθως μη εξάντληση της κυβερνητικής θητείας, η πολωτική πρακτική του «φύγε εσύ να έρθω εγώ» και η απουσία πολιτικής κουλτούρας συνεργασιών.
Τέτοια αλλαγή στο πολιτικό σύστημα θα μπορούσε να γίνει, με μέτρα σαν τα παρακάτω:
-Πρόεδρος Δημοκρατίας να γίνεται μη πολιτικός εξέχων πολίτης ή πολιτικός που δεν έχει αναμειχθεί στην ενεργό πολιτική τα τελευταία πέντε χρόνια. Η εκλογή του να γίνεται από την Βουλή, με το πολύ δύο ψηφοφορίες (αυξημένης και απλής πλειοψηφίας). Η μη εκλογή του να μην διαλύει την Βουλή, απλά να έρχονται άλλες υποψηφιότητες.
– Άλλες εκλογές για Κυβέρνηση και άλλες για Βουλή. Απόλυτη διάκριση εξουσιών. Κυβέρνηση να σχηματίζει το κόμμα, που κερδίζει την δεύτερη Κυριακή με πλειοψηφικό, μεταξύ των δύο πρώτων της πρώτης Κυριακής με απλή αναλογική. Οι Κυβερνήσεις έτσι θα είναι μονοκομματικές αλλά δεν θα αποκλείεται Κυβέρνηση συνεργασίας, με επιλογή του πρώτου κόμματος και αποδοχή άλλου. Οι βουλευτικές εκλογές να γίνονται σε μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες με πλειοψηφικό. Εξαίρεση οι βουλευτές Επικρατείας, αν υπάρχουν, με απλή αναλογική μεταξύ των κομμάτων. Εάν συμφωνούν συγκυβέρνηση και κοινοβουλευτική συνεργασία το πρώτο και άλλο κόμμα, τότε θα μπορούν να συγκεντρώνουν μεγάλη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Και αυτός θα είναι σοβαρός λόγος συνεργασίας, που μπορεί να οδηγήσει σε ανάλογη πολιτική κουλτούρα.
– Κανένας βουλευτής να μην γίνεται υπουργός. Η διάκριση των εξουσιών, που δεν υπάρχει μέχρι τώρα, απαιτεί οι υπουργοί να κυβερνούν (Κυβέρνηση = Εκτελεστική εξουσία ) και οι βουλευτές να ελέγχουν και να νομοθετούν (Βουλή = Νομοθετική εξουσία). Για να πάψουν οι βουλευτές – υπουργοί να… ελέγχουν τους εαυτούς τους. Και να μη μπορεί η Κυβέρνηση να αυθαιρετεί χωρίς ουσιαστικό έλεγχο.
– Όριο θητειών βουλευτών. Κανένας να μην μπορεί να είναι πάλι υποψήφιος μετά από 2 ή 3 κοινοβουλευτικές θητείες. Εξαίρεση οι αρχηγοί των κομμάτων, που εκλέγονται χωρίς σταυρό άλλωστε. Το μέτρο αυτό οδηγεί σε συνεχή ανανέωση της Βουλής, παρέχει δυνατότητες σε νέους πολιτευτές και περιορίζει την διαπλοκή. Διότι ποιος οικονομικός φορέας θα «διαπλέκεται» με πολιτικούς, που δεν θα είναι και αύριο βουλευτές; Ή με υπουργούς που δεν θα μπορούν να νομοθετούν αλλά μόνο να κυβερνούν εφαρμόζοντας τους νόμους που θα έχουν ψηφίσει οι μη υπουργοί βουλευτές;
– Να καταργηθεί η ασυλία των πολιτικών, αφού προσδιοριστούν τα αδικήματα, για τα οποία η δίωξη τους μπορεί να αναστέλλεται αλλά να μην καταργείται.
– Να μην επιτρέπεται διακοπή της 4ετούς κυβερνητικής θητείας, ούτε με απόφαση του πρωθυπουργού παρά μόνο για ειδικούς λόγους, προβλεπόμενους σαφώς στον νόμο.
– Οι βουλευτές να παίρνουν χαμηλή αποζημίωση και κάλυψη βουλευτικών εξόδων τους με ελεγχόμενη κάρτα της Βουλής, στέγαση σε γραφεία κτιρίων της Βουλής, λάπτοπ, κινητό και ίσως αυτοκίνητο, που θα επιστρέφονται μετά την λήξη της θητείας τους. Επίσης περιορισμένο αριθμό συνεργατών αμειβόμενων από την Βουλή. Οι βουλευτές να μπορούν να ασκούν ελεύθερα το επάγγελμα τους. Και να μην παίρνουν βουλευτική σύνταξη αλλά μόνον αυτή από το ασφαλιστικό επαγγελματικό τους ταμείο.
– Διάκριση των εξουσιών και για το Δικαστικό Σώμα, που πρέπει να απεμπλακεί από Κυβέρνηση και Βουλή και να αυτοδιοικείται.
Πολλά ακόμη μέτρα μπορούν να συμφωνηθούν, για ένα νέο πολιτικό σύστημα. Πρόβλημα μόνο ένα και καταλυτικό: για να ισχύσουν τέτοια μέτρα, πρέπει να τα συμφωνήσει και να τα ψηφίσει η μεγάλη πλειοψηφία κομμάτων και βουλευτών. Το θέλουν; Ας το τολμήσουν. Διότι χωρίς αυτήν την συμφωνία, που «ξεβολεύει» πολλούς, καμιά αλλαγή δεν μπορεί να γίνει. Εκτός αν κάτι τέτοιο το κάνουν προεκλογική «σημαία» τους ένα ή περισσότερα κόμματα. Και ο λαός τους δώσει Κυβέρνηση και κοινοβουλευτική πλειοψηφία, για να το κάνουν.
Ακροτελεύτιον: Αυτό που συμβαίνει πολλές δεκαετίες στο πολιτικό μας σύστημα είναι το εξής: Ο πρόεδρος του πλειοψηφούντος κόμματος και συνήθως Πρωθυπουργός επιλέγει την Κυβέρνηση του, ελέγχει την πλειοψηφία της Βουλής και διορίζει την ηγεσία της Δικαιοσύνης. Δεν το λες και τόσο δημοκρατικό αλλά μάλλον ενός ανδρός (ή γυναικός) αρχή.
