Πούτιν, Ερντογάν, Τζινπίνγκ, «Κιμ, πάτα το κουμπί»: Τον «αυτοκράτορα», «τσάρο» ή «σουλτάνο» θέλουν ή ανέχονται δέκα Λαϊκές ή μη Δημοκρατίες στον πλανήτη, δίνοντας σε μεμονωμένα πρόσωπα την απόλυτη -«αιώνια» κυριαρχία να κυβερνούν απολυταρχικά και αυταρχικά.
Σπύρος Χριστόπουλος/ActionPress
Η Πτώση του Τείχους του Βερολίνου πριν από 33 χρόνια (στις 9 Νοεμβρίου του 1989) ήταν η στιγμή που σηματοδότησε την αρχή του τέλους μιας εποχής που σημαδεύτηκε από αυταρχικές κυβερνήσεις και απολυταρχικά καθεστώτα, ανοίγοντας το δρόμο στη δημοκρατία, όσο ουτοπικό και αν φάνταζε τη δεδομένη χρονική στιγμή. Τρεις δεκαετίες μετά, δύσκολα μπορεί να μιλήσει κανείς για έναν πιο ελεύθερο κόσμο.
Η πρόσφατη εκλογή του Σι Τζινπίνγκ στην ηγεσία του κινεζικού Κομμουνιστικού κόμματος και άρα στην προεδρία – που αποτέλεσε «πισωγύρισμα» ακόμα και για την Κίνα -, η απόλυτη κυριαρχία του Πούτιν στη Ρωσία, όπου εδώ και τουλάχιστον 20 χρόνια δεν έχει απέναντι του έναν «υποτυπώδη» αντίπαλο είναι μερικές μόνο από τις περιπτώσεις που ο «σοφός λαός» και οι Λαϊκές – και μη – Δημοκρατίες θέλουν τον «τσάρο» και τον αυτοκράτορα τους.
Σι Τζινπίνγκ, ο «αυτοκράτορας»
Στην Κίνα ο Σι Τζινπίνγκ μετά το πρόσφατο συνέδριο του 20ου Κομμουνιστικού κόμματος «έσπασε» την άτυπη παράδοση που ήθελε τους γενικούς γραμματείς να σταματούν στη δεύτερη θητεία τους (σε κόμμα και προεδρία). Πλέον, ο Τζινπίνγκ, ο οποίος έχει αναχθεί πολιτικά και ιδεολογικά στο ίδιο επίπεδο με τον Μάο, διάγει την τρίτη 5ετή θητεία του έχοντας βάλει τα θεμέλια για να είναι «αιώνια» ηγέτης της Κίνας, όσο παραμένει εν ζωή. Μια και έχει καταφέρει όχι μόνο να «φυτέψει» τους δικούς του στην κυβέρνηση (έτσι ώστε να μην υπάρχει ούτε υπόνοια αμφισβήτησης των επιλογών του) αλλά και να «εξαφανίσει» και οποιαδήποτε άλλη ισχυρή πολιτική προσωπικότητα θα μπορούσε να τον αμφισβητήσει και να σταθεί απέναντι του ως αντίπαλος.
Πόυτιν, ο «τσάρος»
Το ίδιο επίτευγμα απολαμβάνει και ο στενός σύμμαχος του, ο Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος ανέλαβε την προεδρία της Ρωσίας στην εκπνοή του 20ου αιώνα, την 31η Δεκεμβρίου του 1999 λόγω της αδυναμίας του Μπόρις Γέλτσιν να συνεχίσει στο αξίωμα. Έκτοτε και με ένα διάλειμμα μιας 4ετίας – το 2008, όταν και λόγω συνταγματικών περιορισμών, αναγκάστηκε να παραδώσει την προεδρία στον Ντμίτρι Μεντβέντεφ και να περάσει στην πρωθυπουργία, αν και πάλι αυτός ήταν που έκανε κουμάντο – ο Πούτιν είναι ο «απόλυτος ηγέτης». Είναι ενδεικτικό ότι στα διάφορα σενάρια που εξυφαίνει η Δύση για μια Ρωσία χωρίς αυτόν, δεν υπάρχει ούτε ένα όνομα που θα μπορούσε να σταθεί αξιοπρεπώς απέναντι του.
Είναι και αυτό ένα στοιχείο που συνηγορεί στο ότι η Ρωσία, αν και δεν είναι μια Λαϊκή Δημοκρατία όπως η Κίνα, δεν απέχει διόλου από το «τσαρικό» και το «σοβιετικό» μοντέλο, όπου όπως και τότε, η εξουσία συγκεντρώνεται αποκλειστικά στα χέρια ενός και μόνο ανθρώπου. Και το εντυπωσιακό είναι ότι Σι και Πούτιν έχουν καταστήσει βασικό στόχο τους να καταστρέψουν το μοντέλο της κυριαρχίας των ΗΠΑ για να διαμορφώσουν ένα πολυπολικό κόσμο με περισσότερα κέντρα εξουσίας.
Ο «σεβαστός Σύντροφος» Κιμ Γιονγκ Ουν
Στους πρώτους της λίστας με τους πιο αυταρχικούς, απολυταρχικούς και μακροβιότερους ηγέτες είναι ο μόλις 38 ετών Κιμ Γιονγκ ουν, ο «καπετάνιος» της Βόρειας Κορέας, ο οποίος κρατά το τιμόνι από το 2011. Αν και πρόκειται για την πιο σκληροπυρηνική κομμουνιστική χώρα, η Λαϊκή Δημοκρατία της Βόρειας Κορέας δεν απέχει από μια μοναρχία. Η οικογένεια του Κιμ είναι αυτή που όχι μόνο κυβέρνησε αλλά και ίδρυσε τη χώρα. Ο παππούς του, ο Κιμ ιλ Σουνγκ ήταν ο ιδρυτής και πρώτος ανώτατος ηγέτης της Βόρειας Κορέας από το 1948 έως το 1994 που πέθανε, τον οποίο διαδέχθηκε ο γιός του Κιμ Γιονγκ Ιλ που και αυτός κυβερνούσε μέχρι τον θάνατο του τον Δεκέμβριο του 2010.
Κάπως έτσι ο «Σεβαστός Σύντροφος Κιμ Γιονγκ Ουν», ο οποίος έχει κατηγορηθεί ακόμα και για τη δολοφονία του αδελφού του Κιμ Γιονγκ Ναμ στη Μαλαισία το 2007, έχει εξελιχθεί σε ένα αυταρχικό «δικτατορίσκο» και σε έναν τεράστιο κίνδυνο για την ανθρωπότητα καθώς παρά τις διεθνείς κυρώσεις και απειλές, αναπτύσσει διαρκώς το πυρηνικό του οπλοστάσιο, το οποίο και απειλεί να χρησιμοποιήσει, εάν νιώσει ότι απειλείται η εδαφική ακεραιότητα της χώρας του. Ότι λέει δηλαδή και ο Πούτιν.
Οι «άγνωστοι» μακροβιότεροι σε Αφρική – Σουλτανάτα
Και μπορεί οι Τζινπίνγκ, Πούτιν και Κιμ να είναι οι «φίρμες», ωστόσο υπάρχουν πολλοί ηγέτες που εδώ και χρόνια έχουν τον απόλυτο έλεγχο των κρατών και των λαών τους.
Προφανώς και στο σχετικό κατάλογο με τους μακροβιότερους ηγέτες ή αρχηγούς κρατών, όπως είναι λογικό, περιλαμβάνονται βασιλείς και πρίγκιπες (π.χ. η βασίλισσα Μαργαρίτα της Δανίας, η οποία έχει αναλάβει από τον Ιανουάριο του 1972 ή ο βασιλιάς της Σουηδίας Κάρολος ΙΣΤ’ Γουσταύος που «κρατά» από τον Σεπτέμβριο του 1973), οι οποίοι για να «πέσουν», πρέπει να πεθάνουν. Αλλά αυτοί δεν «μετράνε» μια και απολαμβάνουν της «θείας» βούλησης.
Υπάρχουν όμως ηγέτες που αν και εκλεγμένοι, έχουν χάσει κάθε επαφή με τη λαϊκή βούληση και με τον χρόνο παραμονής στην εξουσία. Όπως ο Χασανάλ Μπολκιάχ, ο μακροβιότερος όλων, ο οποίος είναι σουλτάνος και πρωθυπουργός του Μπρουνέι από το 1967 (έχει επιβάλλει λιθοβολισμό για μοιχεία ή για ομοφυλοφιλία και φυλάκιση 5 ετών για όποιον γιορτάζει τα Χριστούγεννα, όταν έχει οργανώσει το μεγαλύτερο πάρτι γενεθλίων παγκοσμίως) ή ο πρόεδρος του Καμερούν, ο 89χρονος Πολ Μπιγιά, ο οποίος είναι στη θέση του από το 1982 (ο πιο ηλικιωμένος επικεφαλής κράτους παγκοσμίως) και ο οποίος στο «απόγειο» των δημοκρατικών αντανακλαστικών του, ανέτρεψε τη συνταγματική πρόβλεψη για δύο προεδρικές θητείες, επισημαίνοντας πως είναι αντιδημοκρατικό να περιορίζεις τη βούληση του λαού.
«Κουλτούρα» μοναρχίας στα πρώην σοβιέτ
Πέρα από την Αφρική που πρωτοστατεί σε «αιώνιες» προεδρικές εμφανίσεις, «κουλτούρα μονάρχη» έχουν και αρκετές πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες. Για παράδειγμα στο Τατζικιστάν, πρόεδρος από το 1994 είναι ο Εμομάλι Ραχμόν (αν και ελέγχει την χώρα από το 1992, όντας ο de facto ηγέτης), ο οποίος έχει «επιζήσει» μεταξύ άλλων από μια δολοφονική απόπειρα και από δύο πραξικοπήματα, ενώ από το 1994 κρατά τα ηνία της Λευκορωσίας και ο πρόεδρος Αλεξάντερ Λουκασένκο, ο οποίος πέρα από τις έντονα δημοκρατικές ευαισθησίες του, διακρίνεται για τις στενές σχέσεις του με τον Πούτιν. Είναι ενδεικτικό πως ο Λουκασένκο είναι ο ένας και μοναδικός πρόεδρος της Λευκορωσίας, κάτι που τον καθιστά τον μακροβιότερο ηγέτη στην Ευρώπη.
Αλλά και στο Αζερμπαϊτζάν, αναμφισβήτητος πρόεδρος από το 2003 είναι ο Ιλχάμ Αλίγιεφ (κληρονομική προεδρία, μια και διαδέχθηκε τον μπαμπά του Χεϊντάρ Αλίγιεφ, σε μια εκλογική αναμέτρηση που στιγματίστηκε από νοθεία) ενώ από την ίδια χρονιά πρωθυπουργός (έως το 2016) και κατόπιν πρόεδρος του Ουζμπεκιστάν είναι ο Σαβκάτ Μιρζιγιάγιεφ, ο οποίος ξεχωρίζει για τη «λαοφιλία» του, καθώς στις δύο προεδρικές εκλογές του 2016 και του 2021 έλαβε πάνω από το 80% των ψήφων.
Ο γείτονας – Σουλτάνος και οι κρίσιμες εκλογές του 2023
Τη δική του θέση στο στερέωμα των αυταρχικών ηγετών έχει κερδίσει και ο νυν πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος ύστερα από μια εξαιρετικά επιτυχημένη θητεία στη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης, έγινε πρωθυπουργός τον Μάρτιο του 2003. Στον πρωθυπουργικό θώκο παρέμεινε έως τον Αύγουστο του 2013, όταν και εκλέχθηκε στην προεδρία της Τουρκίας, ενώ με την αλλαγή του τουρκικού πολιτικού συστήματος από κοινοβουλευτική σε προεδρική Δημοκρατία, ο Ερντογάν κατάφερε να πάρει όλη την εξουσία στα χέρια του.
Η αυταρχικότητα του ξεπέρασε κάθε προηγούμενο μετά το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα του 2016, όταν άρχισε να γεμίζει με εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες τις φυλακές. Όμως ο «σουλτάνος» αντιμετωπίζει τις εκλογές της «ζωής του» τον Ιούνιο του 2023 καθώς πολλές δημοσκοπήσεις τον θέλουν να μην επανεκλέγεται. Ίσως είναι η πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια που ο Ερντογάν φαίνεται να βρίσκεται πιο κοντά στο τέλος της πολιτικής του πορείας, κάτι που μάλλον φαντάζει – και είναι – εφιαλτικό για τον ίδιο.