Εάν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις, στις 25 Σεπτεμβρίου μεγάλος νικητής των πρόωρων εκλογών θα είναι οι Fratelli d’ Italia και η Τζόρτζια Μελόνι, που ιδεολογικά βασίζονται στο τρίπτυχο «Πατρίδα, Θρησκεία, Οικογένεια», στην αποστροφή στους μετανάστες, στον ευρωσκεπτικισμό και στο θαυμασμό για τη Ρωσία του Πούτιν.
Σπύρος Χριστόπουλος/ ActionPress
Ο Μάριο Ντράγκι ανέλαβε πρωθυπουργός της Ιταλίας τον Φεβρουάριο του 2021 και αφού κυβέρνησε για περίπου 18 μήνες, «έπεσε» άδοξα στις 21 Ιουλίου. «Business as usual», όπως ενδεχομένως θα έλεγε και ο ίδιος για την ιταλική πολιτική σκηνή, η οποία τα τελευταία 33 χρόνια μετρά 19 κυβερνήσεις (συνολικά 67 σε 77 χρόνια από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου). Την επόμενη κυβέρνηση θα τη μάθουμε στις 25 Σεπτεμβρίου, όταν και θα πραγματοποιηθούν οι πρόωρες εκλογές – για πρώτη φορά εδώ και 100 χρόνια γίνονται φθινόπωρο – αν και ενδεχομένως να χρειαστούν αρκετές εβδομάδες για να υπάρξει το τελικό σχήμα.
Προβάδισμα Δεξιών
Όλα δείχνουν πως η επόμενη κυβέρνηση θα έχει έντονα δεξιά, αν όχι ακροδεξιά χαρακτηριστικά, καθώς οι νεοφασίστες Fratteli d’ Italia της Τζόρτζια Μελόνι (πρώτο κόμμα με 23,5% – 25% σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις), η ξενοφοβική Λέγκα του Μάριο Σαλβίνι (12,5% – 14%) και το κεντροδεξιό Forza Italia του 85χρονου Σίλβιο Μπερλουσκόνι (7% – 8%) συμφώνησαν να κατέβουν μαζί στις εκλογές. Η ενωμένη Δεξιά φαίνεται να έχει εξασφαλισμένη τη νίκη, λαμβάνοντας το 46% των ψήφων και διατηρώντας προβάδισμα περίπου 13 μονάδων έναντι της Κεντροαριστεράς.
Εφόσον το κόμμα της Μελόνι, το μοναδικό που δεν συμμετείχε στην κυβέρνηση Ντράγκι, βγει πρώτο στην κάλπη (μάλιστα με μεγαλύτερο ποσοστό από το άθροισμα των εταίρων του), θα είναι αυτό που θα αποφασίσει για τον επόμενο πρωθυπουργό.
Πρόκειται για μια συμμαχία που σχεδιαζόταν ήδη από την εποχή της κυβέρνησης νο2 του Τζουζέπε Κόντε (στηριζόταν τότε από το Δημοκρατικό Κόμμα και το Κίνημα 5 Αστέρων) και που εκδηλώθηκε ανοιχτά τον περασμένο Ιούλιο, όταν ο Ντράγκι και μετά την άρση στήριξης από το Κίνημα των 5 Αστέρων, ζήτησε από τη Γερουσία ανανέωση της κυβερνητικής εντολής. Διότι το Κίνημα μπορεί να ήταν αυτό που άναψε τη σπίθα της πτώσης του «Σούπερ Μάριο», αλλά οι δεξιές δυνάμεις έκαναν τη σπίθα… πυρκαγιά.
Ο εκβιασμός και … η εκδίκηση
Σαλβίνι και Μπερλουσκόνι ήταν σε άμεση επικοινωνία με τη Μελόνι, προκειμένου Λέγκα και Forza Italia να αποχωρήσουν από την κυβέρνηση και η χώρα να οδηγηθεί στις κάλπες. Η αποστολή εξετελέσθη όταν τα δύο δεξιά κόμματα ζήτησαν από τον Ντράγκι να συναινέσει σε μια κυβέρνηση χωρίς το Κίνημα των 5 Αστέρων (η μεγαλύτερη κοινοβουλευτική δύναμη βάσει των εκλογών του 2018) και με υπουργούς προερχόμενους από τη Λέγκα και τη Forza Italia.
Η άρνηση και η επακόλουθη πτώση του ιταλού πρωθυπουργού ήταν εν πολλοίς αναμενόμενη, όπως και το «κρύο πιάτο της εκδίκησης» από τον Μπερλουσκόνι, η τελευταία κυβέρνηση του οποίου κατέρρευσε το 2011 υπό τις πιέσεις των Ευρωπαίων για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, όταν ο Ντράγκι ήταν πρόεδρος της ΕΚΤ.
Λεπτοί συσχετισμοί
Δεν είναι τυχαίο πάντως ότι τα κόμματα που πρωτοστάτησαν στην πτώση Ντράγκι χάνουν δυνάμεις, καθώς η πλειοψηφία των Ιταλών από όλα τα πολιτικά κόμματα (ακόμα και από τους Fratelli d’ Italia) εκφράζεται θετικά για την κυβέρνησή του. Το εύρημα αυτό σε συνδυασμό με τα ερωτήματα που έχουν ανακύψει σχετικά με το εάν υπήρξε ή όχι ρωσικός «δάκτυλος» σε Λέγκα και Forza Italia για να καταρρεύσει η κυβέρνηση θεωρούνται παράμετροι που θα επηρεάσουν τους ψηφοφόρους και μπορεί να καταστήσουν την εκλογική αναμέτρηση πραγματικό «ντέρμπι».
Διότι το Δημοκρατικό Κόμμα, που στήριζε μέχρι τέλους την απερχόμενη κυβέρνηση, κερδίζει πόντους και σχεδόν ισοψηφεί ή υπολείπεται ελάχιστα των Fratelli d’Italia (στα επίπεδα του 23,5%). Το πρόβλημα για το Δημοκρατικό Κόμμα είναι ότι οι υπόλοιπες κεντροαριστερές δυνάμεις αφενός δεν εμφανίζουν την ίδια δυναμική αφετέρου δεν μπορούν να συμφωνήσουν σε μια μεγάλη συμμαχία.
Ο καθένας μόνος του
Οι Δημοκρατικοί έχουν αποκλείσει κάθε συνεργασία με το Κίνημα των 5 Αστέρων (στο 11% από 33% που είχε λάβει στις εκλογές του 2018) λόγω της στάσης του απέναντι στην κυβέρνηση Ντράγκι ενώ είναι ανοιχτοί σε μια συνεργασία με το κεντρώο κόμμα Azione του Κάρλο Καλέντα (στο 4% με 6%), με το Italia Viva του Ματέο Ρέντσι (κάτω από το όριο του 3%) και με το κόμμα «Μαζί για το μέλλον» του Λουίτζι Ντι Μάιο, (κάτω από το 3%), ο οποίος έφυγε από το Κίνημα των 5 Αστέρων, παίρνοντας μαζί του και το ένα τέταρτο των βουλευτών του κόμματος.
Όσον αφορά το Κίνημα, το οποίο και αυτό απορρίπτει συμπόρευση με τους Δημοκρατικούς, εξετάζει να κινηθεί στα βήματα του Μελανσόν στη Γαλλία, ποντάροντας σε όλους εκείνους που δεν ήταν ικανοποιημένοι με την κυβέρνηση Ντράγκι (και δεν είναι λίγοι).
Πολλά θα κριθούν από το εάν οι Δημοκρατικοί θα καταφέρουν να βγουν πρώτοι στις κάλπες, διότι τότε τα σημερινά «όχι», θα μπορούν να γίνουν «ναι» με το σκεπτικό ότι διαφορετικά, την εξουσία θα την αναλάβουν οι ακροδεξιές δυνάμεις με πρωθυπουργό, πιθανότατα, τη Τζόρτζια Μελόνι.
Πρωθυπουργός Μελόνι;
Εάν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις, τότε ο μεγάλος νικητής θα είναι οι Fratelli d’ Italia και η επικεφαλής τους, Τζόρτζια Μελόνι, η οποία κατά πάσα πιθανότητα θα είναι και η επόμενη πρωθυπουργός της Ιταλίας.
Η Μελόνι ίδρυσε τους Fratteli d’Italia το 2014 (στις εκλογές του 2018 πήρε το 4%, σήμερα κινείται στο 23% με 24%), οι οποίοι ιδεολογικά βασίζονται στο τρίπτυχο «Πατρίδα, Θρησκεία, Οικογένεια», στην αποστροφή στους μετανάστες, στον ευρωσκεπτικισμό και στο θαυμασμό για τη Ρωσία του Πούτιν.
Η κυβερνητική εμπειρία της Μελόνι, η οποία στα εφηβικά της χρόνια ανήκε στο νεοφασιστικό Ιταλικό Κοινωνικό Κίνημα, περιορίζεται στο υπουργείο Πολιτικών Νεολαίας που είχε αναλάβει επί της κυβέρνησης Μπερλουσκόνι την περίοδο 2008 -2011. Πέραν αυτού, ουδέν.
Ωστόσο, εκτιμάται πως και τον «ευρωσκεπτικισμό» της θα «θάψει» μια και η Ιταλία ποντάρει στα πάνω από 190 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ και με την υπόλοιπη Ευρώπη θα συνταχθεί στο θέμα της Ρωσίας, καθώς ήδη έχει καταδικάσει τη ρωσική εισβολή και έχει στηρίξει τις αποφάσεις για ενίσχυση της Ουκρανίας με όπλα και βοήθεια. Από εκεί και πέρα οι διάφορες «κορώνες», όπως π.χ. για τους μετανάστες, τις αμβλώσεις και τους ομοφυλόφιλους, δεν πρόκειται να λείψουν.
Άλλωστε η Μελόνι έχει το momentum, καθώς ακόμα και το χορευτικό beat που δημιουργήθηκε για να την καυτηριάσει (περιέχει τη φράση της «είμαι γυναίκα, μητέρα, Ιταλίδα και χριστιανή), έγινε τρελή επιτυχία και εκτόξευσε τη δημοτικότητα της.
Run Mario run
Μέχρι να αναλάβουν οι επόμενοι, ο Ντράγκι θα είναι υπηρεσιακός πρωθυπουργός, επιχειρώντας να τρέξει τις μεταρρυθμίσεις ώστεη Ιταλία να συνεχίσει απρόσκοπτα να λαμβάνει τα δεκάδες δις ευρώ από την Ευρώπη. Όμως τα προβλήματα θα παραμείνουν, καθώς πέρα από τις διαχρονικές αδυναμίες, π.χ. το τεράστιο δημόσιο χρέος, εκτιμάται πως η Ιταλία θα έχει την χαμηλότερη οικονομική ανάπτυξη στην Ευρωζώνη το 2023 και τον υψηλότερο πληθωρισμό, τη στιγμή που το 10% των Ιταλών βρίσκεται στα όρια της απόλυτης φτώχειας. Αναλυτές υποστηρίζουν ότι η αποχώρηση Ντράγκι έρχεται στην χειρότερη δυνατή στιγμή λόγω της σταθερότητας που προσέδωσε στην Ιταλία και της ικανότητας του να δίνει λύσεις. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για μια μάλλον άκυρη ανησυχία δεδομένου ότι το αργότερο σε 20 μήνες, πιθανότατα και η νέα κυβέρνηση θα πέσει και ενδεχομένως να υπάρξει έκκληση για μια ακόμα κυβέρνηση εθνικής ενότητας- γιατί όχι και υπό τον Ντράγκι. Στην ιταλική πολιτική σκηνή, κανένα σενάριο δεν πρέπει να αποκλείεται.
