Ο Εμανουέλ Μακρόν διαβάζοντας τον τίτλο της ταινίας του Αλέκου Σακελάριου πιθανά να ξεφούσκωνε ανακουφισμένος αλλά και προβληματισμένος ταυτόχρονα. Η ταινία προφανώς και δεν ρίχνει κάποιο ανάθεμα στην νέα γενιά, αλλά ο επανεκλεγείς πρόεδρος της Γαλλίας διαβάζοντας τα ποσοστά αποδοχής του ανά ηλικιακή ομάδα είναι πολύ πιθανό να το έκανε.
Αρθρο του Γιώργου Τράπαλη για το σαββατιάτικο έντυπο Action24Press.
Ο γάλλος πρόεδρος γνωρίζει ότι η επικράτησή του οφείλεται στην αθρόα συμμετοχή των πολιτών άνω των 60 στην κάλπη. Η συνολικά τρίτη θέση του στις ηλικιακές ομάδες κάτω των 50 ξεπεράστηκε από τα υψηλά ποσοστά του στους άνω των 60 τόσο στον πρώτο (36%) όσο και στον δεύτερο γύρο (66%).
Είναι λοιπόν οι νέοι ευρωσκεπτικιστές και οι μεγαλύτεροι ωριμότεροι σε κάθε περίπτωση; Ας δούμε τι συνέβη σε δύο εξίσου ισχυρές χώρες της Ευρώπης σε δύο κρίσιμες εκλογικές διαδικασίες.
Πρώτα ευρωπαίοι και μετά βρετανοί
Στο δημοψήφισμα για το Bremain/ Brexit, οι νέοι ψήφισαν κατά βάση την παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ, σε αντίθεση με τους μεγαλύτερους σε ηλικία που δεν είχαν πρόβλημα να τοποθετηθούν στο στρατόπεδο του Leave. Μάλιστα 3 στους 4 νέους δήλωναν πρώτα από όλα Ευρωπαίοι και δευτερευόντως Βρετανοί. Σύμφωνα με έρευνες που ακολούθησαν και επιβεβαιώθηκαν μετά και τις εκλογές του 2019, οι κάτω των 45 ετών βρετανοί πολίτες πιστεύουν στο πολυπολιτισμικό Ηνωμένο Βασίλειο, μιας και εκτιμούν ότι οι ξένοι όχι μόνο δεν παίρνουν κομμάτι από την εργασία τους, αλλά αποτελούν την ατμομηχανή της χώρας – ένα στοιχείο που δεν συναντάμε σε μεσογειακές χώρες. Δηλώνουν πως είναι υπέρμαχοι των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, ενώ γενικά είναι σαφώς πιο προοδευτικοί σε θέματα όπως η ευθανασία, η έκτρωση, ο γάμος ομοφυλοφίλων κλπ. Ανησυχούν για τον αρνητικό αντίκτυπο του Brexit μιας και η απόφαση εγκατάλειψης της ΕΕ, η οποία κρίθηκε από την γηραιότερη γενιά, θα περιορίσει τις ευκαιρίες ζωής και εργασίας στην ευρύτερη Ευρώπη.
Οι νεαροί Γερμανοί επέβαλαν ατζέντα
Στην Γερμανία οι κάτω των 30 απέρριψαν οριζόντια όλα τα παραδοσιακά κόμματα και τις παλιές ιδεολογίες. Λαϊκό κόμμα, Αριστερά, Σοσιαλδημοκρατικό και Ακροδεξιά πήραν εμφανώς χαμηλότερα ποσοστά από το γερμανικό μέσο όρο τους. Το κόμμα της Μέρκελ κούρασε και κουράστηκε, το SPD απλά διατήρησε τα ποσοστά του στο σύνολο της χώρας υποχωρώντας μάλιστα στις μικρές ηλικίες και τα άκρα φάνηκε να μπαίνουν στο χρονοντούλαπο της ιστορίας, λαμβάνοντας ψήφους κυρίως στην Ανατολική Γερμανία. Οι νέοι ψήφισαν είτε τους Πράσινους είτε το Φιλελεύθερο κόμμα κάνοντας ξεκάθαρο πως τα παραδοσιακά ή τα ακραία κόμματα δεν μπορούν να απαντήσουν στα ερωτήματά τους και ψάχνουν κάτι πραγματικά καινούριο. Στη Γερμανία της σταθερότητας και της ανάπτυξης οι νέοι επέβαλαν την ατζέντα τους φέρνοντας τα δύο κόμματα στην κυβέρνηση κάτι που δεν κατάφεραν ούτε στη Γαλλία ούτε στη Βρετανία.
Είναι τόσο διαφορετικοί οι νέοι σε αυτές τις χώρες; Τι είναι αυτό που τους κάνει να απαντούν διαφορετικά στη ενωμένη Γερμανία της ευημερίας, στην πάντα ιδιαίτερη Μεγάλη Βρετανία και στη μεσογειακή Γαλλία, η οποία παρα μένει η πιο ισχυρή στρατιωτική δύναμη της Ευρώπης αλλά και μια χώρα με μεγάλες οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες;
Θα έλεγα πως οι απαντήσεις των νέων έχουν ένα κοινό στοιχείο που σηματοδοτεί ταυτόχρονα την αλλαγή και την ελπίδα. Η αποδοχή που είχε ο Μακρόν το 2017 σε αυτές τις ηλικίες και άγγιζε τα 2/3 εξαϋλώθηκε το 2022. Καλώς ή κακώς, οι προσδοκίες -πολλές φορές και ουτοπικές- της γενιάς, που γεννήθηκε στις αρχές των 80s, είναι πολλές. Η Γερμανία, για λόγους που όλοι κατανοούμε, έχει σαφώς λιγότερα προβλήματα από τις άλλες χώρες και εκεί οι νέοι έδωσαν μια διαφορετική απάντηση μακριά από τον ευρωσκεπτικισμό. Απαντήσεις, οι οποίες είναι ώριμες, γενναίες και με γνώμονα την Ενωμένη Ευρώπη.
O Γιώργος Τράπαλης είναι Data analyst.
