Τα διαδικτυακά τυχερά παιχνίδια «σαρώνουν» στους μαθητές 14-17 ετών: Πώς οι νέοι σπάνε τα μέτρα ταυτοποίησης και ο ρόλος των influencer Bet Tipsters.
Ρεπορτάζ του Ρενάτο Λέκκα για το σαββατιάτικο έντυπο Action24Press.
Μαθητές ηλικίας 14 έως 17 ετών είναι καθημερινοί επισκέπτες ιστοσελίδων και εφαρμογών ηλεκτρονικών παιχνιδιών που σχετίζονται με τον στοιχηματικό αθλητισμό, το on-line καζίνο ή τα virtual παιχνίδια. Πολλές είναι οι περιπτώσεις μαθητών που έχουν εντοπιστεί να παίζουν διαδικτυακό στοίχημα μέσα στις σχολικές αίθουσες.
Το ερώτημα που γεννάται είναι πως οι έφηβοι καταφέρνουν και σπάνε όλα τα «μέτρα ταυτοποίησης» και δημιουργούν λογαριασμούς που τους δίνουν τη δυνατότητα να έχουν πλήρη πρόσβαση στον στοιχηματισμό και τα «φρουτάκια». Στις περισσότερες περιπτώσεις οι νεαροί χρησιμοποιούν τα στοιχεία των γονιών αλλά και των ανυποψίαστων παππούδων τους. Η χρήση των κινητών, οι ηλεκτρονικές πλατφόρμες και οι εφαρμογές κάνουν πολύ εύκολη την πρόσβαση. Στα απαραίτητα έγγραφα που ζητούν οι εταιρίες – δεν ακολουθούν όλες τις ίδια πρωτόκολλα – ζητείται ταυτότητα, φωτογραφία της χρεωστικής κάρτας και στις δύο όψεις που να καλύπτει όμως τα τρία πίσω ψηφία, λογαριασμός τράπεζας καθώς και έγγραφο ΔΕΚΟ ή κινητής τηλεφωνίας που να επιβεβαιώνει την διεύθυνση κατοικίας. Αργότερα έρχεται και ένα επιβεβαιωτικό sms και ο λογαριασμός είναι έτοιμος. Αυτή η διαδικασία σε έναν μέτριο χρήστη του διαδικτύου δεν παίρνει παραπάνω από 15’ με 20’. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι εγγραφές γίνονται από τα κινητά.
Το προφίλ των ανήλικων παικτών
Σε πολύ μεγάλο βαθμό οι νεαροί παίκτες των στοιχημάτων επηρεάζονται και από διάφορους «βοηθούς πονταρίσματος» που υπάρχουν στο διαδίκτυο και κυρίως στο instagram. Προτάσεις για καλά «πονταρίσματα», «καλές αποδόσεις» και «σίγουρες τριάδες» που προσφέρουν βάζουν σε πειρασμό εφήβους για γρήγορο χρήμα. Οι χρήστες αυτοί μετρούν χιλιάδες followers και επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό. Πολλοί απ’ αυτούς μάλιστα ζητάνε λεφτά για να πουν τις προτάσεις τους για καλύτερα κέρδη. Στο βωμό της «πλάκας» των social media χάνονται πολλά χρήματα.
Σύμφωνα με έρευνα του ΚΕΘΕΑ το προφίλ των παικτών στις νεαρές ηλικίες δεν διαφέρει από την γενική εικόνα. Δηλαδή, οι περισσότεροι – σε ποσοστό άνω του 60% – παίζουν κρυφά ή το μοιράζονται με λίγα άτομα. Τρεις στους δέκα παίζουν καθημερινά ενώ οι επτά από τους δέκα προτιμούν τον αθλητικό στοιχηματισμό, ακολουθούν τα φρουτάκια και το online καζίνο. Οι μαθητές που παίζουν έχουν μειωμένη απόδοση, καθυστερούν να προσέλθουν στις σχολικές αίθουσες κάνουν απουσίες. «Αυτού του είδους οι εξαρτήσεις με την προβληματική ενασχόληση με τα τυχερά παιχνίδια φαίνεται να απασχολούν όλο και περισσότερα την ελληνική κοινωνία», λέει στo Action 24 Press ο πρόεδρος του ΚΕΘΕΑ Χρίστος Λιάπης. «Οι αυξημένες κοινωνικό-οικονομικές πιέσεις έχουν αυξητική επίδραση στις εξαρτητικές συμπεριφορές», προσθέτει.
Πατέρας μαθητή που μίλησε στo Action 24 Press μας περιέγραψε πως «έπιασε» τον γιο του: «Είδα ότι έλειπαν χρήματα συνεχώς από την κάρτα μου, συναλλαγές οι οποίες δεν ήταν σημαντικές. Της τάξης των 5 με 10 ευρώ την εβδομάδα. Στην αιτιολόγηση δεν μπορούσα να καταλάβω τι ακριβώς ήταν. Αργότερα άρχισα να παίρνω sms να για να “ποντάρω σε καλές αποδόσεις”, ευρώ για free bet κτλ. Εκεί, με μεγάλη μου αφέλεια θεώρησα ότι είναι κάποια προωθητική ενέργεια σαν κι αυτές που παίρνουμε συνεχώς στα κινητά μας και το αγνόησα. Πήγα στην τράπεζα και ζήτησα εξήγηση, μου είπαν ότι τα ποσά αυτά είναι μικροκαταθέσεις σε ξένη στοιχηματική εταιρία. Μου έκανε εντύπωση ότι ήταν τόσο εύκολη η δημιουργία λογαριασμού. Με κοινά έγγραφα που υπάρχουν στο σπίτι».
Σε αριθμούς
- 3 στους 10 από τους έφηβους τζογάρουν καθημερινά παίζουν καθημερινά στοιχήματα αλλά και τυχερά παιχνίδια όπως φρουτάκια, καζίνο και χαρτοπαιξία.
- 7 στους 10 έφηβους από όσους τζογάρουν προτιμούν τα στοιχήματα για αθλητικούς αγώνες
- 60% των εφήβων που τζογάρουν παίζει κρυφά ή το γνωστoποιεί σε λίγα άτομα
Ευρωπαϊκή μέριμνα
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν υπάρχει ειδική νομοθεσία ή κοινοτική οδηγία για τα τυχερά παιχνίδια. Οι χώρες της ΕΕ είναι αυτόνομες στον τρόπο με τον οποίο οργανώνουν τις υπηρεσίες τους. Ορισμένες χώρες επιτρέπουν όλα τα παιχνίδια, ενώ άλλες επιτρέπουν μόνο ορισμένους τύπους παιχνιδιών. Ωστόσο τον Ιανουάριο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εισήγαγε τροποποιήσεις για πιο διαφανείς ψηφιακές λειτουργίες κυρίως για τα δεδομένα περιήγησης που αφορούν ανήλικους με σκοπό την προβολή διαφημίσεων, καθώς και προστασία των ΑμεΑ για να μην γίνουν στόχος επιτήδειων. Επίσης, οι εταιρίες και οι οργανισμοί που δεν τηρούν τους κανόνες θα πρέπει να πληρώσουν για την αποκατάσταση των εφήβων. Στην ουσία η διατύπωση του Ευρωκοινοβουλίου ξεκαθαρίζει πως εφόσον ο έφηβος έχει δυνατότητα συμμετοχής σε στοιχηματική ή οποιαδήποτε άλλη πλατφόρμα που έχει ηλικιακή απαγόρευση δεν ευθύνεται ο έφηβος, αλλά η εταιρία που δεν τήρησε τις υποχρεώσεις της και δεν έκανε ελέγχους. Γι’ αυτό θα κληθεί να πληρώσει αποζημίωση.
Ζητούν παρέμβαση του ΕΣΡ
Το γεγονός ότι πολλές διαφημίσεις ή παροτρύνσεις για στοιχηματισμό προβάλλονται σε primetime ζώνη έχει θορυβήσει πολλούς πολίτες οι οποίοι έχουν στείλει επιστολές προς το ΕΣΡ για να επανεξεταστεί η ώρα προβολής. Ενημερωτικές ιστοσελίδες και αθλητικές εφημερίδες έχουν ολόκληρες σελίδες αφιερωμένες στον σχηματισμό. Τα SEO των advertorial έχουν αλλοιώσει την φυσιογνωμία των site μέσα από τους παραπλανητικούς τίτλους και τα συνεχή link. Οι μηχανές αναζήτησης του διαδικτύου συνεργάζονται με τις στοιχηματικές εταιρείες καθώς αποτελούν εργαλείο γι’ αυτές μέσω του αλγορίθμου. Στην ΕΕ πολλές χώρες προβάλλουν μέσω της τηλεόρασης στοιχηματικά προϊόντα αλλά αυτό γίνεται σε πολύ βραδινές ώρες. Σε πολιτικό επίπεδο έχει ανοίξει η συζήτηση για το κατά πόσο θα επιτρέπεται οι στοιχηματικές να είναι χορηγοί σε έρευνες, αθλητές ή ακόμα και σε μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις.
15 στοιχηματικές στην Ελλάδα σε καθεστώς «προσωρινής αδειοδότησης»
Οι εταιρίες τυχερών παιχνιδιών στην Ελλάδα είναι 15 και μερικές εξ αυτών δραστηριοποιούνται χωρίς να έχουν πλήρως τις απαραίτητες άδειες για να λειτουργήσουν. Βρίσκονται σε καθεστώς «προσωρινής αδειοδότησης».
Οι περισσότερες στοιχηματικές – στην Ευρώπη, όχι μόνο στη χώρα μας – έχουν την έδρα τους στην Μάλτα. Πολλές φορές οι διευθύνσεις που δηλώνουν η μία με την άλλη εταιρία είναι πολύ κοντινές, ενώ στις ίδιες περιοχές μπορεί να εδρεύουν φορολογικές ή δικηγορικές εταιρίες που με κάποιο τρόπο συνδέονται με τις συγκεκριμένες εταιρίες. Τα έσοδα από τη φορολόγηση των εταιρειών διαδικτυακού στοιχήματος είναι πενιχρά κάτι που ομολογεί και η κυβέρνηση. Τα μεικτά έσοδα των διαδικτυακών εταιρειών άγγιξαν τα περίπου 600 εκατ. ευρώ το 10μήνο (Ιανουάριος-Οκτώβριος) του 2021, αυξημένα κατά περίπου 150 εκατ. ευρώ σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2020, απόρροια της πανδημίας.