Στη δημοσιογραφική, πολιτική και συνταγματική ορολογία, έχει επικρατήσει ο όρος «πρόωρες εκλογές» για εκείνες τις εκλογικές αναμετρήσεις που λαμβάνουν χώρα πριν τη λήξη της τετραετίας. Καθώς όμως η συζήτηση για εκλογές τον Σεπτέμβριο ή τον Οκτώβριο έχει λάβει πρωτόγνωρες διαστάσεις, ίσως είναι αναγκαίο να μιλήσουμε για «εξ αναβολής εκλογές» στην περίπτωση που αυτές διεξαχθούν τον Απρίλιο του 2023.
Παναγιώτης Δουδωνής//ActionPress
Γνωρίζω φυσικά ότι η συνταγματική επιλογή της τετραετούς θητείας των κυβερνήσεων καθιστά τον Απρίλιο ως εκλογικό μήνα πολύ πιο εύλογο σε σχέση με τον Οκτώβριο. Είναι όμως γεγονός πως κόμματα, δημοσιογράφοι και αγορές έχουν προεξοφλήσει πως οι εκλογές θα γίνουν το ερχόμενο φθινόπωρο. Και αυτή η κοινή πεποίθηση όλων έχει πολύπλευρες προεκτάσεις.
Σε πολιτικο-συνταγματικό επίπεδο, παρά το γεγονός ότι το άρθρο 41 Παρ 2 του Συντάγματος ζητά την επίκληση «εθνικού θέματος εξαιρετικής σημασίας» για ανανέωση της λαϊκής εντολής μέσω πρόωρων εκλογών, η πληθωριστική και οικονομική κρίση που θα γιγαντωθεί τον ερχόμενο χειμώνα καθιστούν τη συνδρομή ενός τέτοιου λόγου περίπου αυτονόητη. Έχουμε φτάσει μάλιστα, θα τολμούσα να πω, πολιτικά στην ακριβώς αντίθετη κατάσταση: είναι η καθυστέρηση της εκλογικής αναμέτρησης ως τον Απρίλιο που πρέπει να δικαιολογηθεί στη συνείδηση της κοινής γνώμης και όχι οι εκλογές το φθινόπωρο, οι οποίες θεωρούνται από τους πάντες περίπου ως αυτονόητες.
Σε ένα πιο διαχειριστικό επίπεδο, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι ένα βασικό χαρακτηριστικό των πολιτικών στις δημοκρατίες είναι να λειτουργούν με αυτό που αποκαλούμε «ορίζοντα τετραετίας» και στην πραγματικότητα αφορά στο χρονικό διάστημα ως τις επόμενες εκλογές. Για τους βουλευτές του σημερινού ελληνικού Κοινοβουλίου ή για αυτούς που φιλοδοξούν να γίνουν άμεσα βουλευτές, η «τετραετία» αυτή έχει ήδη παρέλθει και η παρούσα βουλευτική περίοδος θα είναι σύντομα παρελθόν. Το κρίσιμο ωστόσο είναι ότι ανάμεσα σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνεται και η συντριπτική πλειοψηφία των υπουργών και υφυπουργών της κυβέρνησης. Υπουργοί οι οποίοι αφιερώνουν χρόνο σε δεξιώσεις και εκδηλώσεις προτιμώντας τις έναντι του κυβερνητικού έργου, θολώνουν την εικόνα μιας επιτελικής κυβέρνησης.
Τέλος, η χώρα έχει υποφέρει τα πάνδεινα εδώ και πάνω από μια δεκαετία από τον πολιτικό διχασμό. Μια προεκλογική περίοδος από την άλλη μεταφράζεται σε αυτονόητη άνοδο των τόνων της πολιτικής αντιπαράθεσης. Αν παρακολουθήσει κανείς τη σύγκρουση ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ θα αντιληφθεί ότι έχει λάβει ήδη τα έντονα, προεκλογικά χαρακτηριστικά και από τις δυο μεριές. Η χώρα λοιπόν δεν αντέχει να βαδίζει με ένα τέτοιο κλίμα για σχεδόν ένα χρόνο ακόμα και εν μέσω βαθύτατης κρίσης. Οι εκλογές το φθινόπωρο θα εκτονώσουν τα πάθη και θα διαμορφώσουν ένα νέο, πιο πλουραλιστικό σκηνικό πολιτικής αντιπαράθεσης.
