Η οικονομία της Κίνας έχει παρουσιάσει ανάπτυξη σε 79 από τα τελευταία 80 τρίμηνα! Ο στόχος για ετήσια αύξηση του ΑΕΠ ήταν συνήθως 7% καθώς με αυτόν τον ρυθμό θα μπορούσε να επιτευχθεί η σταδιακή απομάκρυνση μεγάλης μερίδας πληθυσμού από το επίπεδο της φτώχιας και να δημιουργηθεί μια μεσαία τάξη. Αυτό ήταν απαραίτητο για να μπορέσει να διατηρηθεί η κοινωνική ειρήνη αλλά και το… κομμουνιστικό κόμμα στην εξουσία. Ήταν μια άτυπη συμφωνία Κόμματος και λαού που μέχρι τώρα έχει τηρηθεί και από τις δυο πλευρές. Για πόσο ακόμη όμως;
Πάτροκλος Κουδούνης – Action24Press
Τους τελευταίους μήνες, 200 εκατ. Κινέζοι ζουν σε καθεστώς σκληρού lockdown, εξαιτίας της πολιτικής «zero covid» που επιβάλλει η κυβέρνηση. Ο ιός παρόλα αυτά εξαπλώθηκε και σε άλλες πόλεις, η παραγωγή σταμάτησε και η κατανάλωση συρρικνώθηκε κατά 11%. Μεγάλη μερίδα του λαού έχει αγανακτήσει, οι ξένοι επενδυτές αποχωρούν με γοργούς ρυθμούς ενώ πολλές πολυεθνικές ετοιμάζονται να διακόψουν την παραγωγή στην Κίνα. Σύμφωνα με πληροφορίες και δημοσιεύματα από σοβαρή μερίδα του Τύπου, η Apple έχει ήδη ολοκληρώσει το σχέδιο…μετεγκετάστασης!
Η συνταγή του προέδρου Xi για έξοδο από την κρίση είναι η αναβίωση του κρατικού καπιταλισμού. Η νέα αναπτυξιακή του αντίληψη έχει ως βασικούς πυλώνες την πρωτοπορία στην τεχνολογία, την πάταξη των μονοπωλίων, τη μείωση των ανισοτήτων και την επιστροφή σε υψηλά επίπεδα ανάπτυξης που θα βασιστεί σε κρατική τόνωση της οικονομίας. Με αυτή την πολιτική πρόταση θα διεκδικήσει -και θα κερδίσει- το φθινόπωρο την τρίτη προεδρική του θητεία.
Ωστόσο, ο κ. Xi κατηγορείται από τη Δύση που του προσάπτει μεγάλες ευθύνες για τη στασιμότητα –και τη μη προβλεψιμότητα τελικά- της οικονομίας της Κίνας.
Η βασική κριτική εις βάρος του αφορά στην πολιτική zero covid και συγκεκριμένα τα αυστηρά lockdown. Ο κ. Χi, εύλογα ανησυχεί για μια μαζική έξαρση του ιού, αρνείται όμωςνα εισάγει τα σαφώς αποτελεσματικότερα εμβόλια που παράγονται στη Δύση. Η πολιτική μηδενισμού του covid με αυστηρά μέτρα καταστολής και απαγορεύσεων είναι προσωπική επιλογή του προέδρου και οποιαδήποτε κριτική επ’ αυτού στο εσωτερικό της χώρας, δύναται να επιφέρει αυστηρές τιμωρίες…
Ταυτόχρονα, και πάντα με στόχο την κυριαρχία του κρατικού καπιταλισμού, η κυβέρνηση επιβάλλει πρόστιμα σε μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες, δημιουργεί εμπόδια στις κινήσεις κεφαλαίων των μεγιστάνων και ταράζει την υπερπολυτελή διαβίωσή τους, προκαλώντας τους πρωτόγνορο άγχος για το εγγύς και απώτερο μέλλον.
Οι… εκκαθαρίσεις στους τομείς της τεχνολογίας και των ακινήτων είχε σαν αποτέλεσμα την επιβράδυνση της ανάπτυξης, τη μείωση των χρηματοδοτήσεων και την κάμψη στην αγορά ακινήτων αφού οι πωλήσεις υποχώρησαν κατά 47% το τελευταίο έτος.
Η κυβέρνηση σχεδιάζει ένα πρόγραμμα χρηματοδοτήσεων με ταυτόχρονη μείωση των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων, ελπίζοντας να επιτύχει τον στόχο ανάπτυξης που για το 2023 είναι 5,5% (από 2,3% πέρυσι). Δεν είναι βέβαιο όμως ότι θα τα καταφέρει…
Η στρατηγική της ανάπτυξης που θα βασιστεί στον κρατικό τομέα εμπεριέχει σοβαρούς κινδύνους αποτυχίας. Πρώτον, διότι αυτός είναι ο λιγότερο παραγωγικός τομέας. Δεύτερον, διότι ο ιδιωτικός τομέας καλείται να αποδώσει έχοντας απωλέσει βασικά κίνητρα: ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων και κεφαλαίων στην Κίνα και στο εξωτερικό, χωρίς καταλυτικές …παρεμβάσεις από την κυβέρνηση και την αστυνομία.
Αυτή η στροφή προς τα …αριστερά θα μπορούσε να δημιουργήσει κοινωνικές αναταραχές και αστάθεια. Ο στιβαρός έλεγχος της πληροφορίας όμως, πιθανώς να αποτρέψει ουσιαστικές διαμαρτυρίες και συγκρούσεις. Αυτό που μένει να δούμε είναι αν η επιστροφή προς το αυστηρό κρατικό παρεμβατισμό μπορεί να δώσει νέα ώθηση σε μια οικονομία που κατέκτησε τον πλανήτη βασισμένη στον εκβιομηχανισμό και στις πρωτοβουλίες του ιδιωτικού τομέα.
