Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Γιαΐρ Λαπίντ υπέγραψαν μια κοινή δέσμευση πως το Ιράν δεν θα αποκτήσει πυρηνικά όπλα, δίνοντας ένα σήμα ενότητας από συμμάχους που είχαν έναν διχασμό για τη διπλωματία με την Τεχεράνη.
Η συμφωνία αυτή, που αποτελεί τμήμα της “Διακήρυξης της Ιερουσαλήμ” ως επιστέγασμα της πρώτης επίσκεψης του Μπάιντεν στο Ισραήλ στην θέση του προέδρου, δόθηκε την επομένη των δηλώσεών του σε τοπικό τηλεοπτικό δίκτυο, ότι είναι ανοικτός ως μέτρο “ύστατης καταφυγής” στη χρήση βίας εναντίον της Τεχεράνης, προφανώς με σκοπό να ικανοποιήσει τις εκκλήσεις του Ισραήλ για μια “αξιόπιστη στρατιωτική απειλή” εκ μέρους των παγκόσμιων δυνάμεων.
“Δεν θα επιτρέψουμε στο Ιράν να αποκτήσει πυρηνικό όπλο”, είπε ο Μπάιντεν σε συνέντευξη Τύπου μετά την υπογραφή της διακήρυξης. “Οι Ηνωμένες Πολιτείες τονίζουν πως αναπόσπαστο στοιχείο αυτής της υπόσχεσης είναι η δέσμευση ότι δεν θα επιτραπεί ποτέ στο Ιράν να αποκτήσει πυρηνικό όπλο, και ότι είναι έτοιμες να χρησιμοποιήσουν όλα τα στοιχεία της εθνικής δύναμής τους προκειμένου να διασφαλίσουν αυτό το αποτέλεσμα”, αναφέρεται στη διακήρυξη που υπογράφηκε.
Ο Λαπίντ χαρακτήρισε τη στάση έως έναν τρόπο να αποφευχθεί η ανοικτή σύγκρουση.
“Ο μόνος τρόπος να σταματήσουμε ένα πυρηνικό Ιράν είναι αν το Ιράν γνωρίζει πως ο ελεύθερος κόσμος θα χρησιμοποιήσει βία”, δήλωσε μετά την τελετή υπογραφής. Μιλώντας δίπλα του, ο προέδρος των ΗΠΑ είπε ότι το να εμποδιστεί το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικό όπλο είναι “ζωτικό συμφέρον ασφαλείας για το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες και, θα προσέθετα, και για τον υπόλοιπο κόσμο”.
Το 2015, το Ιράν είχε υπογράψει μια διεθνή συμφωνία για τον περιορισμό των πυρηνικών προγραμμάτων του που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην παραγωγή μιας πυρηνικής βόμβας. Το 2018, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ αποσύρθηκε από τη συμφωνία, χαρακτηρίζοντάς την ανεπαρκή, μια αποχώρηση που καλωσόρισε το Ισραήλ.
Το Ιράν ενέτεινε από τότε κάποιες πυρηνικές δραστηριότητες, βάζοντας ένα χρονικό όριο στην προσπάθεια των διεθνών δυνάμεων να επιστρέψουν σε μια συμφωνία στις συνομιλίες στη Βιέννη. Το Ισραήλ λέει τώρα πως θα υποστήριζε μια νέα συμφωνία με πιο αυστηρούς όρους. Το Ιράν αντιδρά σε νέους περιορισμούς.
Ο Μπάιντεν πιέζει για την επιστροφή στις συνομιλίες αλλά δήλωσε ότι επαφίεται στο Ιράν να ανταποκριθεί.” Δεν θα περιμένουμε για πάντα”, υπογράμμισε.
Ο Μπάιντεν τόνισε στους δημοσιογράφους ότι με τον Λαπίντ μιλήσανε επίσης πόσο σημαντικό είναι “για το Ισραήλ να ενσωματωθεί πλήρως στην περιοχή”. Ο Λαπίντ, από την πλευρά του, εκτίμησε πως η αναμενόμενη επίσκεψη του Μπάιντεν στη Σαουδική Αραβία είναι “εξαιρετικά σημαντική για το Ισραήλ”.
Η Διακήρυξη της Ιερουσαλήμ δεσμεύει τις ΗΠΑ και το Ισραήλ στη συνεργασία σε αμυντικά προγράμματα όπως συστήματα αναχαίτισης λέιζερ, καθώς και τεχνολογίες για ειρηνικούς σκοπούς.
Οι ΗΠΑ είναι ανοικτές σε μελλοντικές αμυντικές επιχορηγήσεις στο Ισραήλ, αναφέρει η διακήρυξη, που επαναβεβαιώνει το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την αναβίωση των συνομιλιών για μια λύση δύο κρατών στη σύγκρουση Ισραηλινών και Παλαιστινίων.
