Πρώτη φορά γυναίκα πρωθυπουργός στην Ιταλία, αλλά όχι για πρώτη φορά κυβέρνηση ακροδεξιού κόμματος – Οπως αναμένεται το νεοφασιστικό Fratelli d’ Italia θα είναι ο νικητής της κάλπης στην γείτονα χώρα με ό,τι αυτό συνεπάγεται
Σπύρος Χριστόπουλος/ ActionPress
Στις 25 Σεπτεμβρίου η Ιταλία ετοιμάζεται να προσθέσει στο βιβλίο της πολυτάραχης πολιτικής ιστορίας της μια ακόμα σελίδα – ορόσημο, καθώς όλα δείχνουν πως η κάλπη θα βγάλει για πρώτη φορά πρωθυπουργό μια γυναίκα, την 45χρονη Τζόρτζια Μελόνι, την αρχηγό του ακροδεξιού και νεοφασιστικού κόμματος, Fratelli d’ Italia. Μια πρωτιά που η μοίρα το έφερε, να συμπέσει με τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την περίφημη πορεία των μελανοχιτώνων του Μπενίτο Μουσολίνι προς τη Ρώμη, η οποία οδήγησε τον φασισμό στην εξουσία.
Η «αναγέννηση»
Το εκλογικό αποτέλεσμα μοιάζει «κλειδωμένο», καθώς οι δημοσκοπήσεις προεξοφλούν πως η συμμαχία της Δεξιάς – Fratelli d’ Italia, Lega, Forza Italia – θα κερδίσει άνετα και με μεγάλη διαφορά. Δεν είναι απίθανο μάλιστα να κερδίσει και πάνω από το 60% των εδρών του Κοινοβουλίου, επίδοση πρωτοφανής που θα της δώσει τη δυνατότητα να προχωρήσει σε συνταγματική μεταρρύθμιση (διακαής πόθος των Δεξιών στην Ιταλία είναι να αλλάξει η εκλογή του πρόεδρου της Δημοκρατίας, έτσι ώστε να εκλέγεται απευθείας από το λαό).
Η τεράστια έκπληξη αφορά τους Fratelli d’Italia, ένα κόμμα – πολιτικός κληρονόμος των φασιστικών ιδεών του Μουσολίνι – που από την ανυπαρξία του 4% στις εκλογές του 2018, έχει εκτοξευθεί στο 25%, ποσοστό που τους καθιστά την ισχυρότερη δύναμη. Ενδεικτικό της κυριαρχίας τους στον ευρύτερο δεξιό χώρο, είναι ότι το ποσοστό τους – βάσει των δημοσκοπήσεων – είναι μεγαλύτερο από αυτό που έχουν μαζί οι άλλοι δύο «κυβερνητικοί εταίροι» Lega και Forza Italia.
Γυναίκα πρωθυπουργός
Αρχηγός τους είναι η 45χρονη Τζόρτζια Μελόνι, η οποία εμφανίζεται με τη μεγαλύτερη δυναμική από όλους τους άλλους ηγέτες. Κατόρθωμα που επιτεύχθηκε, όχι λόγω της προσωπικότητας της ή γιατί έχει κάτι ιδιαίτερο να πει, αλλά πρωτίστως γιατί είναι ένα πρόσωπο – πρόκληση για το πολιτικό κατεστημένο, το οποίο απεχθάνονται ολοένα και περισσότερο οι Ιταλοί.
Επιπλέον, η Μελόνι εδώ και τουλάχιστον 10 χρόνια, το μόνο που κάνει είναι να ασκεί αντιπολίτευση σε όλες τις φιλοευρωπαϊκές και τεχνοκρατικές κυβερνήσεις, ενώ το κόμμα της ήταν το μόνο που δεν συμμετείχε στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας υπό τον Μάριο Ντράγκι.
Με αυτόν τον τρόπο κατάφερε να μην φθαρεί – όπως συνέβη με τη Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι, από την οποία αντλεί πλέον τους περισσότερους ψηφοφόρους -, να πρωταγωνιστεί στην πολιτική σκηνή – κάτι που όλοι οι άλλοι αρχηγοί έχασαν λόγω της υποταγής τους στη λάμψη του Ντράγκι – να έχει άμεση επαφή με τον κόσμο και να διατηρεί ανέπαφη την ιδεολογία και τις θέσεις της.
Στροφή
Αυτό βέβαια το τελευταίο έχει ήδη αρχίσει να αλλάζει και να προσαρμόζεται στις νέες συνθήκες. Καταρχάς η Μελόνι έσπευσε να καθησυχάσει τόσο την Ευρώπη όσο και τους μεγάλους οικονομικούς «παίκτες» της Ιταλίας ότι δεν θα υπάρξουν εκπλήξεις ούτε στην οικονομία (καμία δέσμευση για παροχές που να ανατρέπει τη σημερινή δημοσιονομική πορεία και να θέτει σε αμφισβήτηση τα πάνω από 190 δισεκατομμύρια ευρώ του Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ) ούτε στη διεθνή πορεία της Ιταλίας όσον αφορά τις συμμαχίες της με τη Δύση, τη θέση της στην Ευρώπη και τη στάση της απέναντι στη Ρωσία.
Είναι μάλιστα τέτοια η στροφή στην προσπάθεια της να διασφαλίσει ότι θα παραμείνει στην εξουσία που τις τελευταίες εβδομάδες έσπευσε να αποκηρύξει το πολιτικό της παρελθόν (σε ηλικία 15 ετών εντάχθηκε στο Ιταλικό Κοινωνικό Κίνημα, τη συνέχεια του φασιστικού κόμματος του Μουσολίνι), υποστηρίζοντας πως η ιταλική Δεξιά έχει εδώ και δεκαετίες παραδώσει τον φασισμό στην ιστορία.
«Όλα είναι φήμες»
Αν και θεωρείται τελείως απίθανο η Μελόνι να δώσει εντολή για την ανατροπή της Δημοκρατίας, τα στελέχη και η βάση του κόμματος της δεν μπορούν να κρύψουν τη νοσταλγία τους για τον φασισμό. Άλλωστε και η ίδια η αρχηγός των Fratelli d’ Italia μόλις πριν μερικά χρόνια δήλωνε πως ο Μουσολίνι ήταν μια περίπλοκη προσωπικότητα ενώ αναφερόμενη στον Τζόρτζιο Αλμιράντε, συνιδρυτή του Ιταλικού Κοινωνικού Κινήματος και οργανωτή της ιταλικής Κοινωνικής Δημοκρατίας, (του κράτους – μαριονέτας των Ναζί κατά τη διάρκεια του πολέμου), έκανε λόγο για ένα πρόσωπο που αγάπησε πολύ την Ιταλία και θα μείνει στην ιστορία για την πατριωτική αλήθεια και θάρρος του.
Αυτά όμως κάποτε, καθώς πλέον συστήνει να αποφεύγονται ακραίες δηλώσεις, αναφορές στο φασισμό αλλά και ο περίφημος ρωμαϊκός χαιρετισμός που δεν παραπέμπει και σε πολύ δημοκρατικά αντανακλαστικά. Πάντως σύμβολο του κόμματος παραμένει η νεοφασιστική φλόγα (όπως ήταν και του Ιταλικού Κοινωνικού Κινήματος) ενώ η έδρα του είναι στο ίδιο σημείο που στεγάζονταν όλα τα προηγούμενα φασιστικά κόμματα (στη via della Scrofa στη Ρώμη).
Όλες αυτές τις αιτιάσεις περί νεοφασισμού η Μελόνι τις απορρίπτει κατηγορηματικά, υποστηρίζοντας πως το κόμμα της δεν έχει καμία σχέση με τον φασισμό και πως πολιτικά είναι το αντίστοιχο των Συντηρητικών στη Μ. Βρετανία και των Ρεπουμπλικάνων στις ΗΠΑ.
Επικίνδυνη
Είναι ξεκάθαρο πως η Μελόνι δεν διαθέτει καμία «συνταγή» ή λύση για την αντιμετώπιση των εξαιρετικά σοβαρών και κρίσιμων ζητημάτων, όπως είναι η ενεργειακή κρίση, ο πληθωρισμός και τα δομικά προβλήματα της ιταλικής οικονομίας (ήδη μεγάλα hedge funds αρχίζουν να παίζουν παιχνίδια με το ιταλικό χρέος). Για αυτό και προεκλογικά δεν εστιάζει εκεί, αλλά προτιμά να βάζει στο επίκεντρο κοινωνικά, πολιτιστικά και ιδεολογικά ζητήματα, όπως για παράδειγμα τη μεταναστευτική απειλή στην ιταλική (και κατ’επέκταση στην ευρωπαϊκή) θρησκεία, κουλτούρα και οικογένεια.
Σε αυτό το πλαίσιο, ξεκαθαρίζει ότι τάσσεται υπέρ αυστηρότερων μέτρων για την αντιμετώπιση των μεταναστών, π.χ. κλειστά σύνορα, ναυτικός αποκλεισμός Λιβύης, ενώ διατυμπανίζει την απειλή που συνιστά το ριζοσπαστικοποιημένο Ισλάμ κατά του Χριστιανισμού, γνωρίζοντας ότι ο Καθολικισμός για ένα πολύ μεγάλο μέρος των Ιταλών είναι περισσότερο ταυτότητα παρά πίστη.
Οι μετανάστες όμως δεν είναι το μόνο πρόβλημα της Μελόνι. Μένος έχει και κατά των ομοφυλοφίλων καθώς τάσσεται φανατικά κατά της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, εκφράζοντας την κατηγορηματική αντίθεση της στους γάμους, στην υιοθεσία ή και ανατροφή παιδιών από γκέι ζευγάρια, ενώ είναι πολέμιος των αμβλώσεων και της ευθανασίας (η ίδια είναι ανύπαντρη μητέρα). Πρόσφατα μάλιστα χαρακτήρισε την ανορεξία και τη βουλιμία αντικοινωνικές συμπεριφορές, αποδεικνύοντας το πόσο δεκτική είναι στο δικαίωμα κάθε ανθρώπου να ορίζει εκείνος το σώμα του (σημειώνεται πως ως παιδί δεχόταν bullying για τα παραπάνω κιλά της).
Η πρώτη φορά
Η εκλογική νίκη της Μελόνι θα είναι μια ιστορική στιγμή για την Ιταλία και για την Ευρώπη. Όχι μόνο γιατί ένα κόμμα που είναι απόγονος του ιταλικού φασισμού θα αναλάβει τα ηνία της τρίτης ισχυρότερης οικονομίας της Ευρωζώνης σε μια εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία. Ούτε γιατί η άφιξη της στην εξουσία θα διαμορφώσει νέες πολιτικές ισορροπίες στο εσωτερικό της ΕΕ (θα βρεθεί κοντά με την Ουγγαρία, την Πολωνία και τον ευρωσκεπτικισμό στη Γαλλία, στην Ισπανία), κάτι που ενδεχομένως να έχει συνέπειες και στη στάση απέναντι στη Ρωσία.
Όσο κυρίως γιατί η Μελόνι, και παρά την 30χρονη παρουσία της στα πολιτικά δρώμενα, δεν έχει να επιδείξει καμία εμπειρία στη διαχείριση εξουσίας, πέρα από μια θητεία ως υπουργός Πολιτικών Νεολαίας στην κυβέρνηση Μπερλουσκόνι το 2008, όταν και έγινε η νεότερη υπουργός στην πολιτική ιστορία της Ιταλίας (το 2006 είχε γίνει η νεότερη αντιπρόεδρος της Βουλής).
Αν και πολλοί πολιτικοί από το ακροδεξιό φάσμα είχαν αναλάβει υπουργικά χαρτοφυλάκια – χάρη στο «ξέπλυμα» και στην πολιτική νομιμοποίησης τους από τις κυβερνήσεις Μπερλουσκόνι – κανείς έως σήμερα δεν είχε φτάσει στο ύπατο αξίωμα του πρωθυπουργού. Θα είναι και αυτή μια πρωτιά για τη Τζόρτζια Μελόνι.
