Καλύτερα μεροκάματα, απλούστερες και ταχύτερες διαδικασίες νομιμοποίησης και πιο ανθρώπινες συνθήκες και διαβίωσης βρίσκουν οι μετανάστες σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και ρίχνουν μαύρη πέτρα. Το Action24 Press παρουσιάζει όλο το σχέδιο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για να δοθεί λύση στο πρόβλημα της απουσίας εργατικού δυναμικού στην αγροτική Ελλάδα.
Ρενάτο Λέκκα/ ActionPress
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της τελευταίας τριακονταετίας συναντά ο αγροτικός και παραγωγικός κόσμος της Ελλάδας λόγω της έλλειψης των μεταναστών εργατών γης. Η απουσία εργατικού δυναμικού καθιστά ανέφικτη την εκτέλεση των αναγκαίων καθημερινών εργασιών στις καλλιέργειες, με ανυπολόγιστο αντίκτυπο στην οικονομική επιβίωση του πρωτογενούς τομέα αλλά και των τοπικών κοινωνιών στην επαρχία.
Το εργατικό δυναμικό στα χωράφια βαίνει σταδιακά μειούμενο, δημιουργώντας συρρίκνωση της παραγωγής και μείωσης των εξαγωγών φρούτων και λαχανικών προς άλλες χώρες. Όπως σημειώνουν αγροτικοί σύνδεσμοι μιλώντας στο Action24 Press μεγάλο μέρος των εργατών γης επιλέγουν να μεταβούν σε άλλες χώρες. Οι μετανάστες φεύγουν σε χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Γαλλία και εσχάτως η Γερμανία.
Οι λόγοι που οι εργάτες γης μεταναστεύουν είναι οι εξής:
- Απλούστερες και ταχύτερες διαδικασίες για την νομιμοποίησή τους στις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε.
- Πολύ καλύτερες αμοιβές (στην Ελλάδα το μέσο μεροκάματο είναι στα 40 ευρώ, στην Ιταλία είναι τα 80 ευρώ)
- Καλύτερες εργασιακές συνθήκες
- Καλύτερη, πιο ανθρώπινη διαβίωση
Όλα τα παραπάνω οδηγούν πολύτιμα εργατικά χέρια σε φυγή, με συνέπεια την εγκατάλειψη και αναγκαστική αγρανάπαυση καλλιεργειών. Παράλληλα οι μετανάστες από την Αλβανία ή την Βουλγαρία δεν ασχολούνται πλέον με τη γη και αυτό γιατί πολλοί από αυτούς επέστρεψαν στις πατρίδες και δημιούργησαν παραγωγικές μονάδες και απασχολούν εργαζόμενους στην Αλβανία ή την Βουλγαρία. Όσον αφορά την δεύτερη γενιά παρατηρείται πως πολλοί είναι τεχνίτες, εργάζονται στην εστίαση ή σε υπηρεσίες. Η έλλειψη εργατών είναι ευρωπαϊκό φαινόμενο γι’ αυτό και ο ανταγωνισμός έχει ανέβει τα τελευταία χρόνια με τον κορονοϊό να παίζει καθοριστικό ρόλο. Η απουσία του δυναμικού – εκτιμούν αγρότες και παραγωγοί – μπορεί να δημιουργήσει κίνδυνο επισιτιστικής κρίσης στη χώρα, αύξηση της ακρίβειας και γι’αυτό ζητούν παρεμβάσεις από την Πολιτεία. «Υπάρχει από την μεριά μας η παραδοχή πως οι εργάτες γης από τρίτες χώρες αποτελούν αναπόσπαστο και πολύτιμο κρίκο της παραγωγικής αλυσίδας, και γι’ αυτό χρειάζεται να αναληφθούν πρωτοβουλίες αναφορικά με την καταγραφή, αδειοδότηση και δυνατότητα ασφάλισης των ήδη εργαζομένων μεταναστών, καθώς και την απλοποίηση της διαδικασίας μετάκλησης με δυνατότητα ασφάλισης μέσω εργοσήμου», λένε αγρότες και παραγωγοί που μιλούν στο Action24 Press.
Το σχέδιο της κυβέρνησης
Η Action24 Press παρουσιάζει τις πρωτοβουλίες που προτίθεται άμεσα να αναλάβει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης σε συνεργασία με το υπουργείο Μεταναστευτικής πολιτικής για την αντιμετώπιση του προβλήματος της έλλειψης εργατικού δυναμικού:
- Μετακύληση από 5 στους 9 μήνες της δυνατότητας εργασίας
Κάτι που ήδη συμβαίνει. Δηλαδή ο εργάτης παίρνει άδεια εργασίας η οποία έχει ισχύ εννιά μήνες και τους υπόλοιπους τρεις πρέπει να επιστρέψει στην πατρίδα του. Το ευρωπαϊκό πλαίσιο είναι στους πέντε μήνες. Η Ελλάδα έχει κάνει ένα βήμα παραπάνω.
- Πενταετή άδεια εργασίας
Πάλι με τις ίδιες συνθήκες, δηλαδή εννιά μήνες εργασία στην Ελλάδα τρεις μήνες επιστροφή στην πατρίδα. Ωστόσο ο εργάτης γλιτώνει όλη τη γραφειοκρατία καθώς με ένα παράβολο των 100 ευρώ θα έχει δυνατότητα εργασίας στην Ελλάδα για πέντε χρόνια χωρίς να καταθέτει συνεχώς αιτήσεις και εξασφαλίζεται επίσης η αλλαγή εργοδότη εφόσον το επιθυμεί ο εργαζόμενος.
- Δυνατότητα στους παράτυπους μετανάστες στη χώρα να παίρνουν άδεια εργασίας
Αυτό σημαίνει ότι για όσο υπάρχει η άδεια εργασίας αναστέλλεται η απέλαση. Αυτό λήγει 1η Ιουλίου αλλά σύμφωνα με πληροφορίες του Action24 Press θα παραταθεί μέχρι τέλους του έτους. Αυτή η απόφαση αφορά περίπου 7.000 μετανάστες.
- Εγγύηση από τον εργοδότη για τις συνθήκες διαβίωσης
Για να αποφύγουν περιπτώσεις Μανωλάδας το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης θα ζητάει υπεύθυνη δήλωση από τον εργοδότη πως αυτός θα είναι υπεύθυνος για την στέγαση και τη σίτιση των εργατών γης. Για όσο διάστημα δηλαδή χρειαστεί να εργαστούν στα χωράφια του.
- Διακρατική συμφωνία με το Μπαγκλαντές
Προβλέπει τη νομιμοποίηση 15.000 πολιτών του, που ζουν ήδη εδώ, για να εργαστούν ως εποχικοί εργάτες στον αγροτικό τομέα και τη σταδιακή έλευση άλλων 4.000 σε βάθος πενταετίας. Θα κατατεθεί στην επιτροπή της βουλής προς κύρωση πιθανότατα στις 5 Ιουλίου.
- Διακρατικές συμφωνίες με Αίγυπτο και Φιλιππίνες
Στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης υπάρχουν οι σκέψεις να γίνουν και διακρατικές συμφωνίες για εργατικά χέρια με χώρες όπως η Αίγυπτος και οι Φιλιππίνες. Να μπορέσει η Ελλάδα να υποδεχθεί εργάτες γης για την επόμενη αγροτική περίοδο για να προλάβει τα χειρότερα πριν να είναι αργά. Παράλληλα σε αυτό το πλαίσιο καταγράφεται το τελευταίο διάστημα και ποια θα μπορούσε να είναι η στήριξη που θα μπορούσε να παράσχει το υπουργείο Εργασίας και ο ΟΑΕΔ προς τις ανάγκες στην ύπαιθρο. Δηλαδή, να εξεταστεί αν υπάρχουν εργαζόμενοι που θα μπορούσαν να εργαστούν στα χωράφια. Πάντως, γίνεται ιδιαίτερη κριτική και στον αγροτικό κόσμο, τις αγροτικές ενώσεις και τους συνεταιρισμούς για το γεγονός ότι δεν αναζητούν οι ίδιοι εργάτες. Υπάρχει η απλούστευση των διαδικασιών από το κράτος. Θα μπορούσαν οι επιχειρηματίες γης να βρουν εργαζόμενους για να δουλέψουν. Παράλληλα, υπάρχει η πίεση και για τα μεροκάματα. Ο ευρωπαϊκός ανταγωνισμός ζητά αύξηση της αμοιβής των εργατών και ως προς την απόδοση αλλά και για την στήριξη των εργατών. Ωστόσο, οι Έλληνες αγρότες δεν παύουν να ζητούν φθηνά εργατικά χέρια. Με αποτέλεσμα το μεροκάματο να είναι παγωμένο για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Έλλειψη στα λιπάσματα
Στα αγροτικά προβλήματα προστίθεται και το σοβαρό έλλειμμα σε λιπάσματα που προκαλεί ο πόλεμος στην Ουκρανία. Το θέμα αναμένεται να απασχολήσει την επικείμενη σύνοδο κορυφής. Η ΕΕ έχει στόχο για να βοηθήσει τις φτωχές χώρες να ξεπεράσουν την εξάρτηση τους από τα ρωσικά λιπάσματα να χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη τοπικών εργοστασίων. Ωστόσο, ήδη έχουν καταγραφεί οι πρώτες διαφωνίες. Το επικρατέστερο σενάριο είναι πως το κείμενο της συνόδου θα κάνει αναφορά στην ανάπτυξη ενός σχεδίου που θα προωθεί την χρήση εναλλακτικών εργαλείων αντί των λιπασμάτων ή την πιο αποτελεσματική χρήση των λιπασμάτων, όμως κάτι τέτοιο θα είναι στην ουσία αρκετά μακριά από τη λύση του προβλήματος. Η Ρωσία εξάγει σχεδόν το 20% των ποσοτήτων λιπασμάτων αζώτου παγκοσμίως και μαζί με την Ουκρανία, ελέγχουν περίπου το 40% των εξαγωγών ποτάσας.
Σοδειές που καταστράφηκαν
Αργολίδα: Τα πρώιμα βερίκοκα δεν συγκομίστηκαν έγκαιρα για εξαγωγή με 1,5 ευρώ το κιλό, ωρίμασαν και οδηγήθηκαν στην βιομηχανία για πούλπα με 0,20 λεπτά το κιλό και τεράστια οικονομική ζημιά για τους παραγωγούς.
Ηλεία: Η αδυναμία συλλογής της φράουλας είχε ως αποτέλεσμα μία παρτίδα να ωριμάσει και να οδηγηθεί στη βιομηχανία για μαρμελάδα με πολύ χαμηλή τιμή. Η δε τελευταία παρτίδα που έμεινε στα χωράφια σάπισε διότι οι εργάτες γης έφυγαν από την περιοχή της Μανωλάδας αναζητώντας αλλού καλύτερο μεροκάματο.
Ημαθία: Τεράστιο είναι το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν και οι παραγωγοί πρώιμων ροδάκινων και νεκταρινιών στην Ημαθία. Οι αγροτικοί σύλλογοι θεωρούν ότι αν του χρόνου είναι ίδια η εικόνα τότε θα βρεθούν σε τέλμα. Χαλκιδική: Το γεγονός ότι δεν πήγαν εργάτες γης στην Ημαθία αυτό έχει ως συνέπεια να καλλιεργείται φόβος στην Χαλκιδική για την συγκομιδή της πράσινης ελιάς που γίνεται Σεπτέμβρη. Συνήθως οι εργάτες που ήταν στην Βέροια μετά τα ροδάκινα πήγαιναν στην περιοχή της Χαλκιδικής.
