Από τον Καβάφη μέχρι τους Doors: Τα 5 καλύτερα τραγούδια εμπνευσμένα από ποιήματα

©EPA/DESMOND WEE

Η σχέση μεταξύ ποίησης και μουσικής είναι μακροχρόνια.

Ποια είναι όμως τα κορυφαία τραγούδια εμπνευσμένα από ποιήματα;

Εργα θρυλικών ποιητών όπως ο Ουίλιαμ Σαίξπηρ έχουν βασιστεί στη μουσική – και αντίστοιχα έχουν εμπνεύσει τη μουσική βιομηχανία. Η επίδραση αυτού του «παντρέματος» υπάρχει παντού – αν και σε διαφορετικούς βαθμούς και επίπεδα ποιότητας.

Το 1026, ο Μπομπ Ντίλαν κέρδισε το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας «επειδή δημιούργησε νέες ποιητικές εκφράσεις μέσα στη μεγάλη παράδοση του αμερικανικού τραγουδιού». Το περιοδικό Far Out δημιούργησε μια λίστα με τα 5 καλύτερα τραγούδια εμπνευσμένα από ποιήματα στην ιστορία.

5. Λέοναρντ Κοέν – «Alexandra Leaving» (2001)

Ο Λέοναρντ Κοέν ήταν πάντα γνωστός ως ποιητής. Ενα από τα χαρακτηριστικά του γνωρίσματα ήταν οι ποιητικές αφηγήσεις που χρησιμοποιούσε στη μουσική του. Ωστόσο, ακόμη και οι καλύτεροι εμπνέονται από κάπου.

Το «Alexandra Leaving», έκτο κομμάτι από το δέκατο άλμπουμ του Κοέν «Ten New Songs», είναι εμπνευσμένο από τον Ελληνα ποιητή Κωνσταντίνο Καβάφη. Αυτή η έμπνευση δεν θα μπορούσε να προκαλεί έκπληξη, καθώς η αγάπη του Κοέν για την Ελλάδα – και ειδικά το νησί της Υδρας – ήταν γνωστή.

Με τίτλο «Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον», το ποίημα του Καβάφη – πάνω στο οποίο στηρίχθηκε το τραγούδι – δημοσιεύθηκε το 1911.

Χρησιμοποιώντας σε πολλά σημεία επαναλήψεις και προστακτική, ο Καβάφης αναφέρεται στην ιστορία του πλατωνικού φιλοσόφου Πλούταρχου για την τελευταία μάχη που έδωσε ο Μάρκος Αντώνιος στην Αλεξάνδρεια.

Το κείμενο του Πλούταρχου περιγράφει τη στιγμή που ο Μάρκος Αντώνιος – ενώ η Αλεξάνδρεια βρίσκεται υπό την πολιορκία του Οκταβιανού – αντιλαμβάνεται την επερχόμενη ήττα του και το γεγονός ότι προστάτης θεός του, Διόνυσος, τον εγκατέλειπε.

Ο Κοέν αλλάζει την πόλη της Αλεξάνδρειας με μια γυναίκα που ονομάζεται Αλεξάνδρα, προσθέτοντας στη σύνθεση του ερωτικό πάθος. Η σύζευξη ποίησης και μουσικής δημιουργεί ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα.

4. Τζόνι Μίτσελ – «If» (2007)

Παρουσιάζοντας μια τζαζ σύνθεση, το «If» της Τζόνι Μίτσελ παίρνει τον τίτλο του από το ομώνυμο ποίημα του Ράντγιαρντ Κίπλινγκ.

Το ποίημα του 1895 έχει τη μορφή μιας πατρικής συμβουλής στον γιο του ποιητή, Τζον. Μιλά για έναν πολιτικό που επιχείρησε ένα αποτυχημένο πραξικόπημα σε έναν βρετανικό αποικιακό πολιτισμό στη Νότια Αφρική και θεωρείται το πιο επιτυχημένο ποίημα στον κόσμο, έχοντας μεταφραστεί σε 27 γλώσσες. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ψηφίστηκε επίσης το «αγαπημένο ποίημα του έθνους» σε μια δημοσκόπηση του 1995.

3. Π. Τζ. Χάρβεϊ – «Angelene» (1998)

Το «Angelene, το πρώτο κομμάτι από το τέταρτο άλμπουμ «Is This Desire?» της Π. Τζ. Χάρβεϊ μοιάζει σαν ένα τραγούδι-«μπαμπούσκα». Ο τίτλος «Το ροζ και το λευκό είναι το χρώμα μου / Ο\;Oμορφο το στόμα και πράσινα τα μάτια μου» προέρχεται από ένα ποίημα γραμμένα από έναν χαρακτήρα στο διήγημα του Τζ. Ντ. Σάλιντζερ «Pretty Mouth And Green My Eyes».

Η ιστορία του Σάλιντζερ συμβαδίζει με την ανατριχιαστική τελειότητα του άλμπουμ και την τάση Χάρβεϊ για ενασχόληση με τις σκοτεινές πτυχές του εαυτού της. Κύριος χαρακτήρας του διηγήματος είναι ο Αρθουρ, ένας δικηγόρους που ανακαλύπτει τις απιστίες της συζύγου του. Στο τραγούδι της η Χάρβεϊ μιλάει για μια πόρνη που αναζητά την πραγματική αγάπη.

Ενώ έχουν ειπωθεί πολλά για το άλμπουμ, με τον παλιό φίλο και συνεργάτη της Χάρβεϊ Τζον Πάρις να υποστηρίζει ότι ήταν «ίσως το πιο συμβιβασμένο άλμπουμ που έκανε η Πόλι», το «Angelene» είναι εξαιρετικό.

2. Ντέιβιντ Μπάουι – «The Man Who Sold The World» (1970)

Η πρώτη συνεργασία ανάμεσα στον Μπάουι και τον μελλοντικό κιθαρίστα (Μικ Ρόνσον) και ντράμερ («Γούντι» Γουντμάνσεϊ) των Spiders from Mars απέφερε ένα κλασικό και διαχρονικό τραγούδι.

Το τραγούδι θεωρείται ότι είναι εν μέρει αυτοβιογραφικό. Ο Μπάουι είχε μόλις μεταμορφωθεί σε «Ζίγκι Στάρνταστ» και οι στίχοι μιλούσαν για έναν άντρα που αγωνίζεται να συμβιβαστεί με την αλλαγή της ταυτότητας του.

Ωστόσο, ορισμένοι στίχοι βασίζονται στο ποίημα «The Psychoed» του Αμερικανού ποιητή Χιουζ Μερνς. Οι στοίχοι έχουν πολλές ομοιότητες με το ποίημα, αναφερόμενοι σε έναν «άνδρα που δεν ήταν εκεί», ευχόμενος «αυτός ο άντρας να έφευγε».

1. The Doors – «Not to Touch the Earth» (1968)

Οι «Doors» χρωστάνε πολλά στη λογοτεχνία. Ο «φρόντμαν» της μπάντας Τζιμ Μόρισον ήταν ο ίδιος ποιητής και το όνομα του συγκροτήματος προέρχεται από το «The Doors of Perception» του Αλντους Χάξλεϋ.

Το «Not to Touch the Earth» ήταν ένα από τα τραγούδια του τελευταίου άλμπουμ της μπάντας «An American Prayer». Το 1978, τα τρία εναπομείναντα μέλη του συγκροτήματος ηχογράφησαν τη μουσική για κάποια προηχογραφημένα ποιήματα που είχε απαγγείλει ο Μόρισον στις 9 Φεβρουαρίου 1969 και στις 8 Δεκεμβρίου 1970.

Το κομμάτι ήταν αρχικά μέρος ενός τραγουδιού 24 λεπτών βασισμένο στο ποίημα του Μόρισον «The Celebration Of The Lizard». Ο τίτλος και οι πρώτοι στίχοι του τραγουδιού προέρχονται από το «Aftermath: A Supplement To The Golden Bough» του Σκοτσέζου ανθρωπολόγου Τζέιμς Φρέιζερ.

Για να ενημερώνεστε πάντα πρώτοι!

Κάνε εγγραφή στο Newsletter μας και απόκτησε πρόσβαση στα νέα πριν από όλους τους άλλους.