«Εκεί πάνω στις πλαγιές που απλώνονται στον ουρανό, δεν υπάρχουν δέντρα και σκιά, το σταφύλι από το βάρος σέρνεται στο χώμα. Κανένας δεν μπορεί να κρυφτεί». –Από το ποίημα του CESARE PAVESE: Paessagio (Τοπίο)
Τζένη Αθανασοπούλου/ ActionPress
Η Φολέγανδρος είναι έρωτας με την πρώτη ματιά, η άγρια ομορφιά της και η λιτή αισθητική της με τα μικρά Κυκλαδίτικα σπίτια, τα καλντερίμια τα ασβεστωμένα που παίζεις κουτσό, τα ζωγραφισμένα παντζούρια, όλα σε προκαλούν να την κατακτήσεις αλλά γρήγορα καταλαβαίνεις ότι θα συμβεί το αντίθετο, θα σε μαγέψει και θα θέλεις να επιστρέφεις εδώ.
Κατά την ελληνική μυθολογία οι πρώτοι κάτοικοι ήταν βοσκοί και αρχικά το νησί ονομάστηκε Πολύανδρος, ακόμη και σήμερα οι παλιοί ναυτικοί το λένε Πολύκαντρο. Στην συνέχεια ήρθε από την Κρήτη ο γιός του Βασιλιά Μίνωα ο Φολέγανδρος, το όνομα του οποίου επικράτησε σε τούτη την γη. Στο νησί μπορείς να φτάσεις από τον Πειραιά παίρνοντας το πλοίο της γραμμής. Όταν έχει ταχύπλοα είναι καλύτερα γιατί το ταξίδι διαρκεί 4-5 ώρες. Συνδέεται όμως και με πολλά Κυκλαδονήσια. Εγώ έφτασα από την Σαντορίνη στο λιμάνι του νησιού τον Καραβοστάσι. Μικρό λιμάνι και βγαλμένο από άλλες εποχές.
Πρώτη φορά που πάτησα, αισθάνθηκα σαν την Χρονοπούλου στο «Γοργόνες και Μάγκες» που βρήκε ένα ψαρονήσι ξεχασμένο στην μέση του πουθενά και ήθελε να το κάνει τουριστικό προορισμό.
Αυτό το νησί έχει καταφέρει να αντισταθεί στον μαζικό τουρισμό και να κρατήσει τους αθεράπευτα ρομαντικούς θαυμαστές του, πιστούς. Φεύγοντας από το λιμάνι και με κατεύθυνση την Χώρα, άρχισα να καταλαβαίνω ότι έχω να κάνω με ένα ιδιαίτερο νησί και αυθεντικούς ανθρώπους.
Στο γκρεμό με την Παναγιά μαζί…
Αντικρύζοντας την Χώρα για πρώτη φορά, σκαρφαλωμένη στην άκρη του γκρεμού και την Παναγιά να έχει σκέπη ψηλά και να απλώνεται μέχρι τον ουρανό, μαγεύτηκα. Τα σπίτια έχουν κυριολεκτικά παράθυρα στο γκρεμό και η θέα στο Αιγαίο σου κόβει την ανάσα. Δείχνει καλά προστατευμένη από τους Πειρατές του παρελθόντος αλλά και τους σημερινούς. Δεν θέλει να κατακτηθεί, κρατά αναλλοίωτη την άγρια ομορφιά της. Τα καλντερίμια της γεμάτα από ατμοσφαιρικά μαγαζιά που Ιταλοκρατούνται. Πολλοί Ιταλοί πάτησαν στο νησί για διακοπές και έμειναν για πάντα ή επιστρέφουν κάθε καλοκαίρι.
Όλη η ζωή στην Χώρα κινείται γύρω από την Κεντρική Πλατεία με τα πλατάνια. Αξίζει να ξεκινήσεις την ημέρα σου εκεί, πίνοντας τον πρώτο καφέ στην Λότζια και να τον συνοδέψεις με αυγά ποσέ σε φρέσκο μαύρο ψωμάκι με αβοκάντο και chia.
Στα γραφικά μπαράκια που έχουν πιάσει τις γωνιές στα καλντερίμια, δεν ακούς Ελληνικά, αλλά πίνεις τα πιο νόστιμα κοκτέιλ. Αγαπημένο μου στέκι το Baraki, βρίσκεται στο τέλος ενός δίστρατου, οπότε θα σε δουν και θα δεις, θα ανακατευτείς με τους υπόλοιπους και όλοι μία παρέα στο χορό και στο ποτό. Φρόντισε πριν να έχεις φάει κάτι, προτείνω το Eva’s Garden, θα το βρεις στο τελείωμα του βασικού καλντεριμιού. Έχει μία όμορφη αυλή με γιασεμιά και δεντράκια και πολύ ευγενικό προσωπικό. Ζήτησε σίγουρα τοπικά τυράκια, είτε φρέσκα είτε σαγανάκι και στο τέλος θα σου προσφέρουν γλυκό καρπούζι με τη φλούδα. Συνδύασε τα με Κυκλαδίτικες μπύρες όπως η Υellow & Red Donkey από την αγαπημένη Σαντορίνη.
Ένα Κάστρο μαγικό
Το μικρό χωριό μέσα στο Κάστρο είναι μαγικό, μοιάζει να έχει στηθεί σκηνικό για ασπρόμαυρη ταινία της δεκαετίας του 60, σίγουρα θα βγάλεις πολλές φωτογραφίες εκεί. Μην ξεχάσεις να επισκεφτείς την Παναγιά την Παντάνασσα, από το προαύλιο της θα αγναντέψεις την Μήλο, την Σίφνο και την Κίμωλο.
Οι κάτοικοι λιγοστοί αλλά πολύ φιλικοί και ευγενικοί, το πιο παράξενο είναι ότι και οι ξένοι πού μένουν στο νησί, έχουν αποχτήσει την ίδια νοοτροπία και στην κεντρική πλατεία, το κουτσομπολιό το βράδυ είναι διεθνές! Μαζεύονται άλλοι στα καφενεία – μεζεδοπωλεία και άλλοι παίρνουν από μία καρέκλα και κάθονται δίπλα – δίπλα δημιουργώντας ένα παρατηρητήριο που δεν ξεφεύγει τίποτα.
Στην κορυφή του βράχου
Το ηλιοβασίλεμα βρέθηκα στην Παναγιά στην κορυφή του βράχου πάνω από την Χώρα. Ανέβηκα ένα φιδίσιο μονοπάτι με αρκετά πλατιά σκαλοπάτια και σε πολλές στροφές έπαιρνα μία ανάσα κοιτάζοντας το απέραντο Αιγαίο με την Σαντορίνη και την Μήλο αχνά να με χαιρετούν. Ο μύθος λέει ότι στην θέση αυτή ήταν αρχαίος ναός και για αυτό στον αυλόγυρο της εκκλησιάς θα δεις αρχαίες επιγραφές. Το Πάσχα εδώ είναι πολύ κατανυκτικό και η περιφορά της εικόνας, περνά από όλα τα σπίτια.
Ψάχνοντας pane e vino στην Άνω Μεριά!
Μπορεί η Χώρα να είναι μαγική αλλά αξίζει να επισκεφτείς την Άνω Μεριά , το αγροτικό χωριό που παράγονται όλα τα νοστιμότατα τυράκια του νησιού. Ξεκίνησα προς Άνω Μεριά, για να βρω το εστιατόριο Pane e Vino του Paolo και της Flavia, ο δρόμος δύσκολος και έκανα το λάθος να πάω μεσημεράκι γύρω στις 4 με τον ήλιο να καίει πάνω στις πέτρες και τα σαμιαμίδια να κάνουν πάρτι. Φτάνω στο χωριό, ψυχή ζώσα έξω, το εστιατόριο με την πρώτη ματιά πουθενά. Ένας παππούς με τον γάιδαρο του ερχόταν ράθυμα , τον ρωτάω πως μπορώ να βρω το Ιταλικό εστιατόριο, αλλά ο παππούς δεν ήξερε. Ευγενικός, έκανε το ρεπορτάζ του, από που είστε εσείς κλπ, αλλά δεν μπορούσε να βοηθήσει.
Προχωρώντας απογοητευμένη λίγα μέτρα, τον βλέπω από τον καθρέφτη να μου κουνάει το χέρι. Γυρίζω πίσω και μου εξηγεί ότι θυμήθηκε και μου λέει πώς να πάω. Ανεβαίνοντας ένα χωματόδρομο φτάνω στο πιο γραφικό ristorante που έχω δει στην μέση του πουθενά. Το τοπίο θυμίζει λίγο χωριουδάκι στην Σικελία, όπως το πολυφωτογραφισμένο Marzameni.
Έδειχνε κλειστό! Ανεβαίνω στην κεντρική βεράντα που είναι η είσοδος, αρχίζω να ρωτάω αν είναι κανείς και ξαφνικά ανοίγει το πάνω μέρος της πόρτας του μαγαζιού – η πόρτα είναι ίδια με τους στάβλους αλόγων που βγάζουν στο πάνω μέρος το κεφάλι – και βγαίνει το κεφάλι του Flavio, μου λέει κάτι στην γλώσσα του και κλείσαμε ένα ραντεβού για την επομένη το βράδυ. Η μικρή περιπέτεια άξιζε, δοκίμασα την πιο νόστιμη pizza με μελιτζάνα και κολοκυθάκι και την πιο νόστιμη caprese! Φυσικά κλείνεις το δείπνο με σπιτικό tiramisu.
Αφήνω για το τέλος ένα τοπικό πιάτο που μπορείς να βρεις παντού, την Ματσάτα! Χειροποίητα ζυμαρικά, κάτι ανάμεσα σε χυλοπίτα και λαζάνι με φρέσκια σάλτσα ντομάτας και κοτόπουλο, τριμμένο φρέσκο ντόπιο τυράκι. Άσε και λίγο χώρο για παγωτό στον διάσημο ZIO, έχει παραδοσιακό gelato italiano με αγαπημένη γεύση το φυστίκι.
Kαι μια βουτιά στο Κάτεργο…
Το νησί δεν έχει οργανωμένες παραλίες, όμως έχεις την επιλογή να πας με καΐκι στο Κάτεργο με γαλαζοπράσινα καθαρά νερά και η πιο διάσημη του νησιού, καλό είναι να έχεις μαζί σου νερό, φρούτα και σκίαση. Άλλη επιλογή που μπορείς να πας με τα πόδια από το Καραβοστάσι είναι η παραλία Βάρδια, έχει φυσική σκίαση από αλμιρίκια και με ένα βιβλίο μπορείς να κάτσεις όλη μέρα και με βασικό πλεονέκτημα να μην ακούς τίποτα! Η επόμενη παρέα είναι σίγουρα πολλά μέτρα μακριά.
Αφήνοντας πίσω την Φολέγανδρο, σκέφτηκα ότι το βλέμμα μου χόρτασε θάλασσα και η εικόνα από το σούρουπο, που το νερό απλώνεται ανάμεσα στα νησιά να μου ζητά να επιστρέψω…