Ορυκτά καύσιμα αξίας €43δις εισήγαγε η ΕΕ από τη Ρωσία σε ορυκτά καύσιμα από την ημερομηνία εισβολής στην Ουκρανία. Αύξηση της ζήτησης φυσικού αερίου κατά τουλάχιστον 10% προβλέπεται σε παγκόσμιο επίπεδο για την επόμενη δεκαετία, με κορύφωση το 2035.
Οι ηλιακοί θερμοσίφωνες, ένας παγκοσμίως κορυφαίος ελληνικός παραγωγικός κλάδος, μπορούν να εξοικονομήσουν στα νοικοκυριά έως και 20% της ηλεκτρικής ενέργειας. Ανάγκη, από το Ταμείο Ανάκαμψης να χρηματοδοτηθεί εθνικής προτεραιότητας σχέδιο, για εγκατάσταση ηλιακών θερμοσιφώνων στις 5.000.000 κατοικίες που δεν διαθέτουν.
Παγκόσμιο ρεκόρ έκανε η Ελλάδα την περίοδο 2010-2014, στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, ευρισκόμενη σήμερα, στις καλύτερες πανευρωπαϊκά θέσεις. Η απεξάρτηση της ΕΕ-27 από εισαγωγές ορυκτών καυσίμων αναμένεται να υποστηριχτεί αποφασιστικά από την εγκατάσταση 30.000.000 αντλιών θερμότητας και ηλιοθερμικών, που θα εξοικονομούν 35 bcm/έτος.
Στους δυο μήνες από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, το σύνολο των ορυκτών καυσίμων που εισήγαγε η Ευρώπη από τη Ρωσία έφτασε σε αξία τα €43δις. Οι μεγαλύτεροι ευρωπαίοι εισαγωγείς σε φυσικό αέριο με αγωγούς, είναι η Γερμανία και η Ιταλία (με εισαγωγή €5-6δις η κάθε μια). Η Κίνα ως τρίτος εισαγωγέας, εισάγει σημαντικές ποσότητες αργού πετρελαίου (περίπου €5δις), αλλά σημαντικά λιγότερες ποσότητες φυσικού αερίου. Η Ελλάδα βρίσκεται στη 14η θέση, με εισαγωγές μέσα στο δίμηνο, της τάξης του €1.3δις.
Η ζήτηση σε φυσικό αέριο προβλέπεται να αυξηθεί κατά 10% την επόμενη δεκαετία σε όλα τα σενάρια, με κορύφωση της ζήτησης το 2035. Η αύξηση ζήτησης, αναφέρεται κυρίως στον ηλεκτρισμό και τη βιομηχανία, ιδιαίτερα στην περιοχή της Ασίας. Η ζήτηση φυσικού αερίου στα κτίρια πιθανά να εξουδετερωθεί μελλοντικά, λόγω στροφής σε ανανεώσιμες πηγές και αυξημένης μόνωσής τους. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και το θετικότερο σενάριο, απέχει πολύ από την επίτευξη του στόχου για αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, κάτω του 1.5 °C.
Κορυφαία δράση μείωσης των λογαριασμών ηλεκτρισμού, αποτελεί η εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα, ο οποίος σε μια 4μελή οικογένεια εξοικονομεί έως και 20% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας του νοικοκυριού. To 80% των ενεργειακών αναγκών ενός νοικοκυριού είναι θέρμανση – ψύξη. Τα υψηλότερα ποσοστά ευρωπαϊκών εγκαταστάσεων υπάρχουν στη Γερμανία (27%), την Ελλάδα (15%) και την Πολωνία (14%). Ένας ηλιακός θερμοσίφωνας για μια 4μελή οικογένεια, κόστους €1.000-1.200, μειώνει κατά 1.700kg/έτος τις εκπομπές CO2, ενώ ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο κόστους €25.000-30.000, μειώνει τις εκπομπές κατά 1.400kg/έτος. Στην Ελλάδα λειτουργούν πάνω από 20 υψηλού επιπέδου βιοτεχνίες κατασκευής ηλιακών θερμοσιφώνων (μερικές βρίσκονται ανάμεσα στις 10 καλύτερες του κόσμου), που εξάγουν το 60% της παραγωγής τους και απασχολούν 3.500 εργαζόμενους.
Η ηλιακή θέρμανση μπορεί να καλύψει μεγάλο μέρος των αναγκών ενός κτιρίου σε θέρμανση (25%-80%). Η απόδοση του ηλιακού θερμοσίφωνα είναι πολλαπλάσια όλων των άλλων ΑΠΕ για την ίδια επιφάνεια (π.χ. σε ένα έτος, για την παραγωγή 3MWh/a, ο ηλιακός απαιτεί 6,4 τ.μ, ενώ το φωτοβολταϊκό απαιτεί 15,4 τ.μ, δηλ. απόδοση 40-60%, έναντι απόδοσης 15 20%).
Περισσότερα από 1.500.000 νοικοκυριά στην Ελλάδα εξοικονομούν συνολικά κάθε χρόνο €500.000.000. Στην Ελλάδα περίπου 5.000.000 κατοικίες δεν διαθέτουν ηλιακό θερμοσίφωνα, γεγονός που απαιτεί τη διαμόρφωση ενός εθνικού σχεδίου ταχείας εγκατάστασής τους, με ειδικά κίνητρα, απόλυτα συμβατά με τις προτεραιότητες του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Το διάγραμμα του EMBER, με την πορεία εξέλιξης της συμμετοχής των φωτοβολταϊκών στη παραγωγή ηλεκτρισμού, παρουσιάζει μια εκπληκτική άνοδο για την Ελλάδα, την περίοδο 2010-2014, με αύξηση από 0.5% στο σχεδόν 8% μέσα σε μόλις μια 5ετία. Η σύγκριση με τους αντίστοιχους πολύ χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης σε επίπεδο ΕΕ και σε παγκόσμιο επίπεδο, καταδεικνύουν την παγκόσμια πρωτοπορία της χώρας, τη χρονική περίοδο 2010-2014. Το 2022, στις 10 καλύτερες χώρες της ΕΕ-27 στη συμμετοχή των φωτοβολταϊκών στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, η Ελλάδα βρίσκεται στην 4η θέση, μαζί με τη Γερμανία.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της ΕΕ-27, οι αντλίες θερμότητας και τα ηλιακά θερμικά συστήματα, είναι οι φθηνότερες τεχνολογίες για τα νοικοκυριά, με €0.60–0.79/kWh παραδοθείσας θερμότητας, ενώ οι λέβητες π.χ. πετρελαίου, ξεπερνούν τα €2.30/kWh. Σύμφωνα με το Repower EU, στην ΕΕ-27, μέχρι το 2030, αναμένεται η εγκατάσταση 30.000.000 αντλιών θερμότητας και ηλιοθερμικών, που θα εξοικονομούν 35 bcm/έτος.
Πηγή: Καθημερινή
Eρευνα – Ανάλυση: καθ. Γιάννης Μανιάτης.
Με τη συνεργασία των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών: Ιωάννας Βούλγαρη, Αφροδίτης Μανώλη, Ιωάννη Τζήκα.
