Κρίσιμες οι σημερινές κάπλες για τις ενδιάμεσες εκλογές, καθώς θεωρούνται ο β’ γύρος της μάχης Μπάιντεν – Τραμπ που θα καθορίσει και το εάν θα είναι και πάλι αντίπαλοι στις προεδρικές εκλογές του 2024 – Τι λένε οι εκτιμήσεις.
Σπύρος Χριστόπουλος/ Action Press
Το βασικό σενάριο για τις σημερινές (8/11) ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ είναι ότι οι Δημοκρατικοί θα χάσουν τη Βουλή και ότι θα δώσουν σκληρή μάχη για να κρατήσουν τον έλεγχο της Γερουσίας. Το λέει άλλωστε και η αμερικανική πολιτική παράδοση, καθώς στις τελευταίες 22 αντίστοιχες αναμετρήσεις, μόλις 3 φορές (1934, 1998, 2002) το κυβερνών κόμμα κατάφερε να επικρατήσει στη Βουλή (και έξι στη Γερουσία), όταν μάλιστα ο πρόεδρος απολάμβανε δημοτικότητα πάνω από 60% (η δημοφιλία του Μπάιντεν κινείται στο 40%).
Οι εκλογές είναι τεράστιας σημασίας, όχι μόνο γιατί είναι οι πρώτες από τον Ιανουάριο του 2021, όταν οι οπαδοί του Τραμπ επιχείρησαν να εισβάλλουν στο Καπιτώλιο και να καταλύσουν τη Δημοκρατία, αλλά γιατί θεωρούνται ως ο β’ γύρος της μάχης Μπάιντεν – Τραμπ (αν και κανείς τους δεν είναι στα ψηφοδέλτια), ο οποίος θα καθορίσει και το εάν θα είναι και πάλι αντίπαλοι στις προεδρικές εκλογές του 2024.
Πρωτόγνωρος διχασμός
Οι ΗΠΑ βιώνουν έναν πρωτόγνωρο διχασμό που αποτυπώνεται ξεκάθαρα στο πολιτικό πεδίο. Ο Μπάιντεν υποστηρίζει πως ο Τραμπ είναι «εχθρός της Δημοκρατίας» και οι οπαδοί του «ημι-φασίστες», ο δε Τραμπ λέει πως ο Μπάιντεν είναι ακατάλληλος για να ηγηθεί των ΗΠΑ και επιμένει πως έχασε με νοθεία το 2020. Συνεπώς, θεωρείται απίθανο κάποιος Δημοκρατικός να ψηφίσει Ρεπουμπλικάνο και το αντίστροφο, με τους ανεξάρτητους ψηφοφόρους να είναι αυτοί που θα κρίνουν τον αποτέλεσμα.
Πράγματι, στις εκλογές αυτές – κατά τις οποίες θα εκλεγούν οι 435 βουλευτές της Βουλής των Αντιπροσώπων, οι γερουσιαστές σε 35 Πολιτείες και οι κυβερνήτες σε άλλες 36 Πολιτείες – Ρεπουμπλικάνοι και Δημοκρατικοί έχουν διαμετρικά αντίθετες θέσεις σε μια σειρά από κορυφαία θέματα, όπως η ακρίβεια, οι αμβλώσεις, η εγκληματικότητα, η μετανάστευση ακόμα και η στήριξη στην Ουκρανία. Και ενώ η πόλωση χτυπά κόκκινο, οι ισορροπίες είναι οριακές.
Οι εκτιμήσεις
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Ρεπουμπλικάνοι θα κερδίσουν τη Βουλή (πιθανότητες στο 81%) και ότι οι Δημοκρατικοί θα διατηρήσουν το προβάδισμα στη Γερουσία (στο 52% η στατιστική πρόβλεψη). Μόνο που η τάση των Ρεπουμπλικάνων αυξάνεται και των Δημοκρατικών υποχωρεί, όσο η πλειοψηφία των Αμερικανών θεωρεί ότι το κύριο πρόβλημα είναι η πορεία της οικονομίας (δεν αποκλείεται ύφεση το 2023) και η ακρίβεια (σε υψηλό 40 ετών ο πληθωρισμός).
Όσον αφορά το ζήτημα των αμβλώσεων που συντάραξε όλο τον πλανήτη, αυτό αποτελεί ζήτημα για μόλις το 5% των Αμερικάνων, κάτι που θεωρείται πως μόνο αρνητικά μπορεί να επιδράσει εκλογικά στα ποσοστά των Δημοκρατικών.
Τι θα συμβεί εάν…
Εάν χάσει τη Βουλή ο Μπάιντεν, θα καταστεί εξαιρετικά δύσκολο να υλοποιήσει τη νομοθετική του ατζέντα καθώς οι Ρεπουμπλικάνοι είναι βέβαιο ότι θα επιδιώξουν να κάνουν όσο το δυνατόν περισσότερο «θόρυβο» για να απαξιώσουν τους Δημοκρατικούς και τον Μπάιντεν ενόψει των προεδρικών του 2024.
Εκτιμάται πως θα θελήσουν να βάλουν στον «πάγο» την έρευνα για τα γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου του 2021, ενώ είναι πολύ πιθανό να περάσουν στην αντεπίθεση, στοχοποιώντας τον Γενικό Εισαγγελέα Μέρικ Γκάρλαντ, τον αρμόδιο υπουργό Δικαιοσύνης, ενδεχομένως και τον Μπάιντεν, για την έρευνα του FBI στην έπαυλη του Τραμπ (αφορά χιλιάδες απόρρητα κρατικά έγγραφα που δεν έπρεπε να είχε στην κατοχή του).
Επιπλέον, είναι πολύ πιθανό να δημιουργήσουν προσκόμματα στη στήριξη της Ουκρανίας, ιδιαίτερα εάν η οικονομία περάσει σε ύφεση (αν και δεν αναμένεται ανατροπή της σημερινής πολιτικής), ενώ δεν αποκλείεται να τραβήξουν στα άκρα και το θέμα της συμφωνίας για το όριο του χρέους, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε μια τεχνητή χρεοκοπία και σε κλείσιμο ομοσπονδιακών υπηρεσιών.
Εάν οι Δημοκρατικοί χάσουν και τη Γερουσία, τότε όλη η πολιτική του Μπάιντεν θα τιναχθεί στον αέρα (π.χ. νομιμοποίηση δικαιωμάτων για αμβλώσεις, κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας), καθώς θα χάσει ακόμα και τη δυνατότητα να προχωρήσει σε διορισμούς στο Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο το επόμενο διάστημα αναμένεται να λάβει πολύ κρίσιμες αποφάσεις (για τον εκλογικό νόμο, κοκ).
Ως άμεση συνέπεια, οι Δημοκρατικοί θα μπουν σε μια φάση εσωστρέφειας, όπου ο Μπάιντεν θα αρχίσει να αμφισβητείται και να αναζητείται ένας πιο κατάλληλος υποψήφιος για το 2024, τη στιγμή που οι Ρεπουμπλικάνοι θα αρχίσουν να προωθούν βασικές αρχές της πολιτικής τους πλατφόρμας.
Εάν μάλιστα επικρατήσουν και υποψήφιοι που στηρίζει ο Τραμπ, τότε θα ανοίξει ακόμα περισσότερο ο δρόμος για να είναι υποψήφιος και πάλι στις επόμενες προεδρικές εκλογές. Πρόκειται για μια αναμέτρηση που εν πολλοίς θα καθορίσει τις τύχες και το μέλλον των Μπάιντεν – Τραμπ.