Ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων μιλά στο Action24 Press για την Ελλάδα που αλλάζει, για την ανάγκη αντιγραφής των θετικών στοιχείων του ιδιωτικού τομέα στο δημόσιο, αλλά και για το «όπλο» που λέγεται ΕΣΠΑ.
Συνέντευξη στον Μάκη Προβατά για το ActionPress
Ο Γιάννης Τσακίρης είναι το κομβικό πρόσωπο στην διαδικασία των χρηματοδοτήσεων και επομένως στην ανάπτυξη της Ελλάδας. Έχει δε, πολύ μεγάλη εμπειρία στα κεντρικά χρηματοδοτικά εργαλεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
-Θέλω να ξεκινήσουμε από το ΕΣΠΑ το οποίο είναι τόσο σημαντικό. Τι αλλάζει;
Το ΕΣΠΑ τα τελευταία χρόνια άρχισε να μεταλλάσσεται και να εξελίσσεται προς όφελος κυρίως των δικαιούχων, της οικονομίας και της κοινωνίας. Γνωρίζω πολύ καλά ότι στην Ελλάδα όταν ακούγεται η λέξη ΕΣΠΑ στο μυαλό των πολιτών έρχονται χρονοβόρες διαδικασίες και ένας γραφειοκρατικός κυκεώνας, από τον οποίο δύσκολα θα ξεμπερδέψουν. Όμως ειδικά μετά την έναρξη της πανδημίας οι διαδικασίες έγιναν πιο γρήγορες και ψηφιοποιημένες. Δεν είναι τυχαίο ότι οι πρώτοι δικαιούχοι άρχισαν να πληρώνονται με διαδικασίες fast track πριν ακόμη ολοκληρωθεί- κλείσει η διαδικασία της δημοσίευσης της πρόσκλησης. Αυτές και άλλες πολλές αλλαγές, πάντα προς όφελος των πολιτών, θα ακολουθήσουμε και στην προγραμματική περίοδο 2021-2027.
-Κατά πόσο, και σε ποια σημεία, η οικονομία της Ελλάδας πρέπει να αντιγράψει και να λειτουργεί με τα θετικά του ιδιωτικού τομέα;
Η οικονομία στην Ελλάδα θα πρέπει να αντιγράψει βασικές αρχές του ιδιωτικού τομέα. Χρειαζόμαστε μια πιο ανταγωνιστική οικονομία, μια πιο ανταγωνιστική αγορά. Πρέπει να συμβούν σημαντικές μεταρρυθμίσεις. Για παράδειγμα οι διαδικασίες προαγωγών σε κάθε θέση του δημοσίου τομέα να γίνεται όπως και στον ιδιωτικό. Διαδικασίες υπό τις οποίες προάγονται οι καλύτεροι είναι προφανώς θεμιτές από όλους μας πιστεύω. Οδηγούν στο ενδιαφέρον περισσότερο ικανών στελεχών. Επίσης πρέπει να δούμε σοβαρά τα κίνητρα απόδοσης αυτών που προσλαμβάνονται, γιατί η καλύτερη απόδοση διευκολύνει μελλοντικές προαγωγές. Επίσης οι διαδικασίες αξιολόγησης θα πρέπει να επανασχεδιαστούν. Αυτά τα σημεία πρέπει να αντιγράψουμε για να μπορέσει η δημόσια οικονομία, ο δημόσιος τομέας να γίνει πιο ανταγωνιστικός.
Στην Ελλάδα επί πολλά χρόνια και ειδικά από τα κόμματα της Αριστεράς, ο ιδιωτικός τομέας υπήρξε ταμπού, ακόμη περισσότερο η αντιγραφή κάποιων μεθόδων του. Πρέπει όμως να κατανοήσουμε, παρατηρώντας τη λειτουργία του, πως όταν ο ιδιωτικός τομέας πάει καλά, εκτός από θέσεις εργασίας προσφέρει και περισσότερες ευκαιρίες ανέλιξης των στελεχών του, ενώ συμβάλλει, αποφασιστικά, στην ανάπτυξη της χώρας, αφού η παραγωγή αγαθών οφείλεται, κυρίως, σ’ αυτόν.
-Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε την πρόθεση της Ε.Ε. για λήψη έκτακτων μέτρων ώστε να ελεγχθούν οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος.
Γνωρίζοντας καλά πώς δουλεύει η Ε.Ε., είμαστε σε ένα δεκαήμερο έντονων ζυμώσεων. Προφανώς υπάρχουν διαφορετικές σκέψεις στο Νότο και στον Βορρά, αλλά θα υπάρξει κάποιος συγκερασμός. Μπορεί να υπάρξει κάποια έκπληξη, να δούμε ένα consensus άμεσο. Νομίζω ότι σε ένα δεκαήμερο, έτσι όπως το υπολογίζω, θα έχουμε κάποια νέα.
-Μιλώντας για την Ε.Ε, νομίζω ότι οι Έλληνες πρέπει να κοιτάξουμε με ειλικρίνεια το πως θα ήταν η Ελλάδα χωρίς τους κοινοτικούς πόρους.
Δεν μπορώ να φανταστώ πως θα ήταν η χώρα μας χωρίς κοινοτικούς πόρους και σας μιλώ πολύ ειλικρινά. Οι κοινοτικοί πόροι έχουν βοηθήσει τη χώρα μας σε περιόδους ανάπτυξης αλλά και σε περιόδους κρίσεις. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι η συμβολή τους στην περίοδο της πανδημίας. Όλες αυτές οι δράσεις που πραγματοποιήθηκαν, όλη αυτή η στήριξη της οικονομίας αλλά και της κοινωνίας προήλθαν από τους κοινοτικούς πόρους του ΕΣΠΑ 2014-2020. Πάνω από 15 δισ. ευρώ στήριξαν την αγορά σε αυτή την πανδημική κρίση και καταφέραμε να μη χαθεί ούτε μία θέση εργασίας, η ανεργία μειώθηκε, αλλά και να κλείσουν όσο το δυνατόν λιγότερες επιχειρήσεις. Τα αποτελέσματα της συμβολής των κοινοτικών πόρων τα είδαμε και τα βλέπουμε όλοι καθημερινά.
Φανταστείτε μεγάλα έργα τα οποία δεν θα είχαν γίνει. Αυτοκινητόδρομοι, γέφυρα Ρίου–Αντιρρίου, αεροδρόμιο. Δεν θα είχαν γίνει σημαντικά έργα υποδομής, τα οποία βοηθούν στην οικονομική ανάπτυξη και στη συνοχή και σύγκλιση μεταξύ Κέντρου και Περιφέρειας. Θα ήταν η μέρα με τη νύχτα.
-Θα ενδιέφερε ένα σχόλιο σας για το άρθρο του Hugo Dixon στο Reuters, όπου οι ανησυχίες του ήταν κατά βάση οικονομικές.
Όλοι στην κυβέρνηση παρακολουθούμε με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον τον διεθνή Τύπο. Φυσικά δεν πρέπει ούτε να υπερβάλλουμε, ούτε να αδιαφορούμε για τα δημοσιεύματα και τα άρθρα. Διακρίνουμε πολλούς κοινούς παρονομαστές σε διάφορα άρθρα γνώμης, ακόμη και αν αυτά έχουν κατά βάση οικονομικές ανησυχίες. Βεβαίως, η Δημοκρατία και η ελευθερία της έκφρασης αυτό το καλό έχει, ότι μπορεί κανείς να γράφει και να προβάλει την άποψή του και τη γνώμη του ελεύθερα σε όλα τα μέσα. Από την άλλη, τα θετικά σχόλια και δημοσιεύματα για την ελληνική οικονομία αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία, τα οποία μάλιστα δεν ήταν μόνο άρθρα γνώμης, βασίζονται σε απτά στοιχεία για τα επιτεύγματα της, για την αλλαγή της εικόνας της ελληνικής αγοράς, για τα επιτεύγματα της χώρας μας τα τελευταία τρία χρόνια. Η αναπτυξιακή πορεία της χώρας, η οικονομική ανάκαμψη, διαφαίνεται καθημερινά από όλους τους οικονομικούς δείκτες.
-Το κλίμα του τελευταίου μήνα με την υπόθεση των υποκλοπών έχει επηρεάσει ή φοβάστε ότι μπορεί να επηρεάσει τις επενδύσεις;
Όχι, καθόλου. Τα κεφάλαια λαμβάνουν υπόψη τους την πολιτική αστάθεια. Αυτοί που θέλουν να επενδύσουν θεωρούν- και ορθώς θεωρούν- ότι η Ελλάδα έχει μπει πλέον σε τροχιά σημαντικής σταθεροποίησης. Έχει αποκτήσει μια αδράνεια επάνω σε αυτό και αυτό δεν μπορεί να αντιστραφεί.
-Με αφορμή αυτό που λέτε, η συνεισφορά των start ups πότε θα αρχίσει να φαίνεται στο ΑΕΠ;
Σιγά – σιγά αρχίζουν και φαίνονται. Στην χρηματοδότηση του οικοσυστήματος των start ups έχει γίνει κοσμογονία στην Ελλάδα.
-Οι start ups σίγουρα μπορούν να παίξουν ρόλο στην αντιστροφή του brain drain…
Φανερά έχει αρχίσει να αντιστρέφεται. Βλέπουμε ήδη ότι γυρνούν πίσω από το εξωτερικό. Γυρνάνε πολλοί και σε start ups, γιατί εδώ είναι και η χρηματοδότηση. Και μην ξεχνάμε ότι δεν είμαστε ανταγωνιστικοί σε ό,τι αφορά το ύψος των μισθών. Υπάρχουν προηγμένες χώρες, οι οποίες στον ιδιωτικό τομέα έχουν πολύ υψηλότερους μισθούς από την Ελλάδα.
–Αυτό πώς και πότε θα βελτιωθεί;
Βελτιώνεται μαζί με την Οικονομία. Βλέπω, όμως, ότι οι μισθοί εξειδικευμένων στελεχών είναι πλέον πολύ καλοί, στην Ελλάδα. Και έχουμε έλλειψη εξειδικευμένων στελεχών, γιατί υπάρχει γενικότερη έλλειψη. Για παράδειγμα, μηχανικοί υπάρχουν πολλοί λίγοι πλέον, όπως έχουμε και έλλειψη στελεχών τεχνικής κατάρτισης, εργοδηγούς, όχι ανώτατης εκπαίδευσης. Δεν μπορώ να το κρίνω- ο καθένας όπως σκέφτεται- αλλά ένας νέος άνθρωπος να κοιτάζει σοβαρά την επιλογή, αντί άλλης δουλειάς, να γίνει ειδικευμένος εργάτης. Υπάρχουν προγράμματα τεχνικής κατάρτισης.
-Γενικότερα, επειδή διαχειρίζεστε τα ΕΣΠΑ, τι θα λέγατε στους νέους;
Ότι η Ελλάδα έχει αλλάξει, έχει πάρει τον δρόμο της και δεν σταματάει, δεν γυρίζει πίσω. Είναι πολύ σημαντικό οι νέοι να επενδύσουν στον εαυτό τους σε ό,τι αφορά την κατάρτιση και τις δεξιότητες. Να έχουν ευελιξία, προσαρμοστικότητα και ένα ανοιχτό μυαλό και να δοκιμάζουν. Και να πιστέψουν ότι το κράτος είναι δίπλα τους, με όσα προβλήματα έχει. Για παράδειγμα η δική μου δουλειά είναι να δίνω ΕΣΠΑ, μετριέμαι με το πόσο γρήγορα και σε πόσους πολλούς θα δώσω το ΕΣΠΑ. Στην ίδια βάρκα είμαστε όλοι. Δεν ανταγωνίζεται ο ένας τον άλλον.
-Όμως υπάρχουν και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία που είναι δύσκολο αν χάσουν μια δουλειά, οδηγού ας πούμε, να εκπαιδευτούν για να γίνουν κάτι που απαιτεί η εποχή.
Εκεί έχει γίνει μία σημαντική αλλαγή στο κομμάτι του re-skilling. Ο ΟΑΕΔ, που πλέον λέγεται ΔΥΠΑ, έχει εκσυγχρονιστεί σημαντικά σε ό,τι αφορά τις νέες δεξιότητες. Επαναλαμβάνω υπάρχει τρομερή ζήτηση για δουλειά. Σύντομα θα φτάσουμε σε εκείνο το ποσοστό των ανέργων που είναι ανελαστικό. Άνεργοι θα είναι αυτοί που δεν θέλουν να δουλέψουν.